Sosyal dışlanmanın sosyal izleme sistemi teorisi çerçevesinde incelenmesi
Examining social exclusion within the frame of social monitoring system theory
- Tez No: 848034
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İBRAHİM MERT TEKÖZEL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 165
Özet
Sosyal dışlanma her bireyin hayatının bir noktasında deneyimlediği ve agresyondan prososyal davranışlara, yalnızlık arayışından ilişki arayışına uzanan çok çeşitli tepkilere neden olan bir olgudur. Sosyal İzleme Sistemi Teorisi, bireylerin sosyal dışlanma deneyiminin ardından zedelenen aidiyet ihtiyaçlarını yeniden tatmin etmek üzere bir zihin durumu geliştirdiğini ve potansiyel yeni bağlantıları/ilişkileri yakalayabilmek için bir dizi sosyal bilişsel etkinin ortaya çıktığını öne sürmektedir. Bugüne dek yapılan çalışmalar, insanların sosyal dışlanma deneyiminden sonra sosyal olaylara yönelik bellek performanslarının, otomatik taklit davranışlarının, duygu tanıma performanslarının arttığını göstermektedir. Bu tezde, sosyal dışlanma deneyiminin ardından bireylerin kendini diğerlerine sunma davranışları yani izlenim yönetimi stratejilerine etkisi ve bireylerin kendini ayarlama düzeylerinin bu etkideki düzenleyici rolünü incelemek amacıyla dört deneysel ve bir korelasyonel çalışma yer almaktadır. Çalışma 1 (çevrimiçi çalışma) ve 2'de (laboratuvar çalışması) Sanal Top Oyunu ile dışlanma manipülasyonu sağlanmış, kendini ayarlama düzeyleri düzenleyici değişkenler olarak kullanılmış ve izlenim yönetimi Kalıpyargı İçeriği Modeli ile ele alınmıştır. Çalışma 3'te Yeniden Yaşama Paradigması vasıtasıyla dışlanma manipülasyonu sağlanmış, kendini ayarlama düzeyleri düzenleyici değişkenler olarak kullanılmış ve izlenim yönetimi Ahlaklılık Önceliği Modeli çerçevesinde ele alınmıştır. Çalışma 4'te katılımcıların izlenim yönetimi stratejilerine ilişkin temel ölçüm alınarak, Sanal Top Oyunu ve Ahlaklılığın Önceliği Modeli kullanılmış, kendini ayarlama düzeyleri düzenleyici değişkenler olarak ele alınmıştır. Dört deneysel çalışmanın sonuçları sosyal dışlanmanın izlenim yönetimi stratejilerinde anlamlı bir farklılaşmaya yol açmadığını göstermiştir. Kendini ayarlama düzeylerinin ise tutarlı bir düzenleyici etkisi olmadığı görülmüştür. Çalışma 5'te ise dışlanma deneyimi, kendini ayarlama düzeyleri ve izlenim yönetimi stratejileri korelasyonel olarak incelenmiştir. Sonuçlara göre sosyal dışlanma deneyimi üç boyutta da (ahlaklılık, sosyallik, yetkinlik) izlenim yönetimi değerlendirmelerini olumsuz yönde yordamaktadır. Bulgular, Sosyal İzleme Sistemi Teorisi, izlenim yönetimi stratejileri ve yalnızlığa ilişkin modeller çerçevesinde tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Social exclusion, an experience common to every individual at some point in their lives, triggers a wide array of reactions, spanning from aggression to prosocial behavior and from seeking solitude to seeking reafilliation. The Social Monitoring System Theory posits that individuals develop a mental state to fulfill their damaged need for belonging after encountering social exclusion, leading to various social cognitive effects aimed at establishing potential new connections or relationships. Previous studies indicate an increase in people's memory performance for social events, automatic imitation behavior, and emotion recognition following experiences of social exclusion. This thesis aims to examine the effect of individuals' self-presentation behaviors to others, that is, their impression management strategies, after the experience of social exclusion, and the moderating role of individuals' self-monitoring levels in this effect. For this aim, four experimental and one correlational study were conducted. In Studies 1 and 2, ostracism was induced using the Cyberball, employing dimensions of self-monitoring as moderators, and addressing impression management via the Stereotype Content Model. Study 3 utilized the Reliving Paradigm for exclusion induction, focusing on impression management within the Moral Primacy Model and employing dimensions of self-monitoring as moderators. In Study 4, baseline measurements of impression management were included in design, Cyberball and Moral Primacy Model were utilized, while dimensions of self-monitoring were considered as moderators. Contrary to expectations, the results of the four experimental studies did not show a significant impact of social exclusion on impression management strategies. Moreover, the moderating effects of dimensions of self-monitoring were inconsistent. In Study 5, findings of the correlational study revealed that social exclusion negatively predicted impression management evaluations across dimensions—morality, sociability, and competence. These findings are discussed within the context of the Social Monitoring System Theory, impression management strategies, and models of loneliness.
Benzer Tezler
- Les organisations régionales de règlement des conflits en Afrique: Le cas de la CEDEAO
Afrika'da bölgesel örgütlerin çatışma çözümü yaklaşımı: CEDEAO örneği
AWALİ ISSAKA
Yüksek Lisans
Fransızca
2014
Uluslararası İlişkilerGalatasaray ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FARİDE SELCAN SERDAROĞLU
- Etnik kimlik merkezli sosyal dışlanmanın boyutları: Tekirdağ romanları üzerine bir araştırma
Dimensions of ethnic identity- centered social exclusion: A research on Tekirdağ romanies
GAMZE ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
SosyolojiNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERCAN GEÇGİN
- Örgütsel adaletin örgütsel değişime yatkınlık üzerindeki etkisinde örgütsel özdeşleşmenin aracılık rolü: Seyahat acentalarında bir uygulama
The mediating role of organizational identification in the effect of the organizational justice on the organizational readiness for change: An application in travel agencies
ASLI MERT KARAGÖZ
- Ankara'da göçmen deneyimleri üzerinden göçmen olma hali, damgalanma ve suçluluk ilişkisi
Relations between being an immigrant, stigmatization and criminality based on immigrant experiences in Ankara
AYÇA SÜMEYRA AYKUT
- A critical analysis of social inclusion in Turkey: The case study of sodes (Social support programme)
Türkiye?de sosyal içermenin eleştirel analizi: Sodes (Sosyal destek programı) örneği
RIDVAN KURTİPEK
Yüksek Lisans
İngilizce
2012
SosyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiDisiplinlerarası Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SİBEL KALAYCIOĞLU