Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklarda nesneleri sayma becerisinin öğretiminde insansı robot aracılı öğretim uygulamasının geliştirilmesi
Development of a humanoid robot assisted instruction application for teaching counting objects in children with autism spectrum disorder
- Tez No: 831841
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ZÜLFÜ GENÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 148
Özet
Amaç: Bu araştırmanın genel amacı Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) olan çocuklarda nokta belirleme tekniği ile nesneleri sayma becerisinin öğretiminde kullanılmak üzere insansı robot aracılı öğretim uygulamasının geliştirilmesidir. Genel amaç çerçevesinde a) ADDIE öğretim tasarım modeli ile geliştirilecek öğretim uygulamasının hangi tasarım ilkelerine göre geliştirilmesi gerektiği b) Geliştirilen öğretim uygulamasının OSB tanısı alan bireylere matematik becerilerini kazandırmadaki etkililiğinin belirlenmesi alt amaçlarına cevap aranmıştır. Yöntem: Araştırmada kullanılan yöntem Tasarım Tabanlı Araştırma yöntemidir. OSB tanısı alan bireylere hedeflenen becerilerin öğretiminde kullanılacak öğretim materyalleri için tasarım ilkeleri belirlenerek bir eğitim yazılımı (robot yazılımı) geliştirilmiştir. Öğretim tasarımı uygulamasının geliştirme aşamalarında ADDIE öğretim tasarım modeli referans alınmıştır. Araştırma boyunca özel eğitim öğretmeni ve alan uzmanlarının görüşlerine başvurulmuştur. Verilerin toplanmasında görüşmeler ve gözlem formlarından yararlanılmıştır. İçerik analizi ve betimsel analiz yöntemiyle veriler yorumlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu OSB tanısı alan tek denek oluşturmuştur. Deneklerin seçiminde aranacak ön koşullar belirlenmiştir. Bu ön koşullar özetle; OSB tanısı almış olmak ve 4-8 yaş aralığında olmak, erken matematik modülünde ifade edilmiş hedef davranışları sergilemekte güçlük yaşamak, bak-eşleştir gibi sözel yönergeleri yerine getirebilme becerisine sahip olmak, bir etkinliğe en az 5 dakika dikkatini toplayabilme becerisine sahip olmak şeklinde belirlenmiştir. Bulgular: ADDIE öğretim tasarım modeli ile geliştirilecek öğretim uygulamasının hangi tasarım ilkelerine göre geliştirilmesi gerektiği alt amacına yönelik bulgular; senaryolarda kullanılan dilin basit kelimeler kullanılarak seçilmesi, kısa cümlelerden oluşması, yönergelerin emir kipinde (yap, eşleştir vb.) sunulması, ailelerle görüşmeler yapılarak bireye özel içerik cümlelerinin, pekiştireçlerin hazırlanması (sevip sevmediği durumların belirlenmesi), tekrar eden komutların kullanılması, konuşma ses seviyesinin düşük ve normal hızda olması, görsellerin karmaşıklıktan uzak sade ve net olması, ipuçlarına yer verilmesi ve ilgisini çekecek ödüllerin verilmesi önem arz etmektedir. Sonuçlar: Belirlenen tasarım ilkeleri genel tasarım ilkeleriyle paralel olarak belirlenmiş olup OSB tanısı alan bireyler için özelleştirilmiştir. OSB tanısı alan bireylerin Nokta Belirleme Tekniği'nde (NBT) nokta yerlerinin öğreniminde zorluk yaşadıkları bilinmekte ve bu durumun üstesinden gelebilmek için tasarım aşamasında yarı somut aşama etkinliklerinde ipucu yöntemine (cevabı soluklaştırma) başvurularak nokta yerlerinin öğrenimini kolaylaştırmak sağlanmıştır. Etkililik verileri analiz edilmiş ve hazırlanan materyalin nesneleri sayma becerisini kazandırmada etkili olduğu bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
Purpose: For this purpose, the general aim is to use the humanoid robot-mediated use in the study of the point determination method and the counting skill among them in children with Autism Spectrum Disorder. Within the framework of the general purpose, a) According to which design principles does it need to be expanded for the teaching to be developed with the ADDIE instructional design model, b) Aiming the effectiveness in bringing mathematics to the consumers who buy OSB consumption for improved instruction sought answers to the sub-objectives. Method: The method used in the research is the Design-based research method. An educational software (robot software) was developed by determining the design principles for the teaching materials to be used in teaching the targeted skills to individuals diagnosed with ASD. ADDIE instructional design model was taken as reference during the development stages of the instructional design application. Throughout the research, the opinions of special education teachers and field experts were consulted. Interviews and observation forms were used to collect data. The data were interpreted using content analysis and descriptive analysis methods. The study group of the research consisted of a single subject diagnosed with ASD. Prerequisites for the selection of subjects have been determined. In summary, these prerequisites are; It was determined as being diagnosed with ASD and being between the ages of 4-8, having difficulty in exhibiting the target behaviors expressed in the early mathematics module, having the ability to fulfill verbal instructions such as look-match, and having the ability to concentrate on an activity for at least 5 minutes. Findings: According to which design principles for teaching to be developed with the ADDIE instructional design model, it is aimed at the sub-purpose; Saying using simple words of the language used in the scenarios, preparation of individual content sentences, reinforcers, which are affected by short sentences, form the sides in the imperative mood (do, match, etc.), make conversations with families (prevention of likes or dislikes), use of repetitive commands, low speech volume It is important to have normal and normal services, to be simple and clear away from the complexity of the visuals, to transmit the clues and to give evaluations that will attract disposal. Results: The specified design elements are determined in parallel with the general design elements and are loaded for users who receive ASD monitoring. The difficulties experienced at the boundaries of the point locations in the ASD protected area units are known, and in order to concentrate on these areas, the removal of the point locations has been removed by applying the method of fading in semi-concrete phased activities in the design. It has been found that the analysis and materials given efficacy data are effective in gaining the ability to count in their cells.
Benzer Tezler
- Using machine learning techniques to enhance teaching and performance prediction of students with autism spectrum disorders
Yapay öğrenme yöntemleri ile otizm spektrum bozukluğu olan öğrencilerin öğretiminin ve öğretim performansı tahmininin iyileştirilmesi
AKRAM M.M. RADWAN
Doktora
İngilizce
2016
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEHRA ÇATALTEPE
- Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklara doğal bağlamda sunulan hayali oyun müdahale paketinin etkililiği
Effectiveness of pretend play intervention package in natural context for children with Autism Spectrum Disorders
DİLAY AKGÜN GİRAY
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VEYSEL AKSOY
- 2-6 yaş arasındaki otizm spektrum bozukluğu olan çocuklara uygulanan oyun seansının sosyal beceri ve dil gelişiminde yol açtığı değişimin incelenmesi
Examination of the change in social skills and language development of the game session applied to children with autism spectrum disorder between 2-6 years of age
AYŞE BAYAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimBeykent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FİLİZ ŞÜKRÜ GÜRBÜZ
- Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklar ile normal gelişim gösteren çocukların yüz işleme ve görsel tarama becerilerinin karşılaştırılarak incelenmesi
A comparison of face processing and visual scanning skills of children with autism spectrum disorders and typically developing children
AYŞE TUBA CEYHUN
- Özel eğitim öğretmenlerinin otizm spektrum bozukluğu olan öğrencilerinin dil gelişimlerini desteklemek amacıyla kullandıkları yöntemler
The methods that special education teachers use to support language development of students with autism spectrum disorder
ALPER GÜLAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FUNDA ACARLAR