Dünya medeniyetinin sınırlılıkları: Türk sineması ve romanından hareketle Türkiye'de yerliliğin tarihsel sosyolojisi
The limitations of world civilization: The historical sociology of native in Turkey through Turkish cinema and the novel
- Tez No: 821938
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ FERYAL AYŞİN KOÇAK TURHANOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Dünya medeniyeti, Batılı özne, Batıcı özne, Yerli özne, World civilization, Western subject, Pro-Western subject, Native subject
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 150
Özet
Bu çalışma, dünya medeniyetinin içerdiği hiyerarşik yapı ve etkileşimleri yıkmadan buna alternatif bir yaklaşım, kuram ve yöntem önermek için Türkiye coğrafyasının 700 yıllık tarihinde“farklı özneler”keşfetmeye odaklanır. Bu odaklanma için ilk aşamada açıklayıcı ve yorumlayıcı bir tarihsel sosyolojik yöntem kullanmakta ortaklaşan kuramlar bütünleştirilmiştir. Bu kuramlar: Umran İlmi, Annales Hareketi, Dünya Sistemi Kuramı ve Doğu-Batı Çatışması Kuramıdır. Bu bütünleştirmeden hareketle dünya medeniyetinin farklı sistemleri ve merkezlerinin inşacı ve taşıyıcısı olan hâkim özneler teşrih edilmiştir. Bunun sonucunda da dünya medeniyetinin politik, ekonomik ve zihinsel açıdan içinde bulunduğu çevre ve insanlık krizlerinin aslen Batılı ve Batıcı öznenin kurduğu hâkimiyet nedeniyle süreklileştiği görülmüştür. İkinci aşamada buna bir alternatif örnek oluşturmak için Türkiye'deki“farklı özneleri”görünür kılacak özgün bir tarihsel sosyolojik yöntem üzerinde durulmuştur. Bu yöntem dâhilinde Kemal Tahir'in kendi ürettiği yerli düşünsel konumuyla bağlantılı ve bu konumla etkileşimli olan 20 Türk romanı ve 44 Türk sineması üzerinden üçüncü aşama şekillendirilmiştir. Böylece Doğu ve Batı Sistemlerinde özgün bir örnek olan Osmanlı Devleti'nin kuruluş, yükseliş ve ricat sürecinde“yerlilerin”etkili olduğu anlaşılmıştır. Bu nedenle“Yerli Yaklaşımlar”ile derinleştirilmesi önerilen“Dünya Medeniyeti Kuramının”özgün tarihsel sosyolojik yöntemler dâhilinde“farklı özneleri”görünür kılmaya çalışmasının, dünya ölçeğinde şedit ve hiyerarşik olmayan bir değişim süreci için gerekli kurumsallaşmanın temelini atabileceği sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
This study aims to propose an alternative approach, theory, and method for discovering native subjects within Turkey's 700-year history without disrupting the hierarchical structure and interactions of world civilization. To achieve this objective, various theories employing explanatory and interpretive historical sociological methods are integrated in the initial stage. These theories include The Science of Umran, the Annales Movement, World System Theory, and the East-West Conflict Theory. Through this integration, the dominant subjects responsible for shaping different systems and centers of world civilization are identified. Consequently, the research reveals that the prevailing environmental and humanitarian crises within world civilization, politically, economically, and psychologically, persist due to the influence wielded by the Western and pro-Western subject. In the second stage, to offer an alternative perspective, the study highlights an authentic historical sociological approach that unveils the existence of“different subjects”in Turkey. This approach is then applied to analyze 20 Turkish novels and 44 Turkish cinemas that are related to Kemal Tahir's unique local intellectual position. As a result, it becomes evident that the“natives”played a significant role in the establishment, rise, and fall of the Ottoman Empire, which was a unique example in the Eastern and Western Systems. Consequently, the study concludes that the“World Civilization Theory”can be enriched by incorporating“Native Approaches,”which effectively reveal“different subjects”through authentic historical sociological methods. This integration lays the groundwork for the necessary institutionalization of a non-violent and non-hierarchical transformative process on a global scale.
Benzer Tezler
- Osmanlı edebiyatında satıraltı tercüme tekniği ve satıraltı bir Bûstân tercümesi
Sublinear translation in Ottoman literary tradition: Analyzing a sublinear version of Bûstân by Sa'dî-i Şîrâzî in Turkish
EREN ERTÜRKOĞLU
Doktora
Türkçe
2022
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜCAHİT KAÇAR
- Türkiye Cumhuriyeti'nin 50. yılı kutlamaları
50th anniversary celebrations of the Republic of Türkiye
AYTAÇ KEPİR
Doktora
Türkçe
2024
Türk İnkılap TarihiHacettepe ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YASEMİN DOĞANER
- Enerji talebi ve Tokat'ta elektrik enerjisi talebi üzerine bir uygulama
Energy demand and a practice on electric energy demand in Tokat
VEYSEL YILMAZ
- Arap Baharı ve toplumsal etkileri: Mısır örneği
Arabian Spring and it is social effect: Egyptian case
SÜMEYRA GÜLOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
SosyolojiSüleyman Demirel ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÜMİT AKCA
- Yakıt pili-batarya hibrit güç kaynağından beslenen elektrikli araç geliştirilmesi
Development of an electric vehicle powered by a fuel cell-battery hybrid power source
HABİP ŞAHİN
Doktora
Türkçe
2022
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiFırat ÜniversitesiEnerji Sistemleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HİKMET ESEN