Türkiye'de ücret gelirlerinin vergilendirilmesinin vergileme ilkeleri açısından değerlendirilmesi
Evaluation of the taxation of wage income in Turkey in terms of taxation principles
- Tez No: 821067
- Danışmanlar: PROF. DR. ZEYNEP ARIKAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Maliye, Finance
- Anahtar Kelimeler: Ücretlilerin Vergilendirilmesi, Vergileme İlkeleri, Vergi Yükü, Ücret Gelirleri, Vergi Takozu, Taxation of Wage Labor, Taxation Principles, Tax Burden, Wage, Tax Wedge
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Maliye Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 287
Özet
Çalışma; insanın, temel ihtiyaçlarını giderme konusunda gerek bedenen gerekse fikren yapmış olduğu faaliyetlerin bütünü olarak tanımlanmıştır. İnsanın çalışma zahmetine girişmesine, tatmin etmesi gereken ihtiyaçların varlığı neden olmuştur. İlkel olarak adlandırılan dönemlerde; çalışma, sadece geçimlik ve artık değer üretmeyen bir amaca hizmet etmiştir. Tarım toplumuna geçiş ile birlikte artık değer yaratılmaya başlanmış ve üretilen ürünler stoklanabildiği için yerleşik düzene dayalı toplumsal ilişkiler türemiştir. Artık değer; ilk başlarda eşit şekilde dağıtılırken, bazı toplumsal yapılarda bu değere el koyan kişi ve gruplar türemeye başlamıştır. Böylelikle çalışma yaşamında vesayet dönemi olarak adlandırılan köleci toplum düzeni ortaya çıkmıştır. Feodalite ile birlikte tarıma dayalı senyör ve serfler dönemi başlarken, sanayi devrimi ile birlikte feodalite sona ermiş ve üretim ilişkileri büyük bir değişim göstermiştir. Sözleşmeye dayalı ücretli emek bu devrimin sonucundan ortaya çıkmıştır. Ücretli çalışma olgusunun yaygınlaşması ile birlikte, ücretli çalışanların, nasıl vergilendirilmesi gerektiği sorusu da teoride tartışılmaya başlanmıştır. Emeğin, sermayeye karşı zayıf konumda bulunması, onun farklı bir vergilemeye tabi tutulmasını zorunlu hale getirmiştir. Çalışmanın amacı; ücretlilerin vergilendirme sisteminin vergileme ilkeleri açısından analiz edilerek çalışanlar üzerindeki vergi yükü ve vergi takozunun gerçek boyutlarını ortaya koymaktır. Bu amaçla, Türk vergi sisteminde ücretlilerin vergilendirme rejimi incelenerek vergileme ilkeleri açısında değerlendirmeler yapılmıştır. Aynı zamanda milli gelirden pay alan üretim faktörleri esas alınarak ücretliler üzerindeki vergi yükünün dağılımı incelenmiştir. Daha sonra VAR modeli yöntemi ile büyüme, enflasyon ve işsizliğin ücretler üzerindeki vergi yüküne etkisi değerlendirilmiştir. Çalışma; araştırma, değerlendirme ve analizlerle ortaya çıkan bulgulara göre çözüm ve önerilerde bulunarak sonuçlandırılmıştır.
Özet (Çeviri)
Work is defined as the accumulation of the activities which are done both physically and mentally in order to fulfill the basic needs. The presence of basic needs have caused humanbeing to put themselves out for working. In the periods defined as primitive, work had served a purpose of only livelihood without creating residual value. Together with a transition from Hunter-Forager period to agricultural society, residual value started to have been created and social relationship based on permanent settlement has been come into existence thanks to the opportunity of stocking goods. While residual value had been distributed equally initially, some groups and classes started to seize this value in some sociel structures. Thus, slaver society which is defined as tutelage period has been emerged in work life. As the period of seigneur and serfs based on agriculture together with feudality started, feudality ended with industrial revolution and relations of production has had a huge change. Wage labor based on contract has emerged as a result of this revolution. Together with the proliferation of wage work phenomenon, the question of how to tax wage labor has been discussed in theory. It has been obligatory to tax labor differently as being in the weak position against capital. The aim of the study is to put the real dimensions of tax burden and tax wedge on employees forward by analyzing the tax system of wage labor in the scope of tax principles. For this purpose, evaluations are made in terms of tax principles by examining tax regime of wage labor in Turkish tax system. The distribution of tax burden on wage labor is investigated by basing factors of production among national income on simultaneously. Afterwards the effect of development, inflation, and unemployment on tax burden for wages is evaluated using VAR model. This study is concluded by solutions and recommendations due to the findings of research, evaluation and analyses.
Benzer Tezler
- Türkiye'de ücret gelirlerinin vergilendirilmesinin vergileme ilkeleri açısından değerlendirilmesi
Evaluation of the taxation of wage income in Turkey in terms of taxation principles
OĞUZHAN DEMİRHAN
- Türk gelir vergisinde ücret gelirlerinin vergilendirilmesi ve sosyal vergileme ilkeleri açısından değerlendirilmesi
Taxation of wage income in Turkish income tax and evaluation in terms of social taxation principles
MERVENUR KARAÇAYIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MaliyeKaradeniz Teknik ÜniversitesiMaliye Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TAYYİP YAVUZ
- Türkiye'de ücret gelirlerinin vergilendirilmesinin vergi adaleti bakımından değerlendirilmesi
Evaluation of taxation of wage revenues in Turkey in terms of tax justice
GÜLNİHAL CAN AVŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
MaliyeEskişehir Osmangazi ÜniversitesiMaliye Ana Bilim Dalı
PROF. ALİ ÇELİKKAYA
- Türk vergi sisteminde ücret gelirlerinin vergilendirilmesinin vergilemede adalet ilkesi açısından değerlendirilmesi ve bir model önerisi
Evaluation of the taxation of wage income in the Turkish tax system in terms of the principle of fairness in taxation and a model proposal
SELÇUK ARSLANTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Maliyeİstanbul Arel Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE YİĞİT ŞAKAR
- Türkiye'de ve bazı AB ülkelerinde ücret gelirlerinin vergilendirilmesi
Taxation in Turkey and some EU contries wage income
NİLÜFER GÖLÇEK