Osmanlı menzil kervansaraylarındaki yeniden işlevlendirme tasarımları ve restorasyon uygulamaları
Refunctioning designs and restoration applications of the Ottoman roadside caravanserais
- Tez No: 814282
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NECLA DURSUN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Mimari Restorasyon Uygulamaları, Yeniden İşlevlendirme Tasarımları, Osmanlı Menzil Kervansarayları, Architectural Restoration Applications, Refunctioning Designs, The Ottoman Roadside Caravanserais
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tasarım Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tasarım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 184
Özet
Bu çalışmada, Osmanlı döneminde Haç Yolu, diğer adıyla Ulu Yol, güzergâhında inşa edilen ve Cumhuriyet Döneminde (1923 – 2023) bir kısmına da olsa ulaşılabilen, Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde olan, Osmanlı Menzil Kervansaraylarından sekiz adedi seçilmiştir. Kervansaraylar ile ilgili bilgi ve belgeler, literatür taraması ve ilgili kurumlardan sağlanmıştır. Bu kurumların bazıları; Koruma Kurulları, Vakıflar Bölge Müdürlükleri, Belediyeler, Valilikler, Kaymakamlıklar ve benzerleri gibidir. Seçilen kervansaraylar, Venedik Tüzüğü gibi, ulusal ve uluslararası benzer belgelere göre dört ana kategoriye ayrılmıştır. Belirlenen kategorilere göre sınıflandırılan kervansarayların; tasarımları ve uygulamaları incelenmiştir. Yeniden işlevlendirme tasarım ve uygulamaları ile restorasyon tasarım ve uygulamaları, olarak ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Özellikle son on yıldaki (2013 – 2023) restorasyonları değerlendirmeye alınmıştır. Değerlendirmeler; yeniden işlevlendirme ve özellikle restorasyon konusunda yetkin, yedi uzman tarafından yapılmıştır. Ayrıca, restorasyonu yapılarak, yeniden işlevlendirilen bir kervansarayın bütün süreci de (2017 – 2019), sahada yerinde gözlem yapılarak incelenmiştir. Bu değerlendirmeleri yapmaktaki amaç; yapılan tasarım ve uygulamaların, olumlu ve olumsuz yönlerini tespit etme düşüncesidir. Bütün bu veriler değerlendirilerek olumlu ve olumsuz yönlerine göre sonuçlara ulaşılmıştır. Uzmanların da hem fikir olduğu sonuç; anıt eserlerin yeniden işlev kazandırılarak yaşatılmasının önemli olduğudur. Restorasyonunu yaparak yeniden işlevlendirmenin; bütün olumsuzluklara ve eleştirilecek yönlerine rağmen, eseri sürdürülebilir kıldığı ve nefes alarak yaşamasını sağlandığı yönündedir. Ulaşılan sonuçlara göre de önerilerde bulunulmuştur. Bu önerilerin; ileride yapılması muhtemel benzer yeniden işlevlendirme tasarım ve restorasyon uygulamalarının, daha doğruya yakın yapılmasına ışık tutması hedeflenmektedir.
Özet (Çeviri)
In this study, eight of the Ottoman Roadside Caravanserais, which were built on the route of the Haj Road, also known as the Great Road, during the Ottoman period and could be reached, albeit partially, in the Republican Period (1923 – 2023), within the borders of the Republic of Turkey, were selected. Information and documents related to caravanserais were obtained from literature review and related institutions. Some of these institutions are; Protection Boards, Foundations Regional Directorates, Municipalities, Governorships, District Governorates, and the like. The selected caravanserais are divided into four main categories according to similar national and international documents, such as the Venice Charter. The caravanserais are classified according to the determined categories; designs and applications are examined. Re-functioning design and applications and restoration design and applications were evaluated separately. Especially the restorations in the last ten years (2013 – 2023) were taken into consideration. Evaluations; It was carried out by seven experts who are competent in re-functioning and especially restoration. In addition, the entire process (2017 – 2019) of a caravanserai, which was restored and re-functioned, was examined by making on-site observations in the field. The purpose of making these evaluations is the idea of determining the positive and negative aspects of the designs and applications made. All these data were evaluated and results were obtained according to their positive and negative aspects. The conclusion that the experts agree on is; it is important to keep the monuments alive by regaining their function. Re-functioning by restoring; despite all the negativities and aspects to be criticized, it is that it makes the work sustainable and allows it to live by breathing. Suggestions were made according to the results obtained. These suggestions; it is aimed to shed light on making similar re-functioning design and restoration applications more accurate in the future.
Benzer Tezler
- Osmanlı Menzil Teşkilâtı: Bolvadin Menzili örneği
Ottoman Range Organization: Example of Bolvadin Range
GAMZE NUR ZENKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
TarihAfyon Kocatepe Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULLAH ÇAKMAK
- Birinci Dünya Savaşı yıllarında Türk-Romen ilişkileri (1914–1918)
Turkish-Romanian relations during the First World War (1914–1918)
EMİRHAN YIKILMAZPEHLİVAN
- Klasik Osmanlı Dönemi Menzil Külliyesi örneği: Eskişehir Kurşunlu Külliyesi
A sample of Classical Ottoman Period Menzil Complex: Eskisehir Kursunlu complex
SERAP YILMAZ
- Tezkire-i Rumât (Dil incelemesi-metin-dizin)
Tezkire-i Rumât (Language review – text – i̇ndex)
SADDAM I.A. BZOUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA LEVENT YENER