Türkiye'de iller arası hava kirliliğini belirleyen iktisadi faktörler
Economic determinants of air pollution in Turkey at the provincial level
- Tez No: 848006
- Danışmanlar: PROF. DR. ASİYE ÖZLEM ÖNDER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonometri, Ekonomi, Enerji, Econometrics, Economics, Energy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İktisat Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 70
Özet
Bu çalışmada, çevresel bozulmanın en önemli etkenlerinden biri olan hava kirliliği göstergelerinden kükürt dioksit (SO2) ve 10 µm'den küçük partikül madde (PM10) ölçüm değerleri, 2008-2021 yılları arası gelir, nüfus yoğunluğu ve elektrik tüketimi değişkenleri ile birlikte ele alınmıştır. Faydalanılan mekansal ekonometrik yöntemler, mekansal birimler arasındaki etkileşimleri dikkate alan analizlerin gerçekleştirilmesine imkan tanımış, çevresel bozulma ve iktisadi faktörler arasındaki ilişkilerin, mekana özel etkiler ve yayılma etkilerinin ihmal edilmeden incelenmesini sağlamıştır. Çalışmada gerçekleştirilen LM testi sonuçları, incelenen değişkenlerde mekansal etkinin varlığına işaret etmektedir. Bununla birlikte, mekansal Durbin modeli sonuçları, Çevresel Kuznets Eğrisi hipotezinin aksine, Türkiye'de gelir düzeyi ve hava kirliliği arasında U şeklinde bir ilişki olduğunu göstermektedir. İncelenen veriler içinde hava kirliliği üzerinde en belirgin etkiyi gelir oluşturmaktadır. Nüfus yoğunluğu SO2 üzerinde azaltıcı bir etkiye sahipken, PM10 üzerinde istatistiksel olarak anlamlı değildir. Nüfus yoğunluğunun SO2 üzerindeki azaltıcı etkisinin uygarlık etkisi ile yorumlanmıştır. Elektrik tüketiminin, hava kirliliği üzerinde artırıcı etkisi bulunup, elektrik tüketimindeki %1'lik artışın, SO2 düzeyinde %1,3 oranında artışa, PM10 düzeyinde %0,16 oranında artışa yol açtığı sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this study, measurements of sulfur dioxide (SO2) and particulate matter (PM10) as indicators of air pollution, which is one of the most significant contributor to environmental degradation, were investigated alongside GSYİH, population density, and electricity consumption variables for the years 2008-2021. The utilized spatial econometric methods have allowed for the analysis of interactions between spatial units and enabled the examination of relationships between environmental degradation and economic factors, considering spatial and spillover effects. The results of the LM Tests conducted in the study points out the existence of spatial dependence of examined variables. Besides, Spatial Durbin Model indicates a U-shaped relationship between income level and air pollution in Turkey, contrary to the Environmental Kuznets Curve hypothesis. Among the examined data, GSYİH has the most significant impact on air pollution. Population density has a reducing effect on SO2 level, but it is not statistically significant for PM10. The reducing effect of population density on SO2 is interpreted in the context of the civilization effect. Electricity consumption has an increasing effect on air pollution, and it is concluded that 1% increase in electricity consumption leads to a 1,3% increase in SO2 levels and 0,16% increase in PM10 levels.
Benzer Tezler
- Denizli Çürüksu Havzası'nın hava kirliliği örneğinde arazi kullanım durumu ve çevre bilinci açısından önemi
The importance of Denizli Çürüksu Basin air pollution in terms of land usage and environmental awareness
TÜLAY AYGÖREN
Doktora
Türkçe
2020
CoğrafyaDokuz Eylül ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN ÇUKUR
- Tarım ve hayvancılık kaynaklı metan emisyonlarının TROPOMI metan ölçümleri ile incelenmesi
Assessment of methane emissions from agriculture and livestock with TROPOMI methane observations
EDA CEYLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURÇAK KAYNAK TEZEL
- Investigation of urban, industrial and agricultural air pollution in the Thrace Region
Trakya Bölgesi'nde kentsel, endüstriyel ve tarım kaynaklı hava kirliliğinin incelenmesi
AHSEN HAVVA BAYRAM
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURÇAK KAYNAK TEZEL
- Investigation of SO2 pollution from coal-fired and geothermal power plants using high resolution satellite retrievals
Yüksek çözünürlüklü uydu verileri kullanılarak kömür yakıtlı ve jeotermal santrallerden kaynaklı SO2 kirliliğinin incelenmesi
SÜMEYYE SENA DEĞER
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURÇAK KAYNAK TEZEL
- Yeşil Yol Projesinin Trabzon yaylaları üzerine etkileri
The effects of the Green Road Project on the plateaus of Trabzon
ÖMER FARUK EKŞİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
TurizmGümüşhane ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİL İBRAHİM ZEYBEK