Trakya'da iklim değişikliğinin ayçiçeği tarımına olası etkileri
Possible effects of climate change on sunflower agriculture in Thrace
- Tez No: 848243
- Danışmanlar: PROF. DR. İHSAN ÇİÇEK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fiziki Coğrafya Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 282
Özet
Dünyada nüfus artışı, Covid-19 salgını ve Ukrayna-Rusya savaşı gibi çatışma ortamları küresel tedarik zincirini kırmış, gıda güvenliğini ve sürdürülebilir tarımsal üretimin stratejik önemini ortaya çıkarmıştır. Bu durum gerek dünyada gerekse Türkiye'deki tarım ürünlerine olan talebin karşılanması için üretim planlamasının yapılmasının zorunlu kılmıştır. Tarımsal üretim yapılan bölgelerin sıcaklık, yağış, ışık, nem, rüzgâr gibi iklim ögelerinin iyi bilinmesi, yetiştirilecek ürün seçimi ve seçilen ürünün vejetasyonunun en uygun zamanda başlatılması ürün kayıplarının önüne geçmektedir. Tarımsal üretim açısından en önemli iklim parametrelerinden biri olan sıcaklık; topraktan bitkinin çıkışını, gelişimini, vejetasyon periyodunu ve olgunlaşmasını belirlemektedir. İklim bileşenlerindeki değişim eğilimlerinin, tarımsal üretimi ve verimi olumlu ya da olumsuz etkileyebileceğine dair çeşitli kaynaklarda somut bulgular bulunmaktadır. İklim elemanlarındaki değişim eğilimleri, yerel/bölgesel ölçekte küresel eğilimlere göre sapmalar gösterebilir. Yerel/bölgesel tarımsal verimliliği artırmak için risk azaltma ve uyum stratejileri ile iyi tarım uygulamalarını geliştirmek ve uygulamaya geçirmek sürdürülebilir tarımsal üretim için zorunlu hale gelmiştir. Çalışmanın esasını, Ayçiçeği tarımı açısından iklim değişikliğinin etki göstergesi olarak, 1971-2000 referans dönemine göre; 1981-2010; 1991-2020 ve 2020-2098 dönemleri için hesaplanan Toplam Büyüme Dereceli Gün (TBDG) değerlerinin alansal değişimleri oluşturmaktadır. Trakya yöresinde yerel sıcaklık değişimlerini ve bunun ayçiçeği tarımına olası etkilerini belirlemeye yönelik olarak, öncelikle (1971-2000; 1981-2010; 1991-2020) 30'ar yıllık dönemlere ait gözlenmiş maksimum günlük sıcaklıkların uç değerleri ele alınarak incelenmiştir. Bu uç değerler kullanılarak, 6,7 °C temel sıcaklık değeri esas alarak TBDG ve TBDU hesaplanmıştır. Hesaplanan TBDG ve TBDU' nun Trakya yöresindeki alansal dağılımı ve zamansal değişimi ayçiçeği yetiştiriciliği açısından değerlendirilmiştir. İklim değişikliğinin etkilerini yöre/bölge bazında analiz etmek için Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM) tarafından 3 küresel iklim modeli ve iki senaryo özelinde geliştirilen iklim projeksiyonları kullanılmıştır. 2020-2098 dönemi için GFDL, HadGEM ve MPI modellerinin RCP4.5 ve RCP8.5 senaryoları ile üretilen günlük maksimum ve minimum sıcaklık verilerinin uç değerleri kullanılmıştır. Gözlem ve iklim modellerinin verileri ile Trakya'da ayçiçeği tarımının ana hatlarının 1971-2000 referans dönemine göre değişimi irdelenerek, gelecekteki durum açısından tarımsal üretim politikalarına referans olması amaçlanmıştır.
Özet (Çeviri)
Conflict environments such as population growth in the world, the Covid-19 epidemic and the Ukraine-Russia war have broken the global supply chain, revealing the strategic importance of food security and sustainable agricultural production. This situation necessitated production planning to meet the demand for agricultural products both in the world and in our country. Knowing the climatic factors such as temperature, precipitation, light, humidity, and wind of the agricultural production areas well, choosing the product to be grown and starting the vegetation of the selected product at the most appropriate time prevent product losses. Temperature, which is one of the most important climatic parameters in terms of agricultural production; It determines the emergence, development, vegetation period and maturation of the plant from the soil. There are concrete findings in various sources that change trends in climate components can affect agricultural production and yield positively or negatively. These change trends in climate elements can show large deviations from global trends on a local/regional scale. Developing and implementing risk reduction and adaptation strategies and good agricultural practices to increase local/regional agricultural productivity has become imperative for sustainable agricultural production. The basis of the study is as an indicator of the impact of climate change in terms of sunflower agriculture, according to the 1971-2000 reference period; 1981-2010; the areal changes of the Total Growth Degree Day (TGDD) and Thermal Growth Season Length (TGSL) values calculated for the 1991-2020 and 2020-2098 periods. To determine the local temperature changes in the Thrace region and their possible effects on sunflower agriculture, first (1971-2000; 1981-2010; 1991-2020) the extreme values of the observed maximum daily temperatures for 30-year periods were examined. Using these extreme values, TBDG and TBDU were calculated based on the base temperature value of 6.7 °C. The spatial distribution and temporal variation of the calculated TBDG and TBDU in the Thrace region were evaluated in terms of sunflower cultivation. To analyze the effects of climate change on a regional/regional basis, climate projections developed by the General Directorate of Meteorology (MGM) for 3 global climate models and two scenarios were used. For the 2020-2098 period, the extreme values of the daily maximum and minimum temperature data produced with the RCP4.5 and RCP8.5 scenarios of the GFDL, HadGEM and MPI models were used. By examining the data of observation and climate models and the areal changes of the main lines of sunflower agriculture in Thrace according to the 1971-2000 reference period, it is aimed to be a reference to agricultural production policies in terms of the future situation.
Benzer Tezler
- Spektral vejetasyon indeksleri ile bitkilerin biyofiziksel özelliklerinin tespiti ve değerlendirilmesi
Determination and assessment of the plants' biophysical characteristics through spectral vegetation indices
SEZEL KARAYUSUFOĞLU UYSAL
Doktora
Türkçe
2021
Meteorolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMeteoroloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LEVENT ŞAYLAN
- Trakya'da su ayak izinin tarımsal ekosistemde belirlenmesi ve modellenmesi
Determination and modelling water footprint in agricultural ecosystem in thrace region
SERHAN YEŞİLKÖY
Doktora
Türkçe
2020
Meteorolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMeteoroloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LEVENT ŞAYLAN
- Türkiye'de iklim değişikliğinin tarımsal ürün verimliliğine etkilerinin bölgesel olarak değerlendirilmesi
Regional assessment of climate change effects on agricultural crop productivity in Turkey
FATMA SELÇUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİYE AHU AKGÜN
- Küresel iklim değişikliği çerçevesinde lokal meteorolojik parametrelerin Culex pıpıens (L.) (diptera: culicidae) biyolojisine etkileri
Effects of local meteorological parameters on the biology of Culex pipiens (L.) (diptera: culicidae) in the framework of global climate change
ZAFER ŞAKACI
Doktora
Türkçe
2023
BiyolojiBalıkesir ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYLİN ER
PROF. DR. SIRRI KAR
- 8.2 Ka iklim değişikliğinin Anadolu'daki kültürel etkileri
Cultural effects of 8.2 Ka event in Anatolia
BURHAN GÖZ