Sosyal statünün zihin kuramına etkisinde duygu durumun ve grup üyeliğinin rolü
The role of affect and group membership in the impact of social status on theory of mind
- Tez No: 813450
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MÜGE EKERİM AKBULUT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 59
Özet
Yetişkinlerin zihin kuramı becerilerini sergilemeleri için bilişsel kapasiteleri olgunlaşmış olsa dahi başkalarının davranışlarının altındaki zihinsel süreçleri bulundukları sosyal duruma bağlı olarak daha doğru yorumlayabilirler. Bu sosyal durumlar arasında kişilerin sosyal statüleri zihin kuramı becerilerini etkileyebilecek önemli bir değişken olarak görünmektedir. Mevcut çalışmanın amacı, yetişkinlerde sosyal statünün zihin kuramına etkisinde duygu durum ve grup üyeliğinin moderatör rolünü incelemektir. Bu bağlamda, sosyal statü ile zihin kuramı arasındaki ilişki bahsedilen moderatör değişkenler ile birlikte ele alınmıştır. Buna ek olarak, sosyal statü ile zihin kuramı ilişkisinde kişilerin depresif semptomları, sözcük bilgileri ve anlık kaygı düzeyleri değerlendirilmiştir. Araştırmanın örneklemi, 18-30 yaş aralığında 112 yetişkinden (nerkek = 32) oluşmaktadır. Çalışmada katılımcıların sosyal statüleri ve duygu durumları manipüle edilmiş ve ardından zihin kuramı becerisini ölçen Tuhaf Öyküler Görevi, anlık kaygıyı ölçen Durumluk-Sürekli Kaygı Envanteri Durumluk Kaygı Alt Testi, Demografik Bilgi Formu ve sözcük bilgisini ölçen AÇEP Sözcük Bilgisi Ölçeği uygulanmıştır. İşlem laboratuvar ortamında yüzyüze gerçekleştirilmiştir. Ön analizler sonucunda zihin kuramı becerisinin depresif semptomlar ile negatif ve sözcük bilgisi ile pozitif yönde ilişkili olduğu görülmüştür. Ana analizler kapsamında gerçekleştirilen 2x2x2 karışık desen Varyans Analizi sonucunda sosyal statü ve grup üyeliğinin zihin kuramına anlamlı ana etkisi bulunamamış ancak duygu durumun anlamlı ana etkisinin olduğu görülmüştür. Basit etki analizlerinde düşük statü grubunda pozitif duygu durumdaki katılımcıların zihin okuma puanlarının negatif duygu durumdaki katılımcıların puanlarından anlamlı olarak daha yüksek olduğu bulunmuştur. Bununla beraber, düşük statü hikayelerini okuduklarında pozitif duygu durumdaki katılımcıların zihin okuma puanlarının negatif duygu durumdakilerin puanlarından anlamlı olarak daha yüksek olduğu bulunmuştur. Benzer şekilde, yüksek statü hikayelerini okuduklarında pozitif duygu durumdakilerin zihin okuma puanlarının negatif duygu durumdakilerden anlamlı düzeyde yüksek olduğu görülmüştür. Ayrıca, düşük statüdeki katılımcılar arasında pozitif duygu durumda olanlar negatif duygu durumda olanlara kıyasla dış grup üyelerinin zihinlerini daha doğru anlamışlardır.
Özet (Çeviri)
Even adults have mature cognitive capacities to exhibit theory of mind (ToM) skills, they may interpret the mental processes underlying the behaviors of others more accurately depending on the social situation they are in. Among these social situations, social status seems to be an important variable that can affect ToM skills. This study aims to examine the mediating role of mood and group membership in the effect of social status on ToM in adults. In this context, the relationship between social status and ToM was examined together with the mentioned moderator variables. Also, depressive symptoms, lexical knowledge and momentary anxiety levels of the individuals were evaluated in the relationship between social status and ToM. The sample consisted of 112 adults (nmale = 32) between the ages of 18-30. Firstly, participants' social status and moods were manipulated, then the Strange Stories Task which measures ToM skills, State Anxiety Subtest of the State-Trait Anxiety Inventory which measures momentary anxiety, the Demographic Information Form, and the ACEP Vocabulary Knowledge Scale which measures lexical knowledge, were administered respectively. The procedure was carried out face-to-face. As a result of the preliminary analyses, it was observed that ToM skill was negatively correlated with general mood and positively correlated with vocabulary knowledge. As a result of the 2x2x2 mixed design Analysis of Variance, it was found that social status and group membership did not have a significant main effect on ToM, but feedback had a significant main effect. In simple effect analyses, it was found that the mind reading scores of the participants given positive feedback in the low-status group were significantly higher than the scores of the participants given negative feedback. However, when they read low-status stories, the mind reading scores of the positive feedback group were significantly higher than the scores of the negative feedback group. Similarly, the mind reading scores of the positive feedback group were significantly higher than those of the negative feedback group when they read high-status stories. Moreover, among the low-status participants, those who received positive feedback understood the minds of outgroup members more accurately than those who received negative feedback.
Benzer Tezler
- Sosyal statünün müziksel beğeniye etkileri
Effects of the social status on music likes
ÜNAL İMİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Güzel SanatlarErciyes ÜniversitesiMüzik Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. TURAN SAĞER
- Bireylerin sosyal sağlık düzeyinde sosyal statünün rolü: Kocaeli ili örneği
The role of social status at individuals' social health level: The case of Kocaeli province
ALEYNA CEBECİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sağlık YönetimiSakarya ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HARUN KIRILMAZ
- Yaşlı bireylerde subjektif sosyal statünün geriatrik depresyon ve anksiyete üzerine etkisinin değerlendirilmesi
The relationship between subjective social status and depression /anxiety in elderly
DAMLA KOCABIÇAKOĞLU VURAL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ENGİN ERSİN ŞİMŞEK
DOÇ. DR. CAN ÖNER
- Sosyal hizmetin sosyolojik bir analizi: Neoliberal dünyada hak temelli mesleğe giden yol
A sociological anaylsis of social work: A path to the right-based profession in a neoliberal world
ALEYNA YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Sosyal Hizmetİstanbul Aydın ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA POYRAZ KOLLUOĞLU
- Eğitim düzeyinin, cinsiyetin, sosyal statünün ve giyim tarzının tecavüze ilişkin algılar üzerine etkisi
The Effect of educational level and sex of subjects, social status and attire of the victim on the perceptions toward rape
TARIK SOLMUŞ