1913-1918 yıllarında yayınlanan Kazak Gazetesi'nde Ceditçilik hareketinin yansımaları
Reflections of Jadidism movement in Kazak Newspaper published in 1913-1918
- Tez No: 822460
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET ALİ KARAMAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 136
Özet
İdil-Ural bölgesinde dinde bir yenileşme hareketi olarak başlayan Ceditçilik daha sonra eğitim ve toplumsal alanlarda da etkisini göstermeye başlamıştır. İsmail Gaspıralı'nın öncülüğünde başlayan Usul-ü Cedit hareketi Ceditçi Kazak aydınları tarafından benimsenmiş ve Kazaklar arasında yaygınlaştırılmaya çalışılmıştır. Ceditçilik zamanla Rus sömürüsü altında yaşayan Türk halklarının milli bir reaksiyon alanına dönüşmüştür. İsmail Gaspıralı'nın eğitim politikalarıyla başlayan Ceditçilik hareketinin Türk coğrafyasında yaygınlaşmasında basın-yayın faaliyetlerinin önemli etkisi olmuştur. Ceditçi Kazak aydınları İsmail Gaspıralı'nın çıkardığı Tercüman gazetesini ve basın- yayın faaliyetlerini yakından takip etmiş, örnek almışlardır. Basın- yayın faaliyetlerinin daha geniş kitlelere ulaşma noktasındaki etkisinin anlaşılmasıyla, propaganda aracı olarak kullanılmaya başlaması birbirini takip eden süreçlerdir. Kazak Ceditçiler bu amaçla 1913 yılında çıkarmaya başladıkları Kazak gazetesini döneminin Rus baskılarına rağmen 1918 yılına kadar yayınlamışlardır. Kazak halkının içinde bulunduğu duruma bir ayna tutan Kazak gazetesi, toplumu ilgilendiren her türlü meseleyi gazeteye taşımıştır. Kazak gazetesi aracılığıyla toplumunda yaşanan sorunlara dikkat çekmişler ve sorunlara çözüm üretme noktasında fikirlerini gene gazete aracılığıyla halka ulaştırmışlardır. Üç bölümden oluşan çalışmanın ilk bölümünde bir döneme damgasını vuran Ceditçilik hareketi ve tarihi analiz edilmiş, bu hareketin gelişiminde etkisi büyük olan İsmail Gapıralı'nın faaliyetleri incelenmiştir. İkinci bölümde Ceditçilik hareketinin Kazak halkında yayılma süreci ve Kazak Ceditçilerinin faaliyetleri değerlendirilmiştir. Üçüncü bölümde Kazakların basın-yayın faaliyetlerinin gelişimiyle beraber Kazak gazetesinin çalışmaları incelenmiştir. Ceditçiliğin Kazak gazetesine yansımaları din, eğitim, dil, sosyal ve kültürel açıdan incelenmiş ve değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
Ceditism, which started as a religious innovation movement in the Idil-Ural region, later started to show its influence in education and social areas. The Usul-ü Cedit movement, which started under the leadership of İsmail Gaspıralı, was adopted by the Ceditçi Kazakh intellectuals and tried to be disseminated among the Kazakhs. Over time, Jadidism has turned into a national reaction area of the Turkish peoples living under Russian exploitation. The Ceditism movement, which started with the education policies of İsmail Gaspıralı, had a significant impact on the development and spread of the Ceditism movement in the Turkish geography with its press activities. Ceditçi Kazakh intellectuals closely followed the Tercüman newspaper published by İsmail Gaspıralı and its press and publication activities and took it as an example. With the understanding of the effect of press-broadcasting activities on reaching wider masses, their use as a propaganda tool is a successive process. Kazakh Jadidists published the Kazakh newspaper, which they started to publish in 1913 for this purpose, until 1918, despite the Russian pressures of the period. The Kazakh newspaper, which mirrors the situation of the Kazakh people, has brought all kinds of issues concerning the society to the newspaper. They drew attention to the problems experienced in the society through the Kazakh newspaper and conveyed their ideas to the public through the newspaper at the point of finding solutions to the problems. In the first part of the study, which consists of three parts, the Cedit movement and its history, which left its mark on a period, were analyzed, and the activities of İsmail Gapiralı, who had a great influence on the development of this movement. In the second part, the spread of the Cedit movement in the Kazakh people and the activities of the Kazakh Jadidists were evaluated. In the third part, the development of the Kazakh press and publication activities and the work of the Kazakh newspaper were examined. The reflections of Jadidism on Kazakh newspaper were examined and evaluated in terms of religion, education, language, social and cultural aspects.
Benzer Tezler
- 1913-1918 yıllarında yayımlanan Kazak gazetesi'nde Osmanlı devletine dair haberler
News on Ottoman Empire in Kazakh newspaper between 1913-1918
BATİRZHON TEMIRKHANOV
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
GazetecilikSakarya Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SAİM YILMAZ
- Türkiye eğitim sisteminde denetim ve denetmen yetiştirme sürecinin analizi
Başlık çevirisi yok
SEVİM ÖZTÜRK
- Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin kuruluşunda (1918-1920) Mehmet Emin Resulzade'nin rolü
Mehmet Emin Resulzade's role on bodying Azerbaijan Democratic Republic (1918-1920)
DİLARA MEHMETOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Siyasal BilimlerKocaeli ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASRET ÇOMAK
- Urfa'da asayiş ve güvenlik (1913-1918)
Public order and security in Urfa (1913-1918)
AHMET ASLAN
Doktora
Türkçe
2021
Tarihİstanbul ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. IŞIL ÇAKAN HACIİBRAHİMOĞLU
- Türk siyasal yaşamında Falih Rıfkı Atay (1894-1971)
Falih Rıfkı Atay in Turkish political life
VEYSEL ÇOLAKER