Ontology-based semantic analysis of software requirements
Yazılım gereksinimlerinin ontoloji tabanlı anlamsal analizi
- Tez No: 840659
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÇİĞDEM TURHAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol, Computer Engineering and Computer Science and Control
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Atılım Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Yazılım Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 83
Özet
Günümüzün hızla gelişen yazılım geliştirme ortamında, yüksek kaliteli yazılım ürünlerinin sunulması, büyük ölçüde etkin gereksinim analizine bağlıdır. Yazılım işlevsel gereksinimlerinin belirlenmesi, ve analiz edilmesi süreci, geliştirme aşamalarının paydaş beklentileri ile uyumlu olmasında çok önemli bir rol oynar. Bununla birlikte, modern yazılım sistemlerinin artan karmaşıklığı, gereksinim analizini çok daha zor ve karmaşık bir hale getirmiştir. Fonksiyonel gereksinimler son kullanıcıların geliştirilecek olan sistemden beklentileridir. Kullanıcı hikayeleri fonksiyonel gereksinimlerin, amacını, isterini ve kimin talepte bulunduğu bilgisini içeren doğal dil ile yazılmış açıklamasıdır. Bu ilişkisel cümleyi bir gereksinim olarak almak ve geliştirici için görevlere bölmek zorlayıcı bir süreç olabilir. Buna ek olarak gereksinimlerin önceliklendirilmesi ve bir öncelik sırasına konulması da verimli bir kaynak yönetimi için önemlidir. Gereksinim analizinin çok daha verimli bir şekilde yapılması için bir çok çalışma önerilmiştir. Fakat önerilen çalışmalar çoğunlukla İngilizce olan gereksinimlerin işlenmesi üzerinedir. Bu çalışmada Türkçe kullanıcı hikayelerinin, fonksiyonel gereksinim olarak ontoloji tabanlı bir sınıflandırılması sunulmuştur. Türkçe kullanıcı hikayeleri kelimeler arasındaki ilişkiler göz önüne alınarak kural-bazlı bir şekilde işlenmiştir ve gereksinimin amacı, istenen fonksiyon ve istemde bulunan aktör olmak üzere üç ana sınıfa ayrılmıştır. Buna ek olarak her bir gereksinim bir öncelik değeri alır. Veri kaynakları için bir semantik sorgulama dili olan SPARQL sorgusu kullanılarak bir öncelik sıralaması yapılmıştır ve temsili bir product backlog çıktı olarak sunulmuştur. Değerlendirmeler sonucunda, belirlenen şablonda yazılarak girdi olarak verilen kullanıcı hikayelerinin sınıflandırılması, ve öncelik bazlı iş listesine dahil edilmesi, kurulan gereksinim ontolojisinin başarı oranının hatırı sayılır bir düzeyde olduğunu göstermiştir. Bu sebeple, Türkçe kullanıcı hikayelerinin sözcük ve söz öbeklerinin kural-bazlı ayrıştırılmış ögelerinin ontoloji sınıflarının birer örneği olabileceği ve bu sınıflar arasındaki anlamsal ilişkinin, bir product backlog çıktısı oluşturabileceği sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
Günümüzün hızla gelişen yazılım geliştirme ortamında, yüksek kaliteli yazılım ürünlerinin sunulması, büyük ölçüde etkin gereksinim analizine bağlıdır. Yazılım işlevsel gereksinimlerinin belirlenmesi, ve analiz edilmesi süreci, geliştirme aşamalarının paydaş beklentileri ile uyumlu olmasında çok önemli bir rol oynar. Bununla birlikte, modern yazılım sistemlerinin artan karmaşıklığı, gereksinim analizini çok daha zor ve karmaşık bir hale getirmiştir. Fonksiyonel gereksinimler son kullanıcıların geliştirilecek olan sistemden beklentileridir. Kullanıcı hikayeleri fonksiyonel gereksinimlerin, amacını, isterini ve kimin talepte bulunduğu bilgisini içeren doğal dil ile yazılmış açıklamasıdır. Bu ilişkisel cümleyi bir gereksinim olarak almak ve geliştirici için görevlere bölmek zorlayıcı bir süreç olabilir. Buna ek olarak gereksinimlerin önceliklendirilmesi ve bir öncelik sırasına konulması da verimli bir kaynak yönetimi için önemlidir. Gereksinim analizinin çok daha verimli bir şekilde yapılması için bir çok çalışma önerilmiştir. Fakat önerilen çalışmalar çoğunlukla İngilizce olan gereksinimlerin işlenmesi üzerinedir. Bu çalışmada Türkçe kullanıcı hikayelerinin, fonksiyonel gereksinim olarak ontoloji tabanlı bir sınıflandırılması sunulmuştur. Türkçe kullanıcı hikayeleri kelimeler arasındaki ilişkiler göz önüne alınarak kural-bazlı bir şekilde işlenmiştir ve gereksinimin amacı, istenen fonksiyon ve istemde bulunan aktör olmak üzere üç ana sınıfa ayrılmıştır. Buna ek olarak her bir gereksinim bir öncelik değeri alır. Veri kaynakları için bir semantik sorgulama dili olan SPARQL sorgusu kullanılarak bir öncelik sıralaması yapılmıştır ve temsili bir product backlog çıktı olarak sunulmuştur. Değerlendirmeler sonucunda, belirlenen şablonda yazılarak girdi olarak verilen kullanıcı hikayelerinin sınıflandırılması, ve öncelik bazlı iş listesine dahil edilmesi, kurulan gereksinim ontolojisinin başarı oranının hatırı sayılır bir düzeyde olduğunu göstermiştir. Bu sebeple, Türkçe kullanıcı hikayelerinin sözcük ve söz öbeklerinin kural-bazlı ayrıştırılmış ögelerinin ontoloji sınıflarının birer örneği olabileceği ve bu sınıflar arasındaki anlamsal ilişkinin, bir product backlog çıktısı oluşturabileceği sonucuna varılmıştır.
Benzer Tezler
- Using semantic knowledge management systems to overcome information overload problems in software engineering
Başlık çevirisi yok
ALİ DEMİRSOY
Yüksek Lisans
İngilizce
2013
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolBlekinge Institute of TechnologyDR. KAI PETERSEN
- Mobil aygıtlar üzerinde kişiselleştirilmiş reklam için etmen tabanlı çerçeve tasarımı
An agent-based framework for personalized advertisement on mobile devices
RESUL ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NADİA ERDOĞAN
- Anlamsal ağ ile öğrenci yönelimlerini analiz etme
Analysis of student orientations' with semantic web
MUSTAFA ONUR DÜŞÜNAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolKırıkkale ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BÜLENT GÜRSEL EMİROĞLU
- Arama sorguları üzerinde görev tabanlı kümeleme
Task-based clustering on search queries
ALMILA SELCEN AKGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YUSUF YASLAN
- Derin öğrenme yaklaşımlarını kullanarak makale atıflarının semantik analizi
Semantic analysis of article cites using deep learning approaches
NABILA ELMUKHTAR MOHAMAD ALBANNAI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolKastamonu ÜniversitesiMalzeme Bilimi ve Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YASEMİN GÜLTEPE