İşitme engelli bireylerin sosyal hayattaki görünürlüğü ve sosyal içerme ilişkisi
Visibility of hearing impaired individuals in social life and the relationship between social inclusion
- Tez No: 830788
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ABDULHAKİM BEKİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyal Hizmet, Social Work
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Üsküdar Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Hizmet Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 122
Özet
Engellilik, bireylerin yaşamlarında doğuştan veya sonradan herhangi bir sebeple zihinsel, bedensel, sosyal beceri ve fonksiyonlarında meydana gelen ya da gelebilecek kayıplar olarak ifade edilmektedir. Bir engelli grubu olan işitme engelli bireylerin sahip oldukları özel gereksinimleri, ihtiyaçları ve gelişimleri bu bireylerin ekonomik, toplumsal, kültürel ve sosyal sistemler içerisinde birçok sorunla karşı karşıya kalmalarına yol açmaktadır. İşitme engelli bireylerin yaşadığı sorunların başında sağlık, eğitim, gelir sıkıntısı, istihdam, sosyal korunma, sosyal güvenlik gibi imkan ve fırsatlardan mahrumiyet gelmekle birlikte, işitme engelli bireylerin yaşadığı sorunlardan bir diğeri de sosyal dışlanmadır. Türkiye'de yaklaşık olarak üç milyon işitme engelli bireyin yaşadığı tahmin edilmektedir. Bu sayı göz önüne alındığında toplumda yaşayan önemli bir kesimin böyle problemlerle karşı karşıya kaldığını göstermektedir. Bu sebepten sosyal dışlamanın karşıtı olan sosyal içerme, sosyal hayata katılım ve toplumla bütünleşmeyi sağlanması yönünden önem arz etmektedir. Kırılgan ve hassas bir grup olan işitme engelli bireylerin; sosyal dışlanmasını önlemek, ayrımcılıkla mücadele etmek, farkındalığı sağlamak ve sosyal içermeyi sağlayarak toplumsal bütünleşmeyi gerçekleştirmek sosyal hizmet alanının da amaçladığı değerler arasında yer almaktadır. Bu değerler etrafında işitme engelli bireylere, ailelerine ve bulundukları topluma yönelik sosyal hizmet uygulamalarını, sosyal içermeyi, sosyal hayata aktif bir şekilde katılmalarını sağlamayı ve katılımın önündeki engelleri görünür kılarak toplumsal farkındalığın arttırılmasına katkıda bulunmayı hedeflemektedir. Bu çalışmada, çalışmanın amaçları doğrultusunda İstanbul'da ikamet eden 18 yaş üstü 15 erkek ve 5 kadın olmak üzere 20 işitme engelli birey ile yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla ve katılımcı gözlem yaklaşımı uygulanarak yüz yüze işaret dilinde derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. İşitme engelli bireylerin sosyal hayattaki görünürlüğü ve sosyal içermeye dair kendi bakış açılarından nasıl göründüğü ve nasıl anlam bulduğuna dair görüşlerinin araştırıldığı bu çalışmada, nitel araştırma yöntemi ve fenomenoloji deseninde gerçekleştirilmiştir. Analizde nitel araştırmanın betimsel analiz yöntemi tercih edilmiştir. Bu araştırmanın sonucunda sosyal dışlanmanın karşıtı olan sosyal içerme anlayışının, sosyal hizmet alanı için önemli olduğu ve sosyal hizmetin sosyal içermeye olumlu yönde katkılar sağladığı tespit edilmiştir. Ayrıca işitme engelli bireylerin, işiten toplumla iletişim kurabildiği sürece sosyal hayatta görünür oldukları, bu sebepten işaret dilinin ve sağır kültürünün bilinmesinin önemli olduğu, işaret dilinin toplum tarafından az biliniyor olması ise iletişimin kurulamamasına sebep olmakta bu durum da işitme engelli bireylerin sosyal hayattaki görünürlüklerini yeterli olmaması sonucuna götürmektedir. Bir diğer sonuç ise, katılımcıların çoğunun sosyal içermeyi; haklara erişim, sosyal destek, iletişim, toplumsal eşitlik, paylaşmak, dahil olma, hak, birliktelik, bütünlük kavramlarıyla açıkladıkları görülmesi ve bu bağlamda işitme engelli bireyler için sosyal içermenin zaten olması gereken bir davranış olduğu eğer ki toplumda sosyal içerme sağlanırsa her konuda çok daha başarılı olacakları, topluma dahil olup işiten toplumla her ortamda eşit ve birlikte bir yaşam sürdürebilecekleri sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmanın sonunda da elde edilen sonuçlara yönelik çözüm önerileri sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Disability is defined as the loss or potential loss of mental, physical, social skills and functions that occur or may occur in the lives of individuals for any reason, congenital or acquired. The special needs, needs and development of hearing impaired individuals, who are a group of people with disabilities, cause these individuals to face many problems in economic, social, cultural and social systems. While deprivation of opportunities and opportunities such as health, education, income shortage, employment, social protection and social security are the main problems faced by hearing impaired individuals, another problem faced by hearing impaired individuals is social exclusion. It is estimated that there are approximately 3 million hearing impaired individuals in Turkey. Considering this number, it shows that a significant segment of the society faces such problems. For this reason, social inclusion, which is the opposite of social exclusion, is important in terms of participation in social life and integration with society. Preventing social exclusion, combating discrimination, raising awareness and realizing social integration by ensuring social inclusion are among the values aimed by the field of social work for hearing impaired individuals, who are a fragile and vulnerable group. Around these values, social service practices for hearing impaired individuals, their families and the society they live in aim to contribute to social inclusion, to ensure their active participation in social life and to contribute to raising social awareness by making the barriers to participation visible. In this study, in line with the objectives of the study, in-depth face-to-face sign language interviews were conducted with 20 hearing-impaired individuals, 15 men and 5 women over the age of 18 residing in Istanbul, using a semi-structured interview form and participant observation approach. This study, in which the visibility of hearing-impaired individuals in social life and their views on how it looks and how it finds meaning from their own perspectives on social inclusion, was carried out in qualitative research method and phenomenology design. The descriptive analysis method of qualitative research was preferred in the analysis. As a result of this research, it was determined that the concept of social inclusion, which is the opposite of social exclusion, is important for the field of social work and that social work contributes positively to social inclusion. In addition, as long as hearing-impaired individuals can communicate with the hearing society, they are visible in social life, for this reason, it is important to know sign language and deaf culture, and the fact that sign language is less known by the society causes communication to be impossible, which leads to the conclusion that the visibility of hearing-impaired individuals in social life is not sufficient. Another result is that most of the participants explained social inclusion with the concepts of access to rights, social support, communication, social equality, sharing, inclusion, right, togetherness, integrity, and in this context, it was concluded that social inclusion for hearing impaired individuals is a behavior that should already be, if social inclusion is provided in society, they will be much more successful in every subject, they will be included in society and they will be able to live an equal and united life with the hearing society in every environment. At the end of the research, solution suggestions were presented for the results obtained.
Benzer Tezler
- İşitme ve görme engelli bireyler arasında iletişim sağlamanın temel aracı olarak sosyal medya: Afganistan'daki engelli bireylerin Facebook kullanım düzeyi
Social media as an essential communication tool between people with visual and hearing impairments: The usages level of Facebook by people with disabilities in Afghanistan
SALIMA BIGLARY
- Engellilere yönelik yerel kamusal hizmetlerin etkinliği: Sakarya örneği
Activity of local public services oriented disabled people: The sample of Sakarya
HATİCE KİNO
- Erken çocukluk dönemi, işitme engelli çocuklar ile normal işiten çocukların fonolojik farkındalık becerilerinin karşılaştırılması
Comparison of the phnologic awareness skills of early childhood, hearing-impaired children and normal hearing children
GÜLESER TAHTALIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Kulak Burun ve Boğazİstanbul Gelişim ÜniversitesiOdyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SELVA ZEREN
- Isparta'da engelli istihdamı ve sorunları
Handicapped employment and its problems in Isparta
BURCU ALVAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
SosyolojiSüleyman Demirel ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÜMİT AKCA
- İşitme engellilere yönelik Kur'an kurslarında 'Allah'a iman ve dua-tövbe' ünite kazanımlarının gerçekleşme düzeyi
The level of realization of the outcomes of the unit 'Fait in Allah and prayer- repentance' in Qur'an courses for the disabled
HİLAL YAZICI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİSE KADER ZENGİN