Limonun mineral beslenmesi ile meyvedeki çöküntü bozukluğu arasındaki ilişkinin araştırılması
An investigation on relationship between mineral nutrition of lemon and rumple
- Tez No: 838453
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET EŞİTKEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 222
Özet
Bu çalışmada kütdiken limonu meyvelerinde görülen çöküntü ile yöney, meyve gelişme dönemleri ve meyve kabuğu besin elementi içerikleri arasındaki ilişkiler araştırılmıştır. Kütdiken Limon çeşidinin en çok yetiştirildiği Mersin İli Erdemli ve Silifke ilçelerinde bulunan bahçelerden arazın en çok görüldüğü altı bahçe tespit edilmiştir. Her bahçeden 3 adet sağlıklı 6 adet çöküntü görülen olmak üzere 9 ağaç seçilmiştir. İlk yıl vejetasyon başlangıcı olan mart ayında taç izdüşümlerinden 0-30 cm ve 30-60 cm olmak üzere iki farklı derinlikten toprak numuneleri alınmış analiz edilmiştir. Ayrıca bu bahçelerde seçilen sağlıklı ve çöküntü arazı gösteren ağaçların taçları kuzey ve doğu, güney ve batı bölümlerini içerecek şekilde ikiye ayrılmıştır. Tacın her iki bölümünden de meyvelerin fındık büyüklüğüne ulaştığı, irileşme sonu, olgunlaşma başlangıcı ve tam olum olmak üzere dört farklı dönemde meyve, meyveli sürgünden yaprak ve yıllık sürgünlerden yaprak olmak üzere iki yıl (2018-2019) süreyle örnekler alınmışır. Alınan numunelerde yapılan analizler neticesinde kabukta azot, fosfor, potasyum, kalsiyum, magnezyum, kükürt, mangan, demir, çinko ve bor içerikleri tespit edilmiştir. Elde edilen veriler Temel Bileşenler Analizi'ne (TBA) tabi tutulmuştur. TBA neticesinde ilk iki komponentte %67,1 ila %93,0 arasında değişen çok yüksek açıklama oranlarına ulaşmıştır. Birinci komponentlerde tüm bahçelerden alınan numunelerin büyük çoğunluğunda azot, potasyum, kalsiyum, magnezyum, kükürt, mangan, demir, çinko ve bor pozitif yönde yüksek oranda açıklanan parametreler olmuştur. Ayrıca yine birinci componentlerde fosfor negatif yönde yüksek açıklanan parametreler olmuştur. Yani, azot, potasyum, kalsiyum, magnezyum, kükürt, mangan, demir, çinko ve bor çöküntü oluşumunun engellenmesi yönünde etki göstermştir, fosfor ise çöküntü oluşumunu teşvik edici yönde etki göstermiştir. Yüksek fosfor hücre bölünmesini ve sürgün gelişmesini teşvik etmektedir. Özellikle azotunda yüksek olması durumunda aşırı sürgün büyümesi beslenmede meyve ve sürgün arasında rekabete yol açmakta ve bitkide beslenmede sürgünlerin önceliği olduğu için besin elementleri daha çok sürgünlere gideceğinden meyveler besin elementleri içeriği yönünden zayıf, yetersiz kalmaktadır. Bizim çalışmamızda da bitkilerin, yukarıda da görüldüğü gibi, önemli bir kısmında fosfor ve azot yüksek düzeyde, kalsiyum, çinko ve bunlarla birlikte bor yetersiz düzeylerde tespit edilmiştir. Bizim kanaatimize göre kabukta çöküntüyü meydana getiren meyvedeki yapısal, biyokimyasal ve fizyolojik altyapı birinci örnekleme döneminde, 1-15 haziran dönemi, halihazırda oluşmuş durumdadır. Meyvede hücre bölünmesi ve büyümesinin tamamlandığı döneme kadar bu yapı gözle görülebir herhangi bir semptom oluşturmadan gelişmektedir. Hücre bölünmesi ve büyümesinin tamamlandığı ve olgunluk faliyetlerinin meyvede görülür hale geldiği, meyve kabuğunun renginin dönmeye başladığı dönemde artık gözle görülür şekilde dışa vuran semptomlar görülmeye başlamaktadır ki, bu bizim üçüncü örnekleme dönemimize tekabül etmektedir. Meyvenin tam olgunlaştığı dönemde ise çöküntü arazı kabukta en şiddetli haliyle kendini göstermektedir. Bu da dördüncü örnekleme dönemidir. Sonuç olarak, besin elementlerinin yapraktaki durumlarının TBA neticesinde pozitif veya negatif yönde, yani çöküntü oluşumunu engelleyici veya teşvik edici yönde etki ettiği sonuçları da dikkate alındığında araştırma konusu olan çöküntünün bitkide yüksek azot ve fosfor ile yetersiz kalsiyum, çinko ve borun interaktif etkisinden kaynaklandığının kuvvetle muhtemel olduğu kanaatindeyiz. Bu konuda yapılacak kontrollü ve daha özele indirgenmiş çalışmaların konunun aydınlatılmasına daha ileri düzeylerde yeni önemli bilgiler sağlayacağını düşünmekteyiz.
Özet (Çeviri)
In this study, the relation between rumple and tree crown parts regarding direction, fruit development stages and fruit rind nutrient content were investigated. Six lemon orchard on which rumple disorders shown severely were chosen among Erdemli and Silifke region where majority of grown lemon cultivar is kütdiken. 9 trees, 3 healthy and 6 infected, were selected from each orchard. Soil samples were taken from two different depths, 0-30 cm and 30-60 cm, from the crown projections in march, which is the beginning of vegetation in the first year, and analyzed. In addition, the crowns of the healthy and Rumple contaminated trees selected in these gardens were divided into two which include the north and east, south and west sections. Samples were taken from both parts of the tree crown for two years (2018-2019) in four different periods, which were when the fruits reach the size of a hazelnut, the end of fruit growth, the beginning of ripening and the full maturity, as Fruit, Leaf from Fruity Shoot and Leaf from the Shoots of that year. As a result of the analyzes made on the samples taken, the contents of nitrogen, phosphorus, potassium, calcium, magnessium, sulfur, manganese, iron, zinc and boron in the shell has been determined. PCA were used to analize these data. As a result of the TBA, the first two components reached very high disclosure rates ranging from 67.0% to 93.0%. In the first components, nitrogen, potassium, calcium, magnesium, sulfur, manganese, iron, zinc and boron were the parameters that were highly positively explained in the majority of the samples taken from all orchards. In addition, phosphorus was again the most negatively explained parameter in the first components. That is, nitrogen, potassium, calcium, magnesium, sulfur, manganese, iron, zinc and boron had an inhibitory effect on rumple formation, while phosphorus had a promoting effect on rumple formation. High phosphorus promotes cell division and shoot development. Especially in the case of high nitrogen, excessive shoot growth leads to competition between fruit and shoot in nutrition, and since the shoots have priority in nutrition in the plant, nutrients will go to the shoots more, the fruit remains weak and insufficient in terms of nutrient content. In our study, as seen above, phosphorus and nitrogen were found at high levels in a significant portion of the plants, while calcium, zinc and boron were found at insufficient levels. In our opinion, the structural, biochemical and physiological infrastructure in the fruit that leads to rind collapse was already in place during the first sampling period, June 1-15. This structure develops without any visible symptoms until the period when cell division and growth in the fruit is complete. By the time cell division and growth are complete and maturity activities are visible in the fruit, and the color of the skin begins to turn, visible outward symptoms begin to appear, which corresponds to our third sampling period. In the period when the fruit is fully ripe, the rumple is most severe on the peel. This is the fourth sampling period. As a result, considering the results that the nutrient status in the leaves has a positive or negative effect on the TBA result, i.e. preventing or promoting the formation of rumple, we believe that it is highly probable that the rumple under investigation are caused by the interactive effect of high nitrogen and phosphorus and insufficient calcium, zinc and boron in the plant. We think that controlled and more specialized studies to be conducted on this subject will provide new important information to further elucidate the subject.
Benzer Tezler
- İskenderun-Arsuz yöresinden toplanan Kayakoruğu (Crithmum maritimum L.) bitkisinin bazı tıbbi ve aromatik özelliklerinin belirlenmesi
The determination of some medicinal and aromatic characteristics of Kayakoruğu (Crithmum maritimum L.) plants growing in Arsuz-İskenderun
DEMET BÜYÜKKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Su ÜrünleriMustafa Kemal ÜniversitesiSu Ürünleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İHSAN AKYURT
- Tire köftesinin karakteristik özelliklerinin belirlenmesi
Determination of characteristics of Tire meatball
SELİM GEVREK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Gıda MühendisliğiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA ÖĞÜTCÜ
DR. ÖĞR. ÜYESİ NAZAN ARİFOĞLU
- Çaşırın ( Ferula orientalis L. )esansiyel yağı ile farklı ekstraktlarının antioksidan, antimikrobiyal ve in vitro nöroprotektif aktivitelerinin araştırılması
Investigation of antioxidant, antimicrobial and in vitro neuroprotective activities of essential oil and different extracts of casir
ELİF FEYZA TOPDAŞ
Doktora
Türkçe
2018
Gıda MühendisliğiAtatürk ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEMNUNE ŞENGÜL
- Hipertansif hastalarda limon kullanımının kan basıncı üzerine akut ve kronik etkilerinin araştırılması
Evaluating the effect of lemon in acute and chronic usage at reducing blood pressure in hypertensive patients
AYSEL SARI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2009
NefrolojiOndokuz Mayıs Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TEKİN AKPOLAT
- Kefe kimyonu (Laser trilobum L.) meyvesinin bazı kimyasal özelliklerinin ve ekstraktının antibakteriyal etkisinin belirlenmesi
Determination of some chemical properties of kefe cumnin (Laser trilobum L.) fruits and its extracts antibacterial effect
AHMET PARLATAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Gıda MühendisliğiSelçuk ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. CEMALETTİN SARIÇOBAN