Samsun ili sebze üretim alanlarinda bulunan beyazsinek türleri, doğal düşmanları ve Bemisia tabaci (Gen.) (Hemiptera: Aleyrodidae)'nin popülasyon dalgalanmasının belirlenmesi
Determination of whitefly species, natural enemies and population fluctuation of Bemisia tabaci (Gen.) (Hemiptera: Aleyrodidae) in vegetable production areas of Samsun province
- Tez No: 827359
- Danışmanlar: PROF. DR. İZZET AKÇA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bitki Koruma Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Entomoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 125
Özet
Bu araştırma, 2020-2022 yılları arasında Samsun ilinin 17 ilçesinde sebze alanlarında bulunan Beyazsinek (Hemiptera: Aleyrodidae) türleri ile bunların doğal düşmanlarının tespiti ve Bemisia tabaci (Genn.)' nin popülasyon takibini yapmak amacıyla yürütülmüştür. Çalışmanın yürütüldüğü sebze üretim alanlarına düzenli ve düzensiz çıkışlar yapılarak farklı sebzelerden toplanan Aleyrodidae familyasına ait türler belirlenmiştir. Survey yapılan alanlarda 5 farklı beyazsinek türünün varlığı tespit edilmiştir. Bu türlerin; Aleyrodes proletella Linn., Bemisia hancocki Corbett, B. tabaci, Dialeurodes citri Ashmead ve Trialeurodes vaporariroum Westfood olarak teşhis edilmiştir. Bulunan bu türler Samsun için ilk kayıt niteliğindedir. Predatör olarak toplanan örneklerden Coleoptera takımına bağlı Coccinelidae familyasına ait 12 tür, Hemiptera takımına bağlı Anthocoridae familyasına ait 1 tür, Miridae familyasına ait 4 tür, Lygaeidae familyasına ait 1 tür, Nabidae familyasına ait 1 tür ve Neuroptera takımına bağlı Chrysopidae familyasına ait 1 tür tespit edilmiştir. Parazitoid olarak Hymenoptera takımına bağlı Aphelinidae familyasına ait 1 tür (Encarsia formosa) saptanmıştır. Yapılan çalışma sonunda toplam 21 adet doğal düşman tespit edilmiştir. Ayrıca çalışmada B. tabaci'nin sebzelerde popülasyon takibi üretimin yoğun ve beyazsineğin sorun olduğu Bafra ve Çarşamba ilçelerinde 4 farklı lokasyonda (3 tanesi Bafra ilçesinde, 1 tanesi Çarşamba ilçesinde) yapılmıştır. Çalışmanın yürütüldüğü 2021-2022 yılları üretim sezonunda haziran ayının ilk haftasında ergin beyazsineklerin ortaya çıkmaya başladığı, en yüksek popülasyon yoğunluğuna ise ağustos ayının sonu ile eylül ayının ilk haftasında ulaştığı ve popülasyonun eylül ayının son haftasında azaldığı tespit edilmiştir. Eylül ayının son haftasından itibaren popülasyon sıfırlanmıştır. Popülasyon takibi kontrollü şartlar ve çiftçi şartlarında yapıldığından popülasyon yoğunluğunun ilaçlamalara bağlı olarak ve sıcaklık ve nem değerlerine bağlı olarak değişiklik gösterdiği tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
This research was carried out in order to determine the whitefly (Hemiptera: Aleyrodidae) species and their natural enemies, and to monitor the population of Bemisia tabaci (Genn.) in vegetable fields in 17 districts of Samsun between the years 2020-2022. The species of the Aleyrodidae family that were collected from various vegetables were identified by conducting routine and sporadic surveys in the areas where vegetables are cultivated, Five different species of whiteflies were discovered from the samples collected from the survey sites. These species were Aleyrodes proletella Linn., Bemisia hancocki Corbett, B. tabaci, Dialeurodes citri Ashmead, and Trialeurodes vaporariroum Westfood. These species found are the first record for Samsun. 12 species of the Coleoptera order's Coccinelidae family, 1 species of the Anthocoridae family, 4 species of the Miridae family, 1 species of the Lygaeidae family, 1 species of the Nabidae family of the Hemiptera order, and 1 species of the Chrysopidae family of the Neuroptera order were identified using samples gathered as predators during the field surveys. As a parasitoid, one species belonging to the Aphelinidae family of the Hymenoptera order (Encarsia formosa) was determined. At the end of the study, a total of 21 natural enemies were identified. In addition, population monitoring of B. tabaci in vegetables was established in 4 different locations (3 in Bafra district and 1 in Çarşamba district) in Bafra and Çarşamba counties, where vegetables are grown intensively and whitefly is a problem. It was found that adult whiteflies began to emerge in the first week of June during the production season of 2021–2022, reached their peak population density at the end of August and early September, and then started to decline in the last week of September. The population has been reset since the last week of September. It has been found that the population density fluctuates based on pesticide spraying, temperature, and humidity since the population follow-up was conducted in controlled and farmer-controlled settings.
Benzer Tezler
- Lahana kist nematodu (Heterodera cruciferae Franklin) (Nemata: Tylenchida: Heteroderidae)'na karşı kimyasal mücadeleye alternatif yöntemler üzerinde araştırmalar: Dayanıklı çeşit saptanması, bazı bitki ekstraktlarının etkileri ve kistlerden larva çıkışına etkili olan faktörler
Research on alternative methods to chemical control of the Cabbage Cyst Nematode (Heterodera cruciferae Franklin) (Nemata: Tylenchida: Heteroderidae): Determination of resistant cultivars, effects of some plant extracts and factors affecting the emergence of juveniles from cysts
GÖKHAN AYDINLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
ZiraatOndokuz Mayıs ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEVİLHAN MENNAN
- Bafra ve Çarşamba ovaları yazlık sebze üretim alanlarındaki en yaygın tür olan M.incognita'nın morfolojisi, domatesteki biyolojisi ve kökurnematodları (meloidogyne spp.)'nın ovalardaki yayılışı ile bulaşıklılık oranları
Başlık çevirisi yok
SEVİLHAN MENNAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1996
ZiraatOndokuz Mayıs ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN ECEVİT
- Samsun ili yaprak lahana üretim alanlarında görülen virüs hastalıklarının tespiti üzerine araştırmalar
Determination of virüses in kale growing areas in Samsun province
CEMİLE AKCURA YILDIZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
ZiraatOndokuz Mayıs ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ALİ ŞEVİK
- Samsun ili beyaz baş lahana üretim alanlarında görülen virüs hastalıklarının tespiti üzerine araştırmalar
Research on determination of viruses in white head cabbage production areas in Samsun province
BETÜL UYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatOndokuz Mayıs ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ALİ ŞEVİK
- Samsun ilinde yetiştirilen biberlerde (Capsicum annum L.) zararlı virüslerin biyolojik ve serolojik yöntemlerle saptanması
Başlık çevirisi yok
MİRAY ARLI
Yüksek Lisans
Türkçe
1992
ZiraatOndokuz Mayıs ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ASİL YILMAZ