Postgenderism in anglophone speculative fiction
Anglofon spekülatif kurguda postgenderism
- Tez No: 846901
- Danışmanlar: PROF. DR. DİLEK DİRENÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Batı Dilleri ve Edebiyatı, İngiliz Dili ve Edebiyatı, Western Linguistics and Literature, English Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: spekülatif kurgu, bilimkurgu, ütopya, distopya, feminizm, posthümanizm, postgenderism, posthuman feminism, teknofeminizm, siberfeminizm, kuir teori, Naomi Mitchison, Marge Piercy, Greg Egan, Justina Robson, speculative fiction, science fiction, utopia, dystopia, feminism, posthumanism, postgenderism, posthuman feminism, technofeminism, cyberfeminism, queer theory, Naomi Mitchison, Marge Piercy, Greg Egan, Justina Robson
- Yıl: 2023
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İngiliz Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 368
Özet
Bu doktora tezi, 1970'ler ve 1990'ların sonu/2000'lerin başında yazılmış, geleneksel cinsiyet normlarının postgenderist (cinsiyetötesi) yaklaşımla kritiğini yapan ve cinsiyet, toplumsal cinsiyet ve cinselliğe hem kurguda hem eleştirel teoride ikili yaklaşan düşünceye meydan okuyan dört Anglofon spekülatif kurgu eserini analiz etmektedir. Spekülatif kurgu, feminizm ve posthümanizm arasındaki üretken diyalogların ışığında bu tez, cinsiyetötesi düşünceyi posthumanist bir çerçevede ele alarak edebiyatta bu düşüncenin cinsiyetötesi dünyaları anlatan belirli spekülatif kurgu romanlarında bulunan özgün bir kesişimsel perspektif olarak kendini gösterdiğini iddia etmektedir. Tezde incelenen Naomi Mitchison'ın Solution Three (Üçüncü Çözüm) (1975), Marge Piercy'nin Woman on the Edge of Time (Zamanın Kıyısındaki Kadın) (1976), Greg Egan'ın Diaspora (1997) ve Justina Robson'ın Natural History (Doğa Tarihi) (2003) romanları, kesişimsel, kapsayıcı, sınıf- ve eko-bilinçli bakış açıları, doğa/kültür ikiliğini sorunsallaştırmaları ve ataerkil kapitalizmin yanı sıra (trans)hümanist insanmerkezciliğin eleştirisini yapmaları, cinsiyet ve cinselliğe heteronormatif olmayan yaklaşımları, ikili cinsiyet yapısını sorgulamaları, cinselliğin kuir biçimlerini yansıtmaları ve en önemlisi, teknobilim ile cinsiyet arasındaki ilişkileri incelerken teknofeminist ve siberfeminist bakış açıları sergilemeleri ile öne çıkıp diğer romanlardan farklılaşmaktadırlar. Çeşitli bilimsel alanlarda ve beşeri bilimlerde (hem transhümanist hem de posthümanist çerçevelerde)“postgender”ve“postgenderism”tartışmalarını içeren çalışmalar halen devam etmektedir ve bu tez, hem posthümanist yaklaşımın transhümanist yaklaşıma eleştirel üstünlüğünü vurgulayarak bu tartışmalarda yer almaktadır, hem de spekülatif kurgudan belirli örnekler sunarak güncel postgenderist ve“posthuman feminist”tartışmaları edebiyat alanına taşımaktadır.
Özet (Çeviri)
This dissertation analyses four works of Anglophone speculative fiction written during the 1970s and late-1990s/early-2000s that delve into postgenderist scrutiny of traditional gender norms and challenge the binary approach to sex, gender, and sexuality in both fiction and critical theory. In light of the productive dialogues between speculative fiction, feminism, and posthumanism, it discusses postgenderism within a critical posthumanist framework and establishes literary postgenderism as a distinct intersectional perspective that is found in certain speculative fiction novels that explore postgender worlds; namely, Naomi Mitchison's Solution Three (1975), Marge Piercy's Woman on the Edge of Time (1976), Greg Egan's Diaspora (1997), and Justina Robson's Natural History (2003). I argue that postgenderist speculative fiction novels are characterized by their intersectional, inclusive, class- and eco-conscious standpoints, their problematization of nature/culture binary and critique of (trans)humanist anthropocentrism along with patriarchal capitalism, their non-heteronormative approach to gender and sexuality, scrutiny of binary sex as well as binary gender, exploration of queer forms of sexuality, and most importantly, by their technofeminist and cyberfeminist outlook that investigates the interrelations between technoscience and gender. The studies that include theorizations on“postgender”and“postgenderism”are still going on in various scientific fields and humanities – both in transhumanist and posthumanist frameworks – and this dissertation takes part in these debates not only by highlighting the critical primacy and potency of posthumanist postgenderism in approaching sex, gender, and sexuality in the contemporary world, but also by offering specific examples from speculative fiction, carrying the current postgenderist and posthuman feminist discussions into the field of literature.