Adolesanlarda sosyal görünüş kaygısının yeme tutum bozukluğu ile ilişkisi
The relationship between social appearance anxiety and eating attitude disorder in adolescents
- Tez No: 844883
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ALKIM ÖDEN AKMAN, DOÇ. DR. İRFAN ŞENCAN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Adolesan, sosyal görünüş kaygısı bozukluğu, yeme tutum bozukluğu, Adolescent, social appearance anxiety disorder, eating attitude disorder
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Ankara Bilkent Şehir Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 92
Özet
Giriş ve Amaç: Yeme bozuklukları sıklıkla ergenlik döneminde başlayan ve en sık görülen 3. kronik hastalıktır. Akut/kronik medikal komplikasyonların önlenmesi yönünden erken dönemde öngörü ve tanı çok önemlidir. Bireyin bedeni ve görünüşüyle ilgili olumsuz beden imajı olarak tanımlanan sosyal görünüş kaygısı ile yeme tutum bozukluğu riski arasındaki ilişkiyi gösteren çalışmalar sınırlıdır. Çalışmamızda; ergenlerde sosyal görünüş kaygısı ile yeme tutum bozukluğu riski arasındaki ilişkiyi değerlendirmek amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışmamız 01.09.2022-31.10.2022 tarihleri arasında Ankara Bilkent Şehir Çocuk Hastanesi Adolesan polikliniğine başvuran sağlıklı ergenlerin dahil edildiği kesitsel analitik bir çalışmadır. Katılımcılara Yeme Tutum Testi-26 (Yeme meşguliyeti, kısıtlama, sosyal baskı şeklinde üç alt boyutu bulunmaktadır), Sosyal Görünüş Kaygısı Ölçeği (SGKÖ) ve sosyodemografik sorular kısmından oluşan bilgi anketi uygulanmıştır. Bulgular: Çalışmamıza 246 ergen dahil edildi. Katılımcıların yaş ortalaması 14,74±1,79'du. Katılımcıların %77,6'sı kadındı. Ergenlik dönemlerine göre ayrıldığında %22'si erken, %60'ı orta, %18'i geç ergenlik dönemindeydi. Vücut kitle indeksi (VKİ) ort. 21,12'ydi (±4,22). Vücut kitle indeksi (VKİ) persentiline göre %73,6'sı normal, %6,5'u düşük, %11,8'i fazla kilolu, %8,1'i ise obezdi. Katılımcıların %96'sı örgün eğitimde okumaktaydı. Katılımcıların %99'u ailesi ile birlikte yaşıyordu ve bunların %80'inin anne -babası birlikte yaşamaktaydı. Ailede fazla kilolu birey olan %26,4, zayıf birey bulunan %20 kişiydi. Spor yapma durumları incelendiğinde katılımcıların %47.2'si düzenli fiziksel aktivite yapmıyordu. Diyet davranışı incelendiğinde katılımcıların %66'sı daha önce hiç diyet yapmadığını ifade etti. Yeme tutumu ölçeği puan ortalaması 12,03'tü (± 8,6) ve YTT-26 ölçeğinin kesme değeri olan 20 puanın üstünde olan kişi sayısı %17,1'di.Sosyal Görünüş Kaygısı (SGKÖ) puan ortalaması 41,52 (± 16.8) idi. Sosyal görünüş kaygısındaki 1 puanlık artış yeme tutumu puanında 0,469 puanlık bir artışa neden olmaktadır ve yeme tutumundaki değişiminin %22'si sosyal görünüş kaygısı tarafından açıklanmaktadır. Yeme tutumu ölçeği ile sosyal görünüş kaygısı ölçeği (r=0,469) arasında zayıf düzeyde pozitif yönlü bir ilişki mevcuttur. Ortalama puan olarak YTT-26 Yeme meşguliyeti alt boyutu ve SGKÖ puanı kadın cinsiyette istatistiksel anlamlı yüksekti. Düşük kilolu olanlarda yeme meşguliyeti puanları en düşük iken obez olanlarda en yüksekti. Düşük kilolu olanlarda YTT-26 sosyal baskı alt boyutu puanları en yüksek iken, obez olanlarda en düşüktü. SGKÖ puanları normal kilolu olanlarda en düşük iken obez olanlarda en yüksekti. Yeme meşguliyeti alt boyutu puanları ailesinde fazla kilolu birey bulunanlarda daha fazlaydı.YTT-26 Kısıtlama alt boyutu puanları düzenli olarak spor yapanların, spor yapmayanlara göre ve her gün spor yapanların, haftada 1-2 gün spor yapanlara göre daha yüksek puana sahipti.YTT-26 puanı düzenli olarak diyet yapanlarda, daha önce diyet yapmayanlara göre daha yüksek puana sahipti. SGKÖ puanları diyet yapanlarda, daha önce diyet yapmayanlara göre daha yüksekti. Sonuç: Çalışmamızda sosyal görünüş kaygısı arttıkça yeme tutum bozukluğu riskinin arttığı bulunmuştur. Kadın cinsiyette, ailede obez kişi varlığı olanlarda ve diyet yapanlarda sosyal görünüş kaygısı ölçek puanı anlamlı yüksekti. Sosyal görünüş kaygısı yeme tutum bozukluğu ilişkisi karmaşıktır ve diğer risk faktörleriyle birleştiğinde yeme tutum bozukluğu gelişimini kolaylaştırabilir.“Ergenlik”her türlü davranış yönünden şekillendirilebilen bir dönemdir. Bu dönemin hastalıklarının bilinmesi ve morbiditesi yüksek hastalıkların erken tanısı ve önlenmesi, koruyucu eğitim ve sağlık hizmet sektörlerinin en önemli görevi olmalıdır.
Özet (Çeviri)
Introduction and Aim: Eating disorders are the 3rd most common chronic disease, often starting in adolescence. Early prediction and diagnosis is very important to prevent acute/chronic medical complications. Studies showing the relationship between social appearance anxiety, which is defined as negative body image about one's body and appearance, and the risk of eating attitude disorder are limited. In our study, we aimed to evaluate the relationship between social appearance anxiety and the risk of eating attitude disorder in adolescents. Materials and Methods: Our study was a cross-sectional analytical study in which healthy adolescents who applied to the Adolescent outpatient clinic of Ankara Bilkent City Children's Hospital between 01.09.2022-31.10.2022 were included. Participants were administered an information questionnaire consisting of the Eating Attitude Test-26 (which has three sub-dimensions: eating preoccupation, restriction, and social pressure), the Social Appearance Anxiety Scale (SAAS), and sociodemographic questions. Results: Our study included 250 adolescents. The mean age of the participants was 14.74 ± 1.79 years. 77.6% of the participants were female. When divided according to puberty, 22% were in early puberty, 60% in middle puberty and 18% in late puberty. Body mass index (BMI) was mean. 21.12 (± 4.22). According to the body mass index (BMI) percentile, 73.6% were normal, 6.5% were underweight, 11.8% were overweight, and 8.1% were obese. 96% of the participants were studying in formal education. 99% of the participants lived with their families and 80% of them had parents living together. There were 26.4% overweight and 20% underweight individuals in the family. When the status of doing sports was analyzed, 47.2% of the participants did not do regular physical activity. When dieting behavior was examined, 66% of the participants stated that they had never dieted before. The mean score of the eating attitude scale was 12.03 (± 8.6) and the number of people above the cut-off value of 20 points of the YTT-26 scale was 17.1%. The mean score of Social Appearance Anxiety Scale (SAAS) was 41.52 (± 16.8). A 1-point increase in social appearance anxiety causes a 0.469-point increase in eating attitude score and 22% of the change in eating attitude is explained by social appearance anxiety. In terms of mean score, YTT-26 Eating preoccupation sub-dimension and SAAS score were statistically significantly higher in female gender. Eating preoccupation scores were lowest in those who were underweight and highest in those who were obese. YTT-26 social pressure sub-dimension scores were highest in those who were underweight and lowest in those who were obese. SAAS scores were lowest in those who were normal weight and highest in those who were obese. Eating preoccupation sub-dimension scores were higher in those who had overweight individuals in their families.YTT-26 Restraint sub-dimension scores were higher in those who exercised regularly than in those who did not exercise and in those who exercised every day than in those who exercised 1-2 days a week.YTT-26 scores were higher in those who dieted regularly than in those who had not dieted before. SAAS scores were higher in dieters than in those who had not dieted before. There was a weak positive correlation between the eating attitude scale and the social appearance anxiety scale (r=0.469). Conclusion: In our study, it was found that the risk of eating attitude disorder increased as social appearance anxiety increased. The social appearance anxiety scale score was significantly higher in female gender, those with obese family members and dieters. The relationship between social appearance anxiety and eating attitude disorder is complex and may facilitate the development of eating attitude disorder when combined with other risk factors.“Adolescence”is a period that can be shaped in terms of all kinds of behavior. Knowing the diseases of this period and early diagnosis and prevention of diseases with high morbidity should be the most important task of preventive education and health service sectors.
Benzer Tezler
- Adölesanların problemli internet kullanımı ve sosyal görünüş kaygısının akıllı telefon bağımlılığına etkisi
The effect of problematic internet use and social appearance anxiety on smart phone addiction of adolescents
ÖZLEM KOCA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
HemşirelikDokuz Eylül ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DİJLE AYAR
- Ortaöğretim düzeyinde eğitim gören erkek öğrencilerde sosyal görünüş kaygısının besin seçimi ve öğün alışkanlıklarına etkisi
The effect of social appearance anxiety on food choice and eating habits in male students studying at the middle school
SİMGE ZAİMOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Beslenme ve DiyetetikOndokuz Mayıs ÜniversitesiVeteriner Biyokimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ ERTEKİN
- Sosyal medya ve kitle iletişim araçlarının lise öğrencilerinin beden algısı ve sosyal görünüş kaygısı üzerine etkisinin belirlenmesi
Determination of the effect of social media and mass media on high school students' body perception and social appearance anxiety
GÜLŞEN GÜVENEN
- Adölesanlarda ağırlık damgalanma hissi ile beslenme durumu, yaşam kalitesi ve sosyal görünüş kaygısı arasındaki ilişki
The relationship between weight stigma and nutritional status, quality of life and social appearance anxiety in adolescents
BERNA YULED ŞENOCAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Beslenme ve DiyetetikBiruni ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELTEM SOYLU
- Ortaöğretim düzeyinde eğitim gören kız öğrencilerde sosyal görünüş kaygısı ile beslenme okuryazarlığı ve yeme tutumları arasındaki ilişki
The relationship between social appearance anxiety and nutritional literacy and eating attitudes in secondary education girl students
MELİKE ÇEBİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Beslenme ve DiyetetikOndokuz Mayıs ÜniversitesiVeteriner Biyokimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ ERTEKİN