Geri Dön

Yer adları üzerı̇ne dı̇l ı̇ncelemesı̇: Hatay/Yayladağı örneği

A language analysis on the toponomy: Hatay/Yayladağı example

PDF İndir

  1. Tez No: 826506
  2. Yazar: ELİF TUBA UÇAR
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET HAŞİMİ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 230

Özet

Yeryüzünde var olan canlı ve cansız her şey bir ad ile nitelendirilir. Bu nitelendirme ile adlar, zihinlerde yer eder ve diğer varlık ve nesnelerden farklılaşır. Farklılık ise varlık ve nesnelere birer kimlik yaratmıştır. Yer adları, toplulukların tarih akışı içinde sahip oldukları maddi ve manevi değerler içerisinde kültürel niteliklerin hepsini bünyesinde barındıran unsurlar arasındadır. Ayrıca bir toprağı vatan yapan önemli ögelerden bir tanesidir. Bu sebeple bazı araştırmacılar yer adlarını ''toprağın dili'' ifadesiyle tanımlamaktadır. ''Yedi dil yedi millet'' olarak nitelendirilen Hatay, pek çok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Stratejik konumu, tarihi ve kültürel zenginliği ile geçmişten günümüze önemli yerleşim merkezlerinden biri olmuştur. Hatay'ın en güneyinde bulunan Yayladağı, Türkmen nüfusu en yoğun olan ilçelerinden biridir. Ayrıca sınır komşusu olan Suriye ile ticaret ve evlilik gibi ilişkiler de kurmuşlardır. Bu sebeple dil ve kültür bağlamında etkileşimler olmuştur. Bu çalışmada Yayladağı merkez ve 28 mahallesine ait yer adlarını oluşturan yaklaşık 1800 civarında cadde, sokak, küme ev, mevki, dağ-tepe, ören yeri, çeşme, pınar vb. yer adları köken, yapı ve anlam bakımından incelenmiştir. Neticede yer adlarının veriliş sebeplerinde en çok kişi adları ve coğrafi terim niteliğindeki kavramların tercih edildiği görülmüştür. Yer adlarının yapı bakımından incelemesinde ise çoğunluğun kelime grubu şeklinde oluşturulduğu tespit edilmiştir. Ad vermede ekseriyetle Türkçe kelimeler tercih edilmiştir. Türkçe kelimelerden sonra en çok Arapça ve Farsça kökenli kelimeler kullanılmıştır. Çalışma ile toponomi sahasına katkıda bulunmak istenilmiştir.

Özet (Çeviri)

Everything living and non-living on earth is characterized by a name. With this characterization, names take place in the minds and differentiate from other beings and objects. Difference, on the other hand, has created an identity for beings and objects. Place names are among the elements that contain all cultural qualities within the material and spiritual values that communities have in the course of history. It is also one of the important elements that make a land a homeland. For this reason, some researchers define place names with the expression“the language of the land”. Hatay, which is described as“seven languages and seven nations”, has been home to many civilizations. With its strategic location, historical and cultural richness, it has been one of the most important settlement centers from past to present. Yayladağı, located in the southernmost part of Hatay, is one of the districts with the highest Turkmen population. They have also established relations such as trade and marriage with neighboring Syria. For this reason, there have been interactions in the context of language and culture. In this study, approximately 1800 place names such as streets, alleys, cluster houses, locations, mountains, hills, ruins, fountains, springs, etc. belonging to Yayladağı center and 28 neighborhoods were examined in terms of origin, structure and meaning. As a result, it was observed that the most preferred reasons for the place names were personal names and geographical terms. In the analysis of place names in terms of structure, it was determined that the majority were formed as word groups. Turkish words were mostly preferred in naming. After Turkish words, words of Arabic and Persian origin were mostly used. With study, it is wanted to contribute to the field of toponomy.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    326697

    Cultural memory, identity and music: Armenians of Turkey

    Kültürel bellek, kimlik ve müzik: Türkiye Ermenileri

    BURCU YILDIZ

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2012

    Halk Bilimi (Folklor)İstanbul Teknik Üniversitesi

    Müzik Ana Bilim Dalı

    PROF. Ş. ŞEHVAR BEŞİROĞLU

    DOÇ. DR. ROBERT REIGLE

  2. Tez No

    728716

    Short term electricity load forecasting with deep learning

    Derin öğrenme ile kısa dönemli elektrik yük talep tahmini

    İBRAHİM YAZICI

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik Üniversitesi

    Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖMER FARUK BEYCA

  3. Tez No

    847173

    Fake news classification using machine learning and deep learning approaches

    Makine öğrenimi ve derin öğrenme yaklaşımlarını kullanarak sahte haber sınıflandırması

    SAJA ABDULHALEEM MAHMOOD AL-OBAIDI

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolGazi Üniversitesi

    Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ TUBA ÇAĞLIKANTAR

  4. Tez No

    101826

    Kaşkay Türklerinin tarihi

    The History of Qashqai Turks

    BABEK CAVANŞİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2001

    TarihMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. AHMET TAŞAĞIL

  5. Tez No

    721083

    Siirt ili yer adları üzerine dil incelemesi

    Language analysis on place names of Siirt

    FERHAT OBUZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Türk Dili ve EdebiyatıGaziantep Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HASAN KARACA

Geri Dön