Simultaneous determination of nervous system drugs and their removal from wastewater by novel adsorption techniques
Sinir sistemi ilaçlarının eş zamanlı olarak tayin edilmesi ve yeni adsorpsiyon teknolojileriyle atıksulardan arıtılması
- Tez No: 817169
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜLEDA ENGİN, PROF. DR. SEZGİN BAKIRDERE
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 161
Özet
Mikrokirleticiler, başta Çevre Mühendisliği ve Kimya olmak üzere birçok disiplin için öncelikli kirleticiler olarak bilinmektedir. Atık sularda, içme sularında, yüzey sularında ve yeraltı sularında eser düzeyde bulunabilen bu kirleticiler, yaygın arıtma teknolojileriyle giderilemediğinden bu kirleticilerin hem doğru/kesin tayini hem de çevresel matrikslerden uzaklaştırılması uzun yıllardır büyük bir öneme sahiptir. Bu çalışmada analitik yöntem geliştirme çalışmaları kapsamında antiepileptikler, antipsikotikler, antidepresanlar ve anti-demans ilaçları dahil olmak üzere on iki temel sinir sistemi ilaç etken maddesi kullanılmıştır. Tüm analitik tayin çalışmalarında kütle seçici dedektör ile birleştirilmiş bir gaz kromatografi sistemi (GC-MS) kullanılmıştır. Bu çalışma kapsamında, ikili çözücü esaslı dağıtıcı sıvı-sıvı mikro ekstraksiyon (BS-DLLME), akıllı çözücü esaslı sıvı faz mikro ekstraksiyon (SS-LPME) ve manyetik dağıtıcı mikro katı faz ekstraksiyon (m-D-µ-SPE) kullanılarak önderiştirme/ayırma stratejileri geliştirilmiştir. Her bir yöntemin optimum parametrelerini belirlemek için kapsamlı tek değişkenli optimizasyon çalışmaları yapılmış ve optimum koşullar altında sistemlerin analitik performansı belirlenmiştir. Geliştirilen yöntemlerin doğruluğunu ve kesinliğini test etmek için geri kazanım çalışmaları da yapılmış ve kompleks su/atıksu numunelerinin matriks etkisini elimine etmek için matriks eşleştirme kalibrasyon stratejileri kullanılarak kantitatif tayinlerin doğruluğu arttırılmıştır. Sinir sistemi ilaçlarının eşzamanlı tayini için üç analitik yöntemi geliştirilmesinden sonra, amitriptilin HCl ve sertralin HCl etken maddelerinin hastane atıksuyundan eş zamanlı olarak uzaklaştırılması için polistiren kaplı manyetik nanopartiküller (PS-MNPler) bazlı kesikli adsorpsiyon stratejisi kullanılmıştır. Adsorpsiyona dayalı giderim işleminin önemli parametreleri, analitlerin giderim verimlerini arttırmak için optimize edilmiştir. Geliştirilen analitik yöntemlerden biri olan akıllı çözücü esaslı sıvı faz mikroekstraksiyon gaz kromatografi-kütle spektrometrisi yöntemi, yukarıda bahsedilen analitlerin eş zamanlı tayini için numunelere adsorpsiyon öncesi ve sonrasında uygulanmıştır. Ayrıca, adsorpsiyon sisteminin karakteristiğini belirlemek için en yaygın kullanılan adsorpsiyon izoterm modelleri (Freundlich ve Langmuir) uygulanmıştır.
Özet (Çeviri)
Micropollutants are known as emerging pollutants in many disciplines, especially Environmental Engineering and Chemistry. Since common treatment technologies are unable to effectively remove these pollutants from environmental matrices, their accurate and precise determination for effective removal has been an important issue for many years. These pollutants can be present in wastewater, drinking water, surface water, and groundwater at trace levels. In this study, twelve principal active pharmaceutical ingredients (APIs) of nervous system drugs (NSDs), including antiepileptics, antipsychotics, antidepressants, and anti-dementia were selected for analytical method development studies. A gas chromatograph system combined with a mass selective detector (GC-MS) was used for all analytical determinations. The preconcentration/separation strategies developed for this study were binary solvent-dispersive liquid-liquid microextraction (BS-DLLME), switchable solvent-liquid phase microextraction (SS-LPME), and magnetic dispersive micro-solid phase extraction (m-D-µ-SPE). Comprehensive univariate optimization studies were performed to determine the optimum parameters of each method, which were used to validate the analytical performances of the systems. Recovery experiments were also conducted to test the accuracy and precision of the developed methods, and the accuracy of quantitative determinations was improved by using matrix matching calibration strategies to overcome the matrix effect of complex water/wastewater samples. After the development of the three analytical methods for the simultaneous determination of the nervous system drugs, polystyrene-coated magnetic nanoparticles (PS-MNPs)-based adsorptive treatment process was employed for the simultaneous removal of amitriptyline HCl and sertraline HCl from hospital wastewater. The important parameters of the adsorptive removal process were optimized to improve the removal efficiencies of the adsorbates. SS-LPME-GC-MS method as one of the developed analytical methods for the simultaneous determination of the target adsorbates was applied to the influent and effluent samples before and after the adsorption process, respectively. Furthermore, the most frequently used adsorption isotherm models (Freundlich and Langmuir) were evaluated to ascertain the characteristics of the adsorption system.
Benzer Tezler
- Amfetamin tipi stimülanların idrarda analizine yönelik katı faz mikroekstraksiyon yöntemi geliştirilmesi
Development solid phase microextraction method for analysis of amphetamine type stimulants in urine
RUKİYE ASLAN
Doktora
Türkçe
2021
Adli TıpEge ÜniversitesiMadde Bağımlılığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERAP ANNETTE AKGÜR
DOÇ. DR. HASAN ERTAŞ
- Sentetik kannabinoid AB-PINACA (K3) ve metabolitlerinin idrar, tam kan ve kuru kan kartı (DBS) numunelerinden analizine yönelik LC-MS/MS metodunun geliştirilmesi
Development of LC-MS/MS method for analysis of synthetic cannabinoid AB-PINACA (K3) and its metabolites from urine, whole blood and dry blood card(DBS) samples
HAZAL YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Adli TıpAcıbadem Mehmet Ali Aydınlar ÜniversitesiAdli Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET OĞUZ POLAT
PROF. DR. FEHİME AKSUNGAR
- Elmas elektrot kullanılarak kafein ve vanilinin eşzamanlı elektrokimyasal tayini
Simultaneous electrochemical determination of caffeine and vanillin using diamond electrode
BABAK HATAMI BAROOGH
Doktora
Türkçe
2023
Kimyaİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaKimya Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SİBEL YALÇIN
DR. ASİYE ASLIHAN AVAN
- Zihinsel ağırlıklı işler için bilişsel görev analizi yöntemi
Başlık çevirisi yok
NİLGÜN YAPICIOĞLU FIĞLALI
Doktora
Türkçe
1998
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET F. ÖZOK