Geri Dön

Türk Kağanlığı dönemi okçuluk mirası üzerine bir inceleme (Altay Cumhuriyeti)

A study on the archery heritage in the Turk Khaganate period (Altai Republic)

  1. Tez No: 831292
  2. Yazar: RECEP EFE ÇOBAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ABDULLAH TEMİZKAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Arkeoloji, Tarih, Archeology, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ege Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Tarihi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türk Tarihi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 326

Özet

Türkler, tarihteki en yetkin okçu topluluklardan biri olup yetkinliği ile hem kendi kültürel hem de komşu kültürleri sosyal, kültürel ve ekonomik açılardan etkilemiş bir kavimdir. Bu kapsamda çalışmamız, Türkler için tarihî açıdan önem arz eden Altay Cumhuriyeti sınırları içerisinde yer alan maddî kültür buluntuları ile Türk Kağanlığı dönemi ile ilişkili yazılı kaynakları beraber değerlendirmiş; bölgede yaşamış insanların okçuluk mirasına odaklanarak döneme ait okçuluk uygulamalarını, tekniklerini, teçhizatlarını ve sembolik unsurları kapsamlı bir şekilde incelenmiştir. Doğası gereği tarih ve arkeoloji disiplinlerini bünyesinde barındıran bir yaklaşım yöntemine sahip olan çalışmamızda, Türk runik işaretlere sahip 26 yazılı kaynak, Çinliler tarafından kayıt altına alınmış 9 tarihî belge, Altay Cumhuriyeti'nde yer alan 54 kurgan ve 13 kült alanı birlikte değerlendirilmiştir. Değerlendirme neticesinde, dönemin Türkleri tarafından kullanılan okçuluk teçhizatına ilişkin maddî kültür buluntuları ve yazılı veri birlikte değerlendirilmiş; dönem boyunca kullanılmış olduğu tespit edilen ok, yay, keş (okluk), bilzek (zihgir) ve yasık/kurmanlara (yaylık) ilişkin unsurlar, tipolojik olarak tasniflenerek bu kapsamdaki tartışmalar kapsamında yeniden yorumlanmıştır. Dönemin okçuluk teçhizatı üzerinde yapılan tespit ve yorumların desteğiyle çoğunluğu Çinliler tarafından kayıt altına alınmış tarihî belgelerde yer alan anlatılar tekrar gözden geçirilmiş ve eldeki bilgilerden hareketle Türk Kağanlığı dönemi askerî, sportif ve avcılık amaçlı okçuluk icrasına ait mevcut bilgiler ortaya konulmuştur. Altay Cumhuriyeti özelinde Türk Kağanlığı dönemi okçuluğunu müstakil olarak ele alan ilk bilimsel araştırma hüviyetini taşıyan araştırmamız, literatürde bu alanda yapılacak daha ileri ve ayrıntılı araştırmalara yönelik öncülük etmeyi hedeflemiştir.

Özet (Çeviri)

The Turks are among the most skilled archers in history, and their expertise has influenced both their own culture and neighboring cultures socially, culturally, and economically. In this context, our study evaluated together the material culture found within the borders of the Altai Republic, historically important for the Turks, and the written sources relating to the period of the Turk Khaganate. Focusing on the archery heritage of the people who lived in the region, the archery practises, techniques, equipment and symbolic elements of this period have been extensively studied. In our study, which takes an approach involving the disciplines of history and archaeology, 26 written sources containing Turkic runic characters, 9 historical documents recorded by Chinese historians, 54 kurgans and 13 cultic sites in the Altai Republic were jointly evaluated. As a result of the evaluation, the finds of the material culture and the written data on the archery equipment used by the Turks of the period were evaluated together. Elements related to arrows, bows, keshs (quivers), bilzeks (archer rings) and yasık/kurmans (bow cases) used throughout the period were typologically classified and reinterpreted in the context of the discussions. With the help of results on the archery equipment of the time, the narratives in the historical documents, most of which were recorded by the Chinese historians, were reviewed and, based on the available information, the current information on the practise of archery for military, sporting and hunting purposes during the period of the Turk Khaganate was presented. Our research, which is the first scientific research to deal independently with the archery of the Turk Khaganate period in the Altai Republic, aims to further and detailed researches in this field in the literature.

Benzer Tezler

  1. Kuvvetler ayrılığı gölgesinde demokrasi yanılsaması

    Democracy illusion in the shadow of the separation of powers

    EZGİ ÇALDIRAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BİRDEN GÜNGÖREN BULGAN

  2. Trakya'da Roma ve Bizans dönemi yerleşmeleri, anıtları, erken cumhuriyet döneminde koruma ve restorasyon modaliteleri üzerine bir araştırma (1923-1950)

    Roman and Byzantine settlements, monuments in Thrace: A research on the conservation and restoration modalities in the early republican period (1923-1950)

    ÖZGE ÖZGÜR SARIOĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    MimarlıkTrakya Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NEVZAT İLHAN

  3. Türk resim sanatında asker ressamların öncülük rolü

    Başlık çevirisi yok

    HÜSEYİN ÖZDEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1994

    Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Resim Ana Sanat Dalı

    PROF. KEMAL İSKENDER

  4. Çanakkale muharebelerinde 57. Alay

    The 57th Regiment in the Gallipoli campaign

    İSMAİL SABAH

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Tarihİstanbul Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ FUAT ÖRENÇ

  5. Deniz tarihimizin sembol gemilerinden Mahmudiye

    The Mahmudiye galleon is one of the symbols of Turkish naval history

    HACER BULGURCUOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    TarihMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Ortaçağ Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDÜLKADİR ÖZCAN