Kabul ve kararlılık terapisi yönelimli grup müdahalesinin sigara bağımlılığı üzerindeki etkisi
The effect of acceptance and commitment therapy-based group intervention on smoking addiction
- Tez No: 845092
- Danışmanlar: PROF. DR. KAASIM FATİH YAVUZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Kabul ve kararlılık terapisi, motivasyonel görüşme, sigara bağımlılığı, sigarayı bırakma, Acceptance and commitment therapy, motivational interviewing, smoking addiction, smoking cessation
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Medipol Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 136
Özet
Bu araştırmanın amacı, Kabul ve Kararlılık Terapisi (ACT) temelli grup müdahalesinin sigara bağımlılığı üzerindeki etkisinin incelenmesi ve geleneksel Motivasyonel Görüşme (MG) ve kontrol grubu ile karşılaştırılmasıdır. Araştırma, iki deney ve bir kontrol grubunu içeren ön test, son test ve izlem ölçümlerine dayalı yarı deneysel desende gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama araçları olarak Fagerström Nikotin Bağımlılık Testi (FNBT), Sigarayı Bırakma Kararlılığı Ölçeği (SBKÖ), Çok Boyutlu Yaşantısal Kaçınma Ölçeği-30 (ÇBYKÖ-30) ve Psikolojik Esneklik Ölçeği (PEÖ) kullanılmıştır. Araştırmaya dahil olma kriterlerini karşılayan 36 katılımcı, ACT, MG ve kontrol gruplarına 12'şer kişi olacak şekilde atanmıştır. Atamalar yaş, cinsiyet ve FNBT puanları baz alınarak yapılmıştır. ACT ve MG grubundaki katılımcılara her biri 90 dakika süren 5 oturumluk grup psikoterapisi uygulanmış; kontrol grubuna ise herhangi bir işlem uygulanmamıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular, ACT ve MG'nin sigarayı bırakmada etkili yaklaşımlar olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte, ACT grubunda yer alan katılımcıların nikotin bağımlılık düzeylerinde, MG ve kontrol grubuna kıyasla anlamlı azalma olduğu görülmüştür. ACT, MG ve kontrol grubundaki katılımcıların, son test ve izlem ölçümlerinde sigarayı bırakma kararlılığı, yaşantısal kaçınma ve psikolojik esneklik düzeylerinde anlamlı bir farklılığa rastlanmamıştır. Mevcut araştırmanın bulguları, yeni bir yaklaşım olan ACT'in, bağımlılık alanında sıklıkla kullanılan MG'ye kıyasla sigarayı bırakmada etkili bir yaklaşım olduğuna dair kanıtlar sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to investigate the effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy (ACT) based group intervention on cigarette addiction and compare to effectiveness of traditional Motivational Interviewing (MI) and control group. The study was conducted in a quasi-experimental design based on pre-test, post-test and follow-up measurements, involving two experimental groups and one control group. In this study, Fagerström Test for Nicotine Dependence (FTND), Commitment to Quitting Smoking Scale (CQSS), Multidimensional Experiential Avoidance Questionnaire-30 (MEAQ-30) and Psychological Flexibility Scale (PFS) were used as data collection tools. Thirty-six participants who met the inclusion criteria for the study were assigned to ACT, MI, and control groups, with 12 participants in each group. The allocation was based on age, gender, and FTND scores. Participants in the ACT and MI groups received 5 sessions of group psychotherapy, each lasting 90 minutes; no intervention was applied to the control group. The findings obtained from the study indicate that both ACT and MI are effective approaches in smoking cessation. However, it was observed that participants in the ACT group experienced a significant decrease in nicotine dependence levels compared to the MI and control groups. No significant differences were found in commitment to quitting smoking, experiential avoidance and psychological flexibility levels among the ACT, MI and control groups in both post-test and follow-up measurements. The findings of the current study provide evidence that ACT, as a novel approach, is an effective method for smoking cessation compared to MI, which is commonly used in the field of addiction.
Benzer Tezler
- Kabul ve kararlılık terapisi yönelimli grup psikoterapisinin akademik erteleme davranışı üzerine etkisi
The effect of acceptance and commitment therapy oriented group psychotherapy on academic procrastination behavior
AYLİN PINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikolojiİstanbul Medipol ÜniversitesiKlinik Psikoloji Bilim Dalı
PROF. DR. KAASIM FATİH YAVUZ
- Kabul ve kararlılık terapisi yönelimli grup terapisinin ergenlerde aşırı internet kullanımı ve psikolojik esneklik üzerindeki etkisi
Effects of acceptance and commitment therapy oriented group therapy on adolescents' excessive internet use and psychological flexibility
BEYZA ÖZTÜRK İŞLEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Psikolojiİstanbul Medipol ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAASIM FATİH YAVUZ
- Beyaz yakalı çalışanlara yönelik kabul ve adanmışlık terapisi temelli farkındalık programının tasarlanması, uygulanması ve değerlendirilmesi
Design, implementation and evaluation mindfulness programme based on acceptance and commitment theraphy for white collar employees
MİNE MISIRLILAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiUygulamalı Psikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CUMHUR TAŞ
- Kabul ve kararlılık terapisi yönelimli psiko-eğitim programının ergenlerin sosyal görünüş kaygısı ve kabul ve eyleme geçme düzeylerine etkisi
Effects of acceptance and commitment therapy oriented psycho-educational program on social appearance anxiety and levels of acceptance and action among adolescents
FATİH USTA
Doktora
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimSakarya ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET KAYA
- Kabul ve kararlılık terapisi yönelimli psikoeğitim programının karar verme stilleri üzerindeki etkisi
The effect of psycho-training programme related acceptance and commi̇tment therapy on decision making styles
MUSTAFA ERCENGİZ
Doktora
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimSakarya ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ HAYDAR ŞAR