Osmanlı dönemi Arap şairlerinden Şihabuddin İbn Matuk el-Huveyzi ve şiiri
Shihabuddin Ibn Ma'tuq al-Huwayzi: An Ottoman era Arab poet and his poetry
- Tez No: 836929
- Danışmanlar: PROF. DR. MUHAMMET TASA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Linguistics, Eastern Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Arap Dili ve Belagatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 382
Özet
Bu çalışmada Hûveyze'de doğmuş, erken yaşlarında Basra'ya gitmiş ve orada yetişmiş olan Osmanlı dönemi Arap Şii şairi Şihâbuddîn İbn Ma'tûḳ el-Ḥûveyzî'nin hayatı ile şiirleri incelenmiştir. Bu eser giriş ve sonuç bölümleri haricinde üç ana bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde konunun önemi ve amacı, araştırmanın yöntemi ve kaynakları ile Osmanlı dönemi Arap edebiyatına genel bir bakış başlıkları konu edinilmiştir. Birinci bölümde tarih, coğrafya, siyasi, sosyal ve dini yapısı itibariyle şairin yaşadığı dönem ile o dönem Arap Şii şiirinin genel özellikleri işlenmiştir. Ayrıca şairin hayatı ve edebi kişiliği ele alınmıştır. İkinci bölümde şairin şiirleri medih, gazel, mersiye, züht/hikmet, İḫvânîyât, şikâyet ve tabiat temaları şeklinde kategorileştirilmiş ve muhtevaları bakımından tahlil edilmiştir. Şiirlerinin şekilsel özelliklerinin incelendiği üçüncü bölümde ise nazım türleri başlığı altında kaside, Taḫmis, bend, mevâliyyâ, rûbâ'î, ma'kûs, taşṭîr şiir yapıları ve bunların taşıdığı vezin, kafiye, üslup ve anlatım yöntemleri ile belagat üslup ve sanatları ortaya konmuştur. Sonuç olarak İbn Ma'tûḳ, şiirlerinde hem muhteva hem de şekilsel olarak Arap şiirinin izini taşımakla birlikte daha önce görülmemiş yapı ve vezinlerde de şiirler söylemiştir. Bunları dil ve üslup olarak başarılı bir şekilde ele aldığı görülmüştür
Özet (Çeviri)
This study deals with the life and poetry of Shihābuddīn Ibn Ma'tūq al- Ḥuwayzī, a Ḥuwayza-born Arab Shia poet, whose journey took him to Basra at a tender age, where he blossomed into his poetic prowess during the Ottoman era. The structure of this study includes three main chapters, in addition to the introduction and conclusion chapters. The introduction section covers the importance and purpose of the topic, the research methodology, and the sources used, along with a general overview of Arabic literature during the Ottoman period. In the first chapter, the poet's life and literary persona are examined, as well as the historical, geographical, political, social, and religious context of the era in which the poet lived, and the general characteristics of Arabic Shii poetry during that time. The second chapter categorizes his poems into themes such as madiḥ, ghazal, marthiyya, zuhd/ḥikma, ikhwaniyya, shikāya and ṭabī'a and then proceeds to analyze their contents. The third chapter examines the structural features of Ibn Ma'tūq's poems, including various poetic forms such as qasīda, takhmis, band, mewāliyya, rubā'ī, ma'kūs and tashṭīr. Additionally, the chapter explores the meter, rhyme, style, and narrative techniques employed in these poetic structures, as well as the rhetorical devices and artistic expressions. In conclusion, Ibn Ma'tūq, in his poems, not only embodies the essence of Arabic poetry in both content and form but also introduces innovative structures and meters that were previously unseen. His mastery of language and style is evident in his successful execution of these poetic elements.
Benzer Tezler
- Osmanlı dönemi Arap şairlerinden İbrahim er-Riyâḥî ve şiiri
An Arab poet in the Ottoman period: Ibrahim Al-Riyāḥī and his poems
HALİL İBRAHİM KARAÖZ
Doktora
Türkçe
2024
Doğu Dilleri ve EdebiyatıNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEDAT ŞENSOY
- Abdulaziz ez-Zemzemî ve Dîvânı
Abdulaziz al-Zamzami and his Divan
ABDULLAH GÜMÜŞSOY
Doktora
Türkçe
2023
DilbilimNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHAMMET TASA
- Arap şairlerden İbnu'n-Nakîb ve şiiri
An Arab poet İbn an-Naqib and his poems
İBRAHİM FİDAN
Doktora
Türkçe
2014
Doğu Dilleri ve EdebiyatıNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHAMMET TASA
- Hâmid B. Alî B. İbrâhim El-İmâdî ve şiiri
Hâmi̇d B. Alî B. İbrâhi̇m El-İmâdî and hi̇s poems
AHMED SAİD TUNÇPİNAR
Doktora
Türkçe
2015
Doğu Dilleri ve EdebiyatıNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHAMMET TASA
- Osmanlı Dönemi Irak'ta Arap şiiri 1850-1918
Arabic poetry in Iraq in the last period of Ottoman Empire (1850-2918)
ALAN MAAROUF SALIH
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Batı Dilleri ve EdebiyatıAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAKUP CİVELEK