Postmodern çağın sinemasında Türkiye'de auteur kavramını yeniden değerlendirmek: Cem Yılmaz sineması
Re-evaluating the concept of auteur in Turkiye in the cinema of the postmodern era: The cinema of Cem Yılmaz
- Tez No: 848978
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SELİN KİRAZ DEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Auteur Kuramı, Cem Yılmaz, Postmodernizm, Modernizm, Postmodern Sinema, Auteur Theory, Cem Yılmaz, Postmodernism, Modernism, Postmodern Cinema
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Televizyon ve Sinema Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 164
Özet
Bir filmin izleyiciye ne kattığı hangi özelliklere sahip olduğu ve ne anlattığı konusu Lumière kardeşlerin Paris'te yaptığı ilk film gösteriminden bugüne dek sürekli tartışılmıştır. Bu tartışmalar çerçevesinde Méliès dekor kurmuş, Griffith öyküleştirmiş, Eisenstein kurgulamış, Astruc ve Bazin üzerinde değerlendirmeler yapmış, Wollen ve Sarris ise sinemaya çeşitli kriterler getirmiştir. Her filmde kendisine ait izler barındıran ve o film izlendiğinde kendisine ait olduğu bilinen yönetmenlerin, auteur yönetmen olarak anılması tanımlanmıştır. Teknolojinin gelişimi, bilgisayarların hayatımızın bir parçası olması sinemanın da postmodern çağın etkisi altına girmesini hızlandırmıştır. Postmodern sinemaya ait filmlerde zaman ve mekân kavramının anlamı değişmekte, metinlerarası geçişler ile sinemadaki nostaljik öğeler günümüzde yeniden canlandırılmakta, karakterlerin kahramanlık özelliklerinin anlamı azalmakta ve daha çok gündelik hayatımızda karşımıza çıkan sıradan insanlar haline gelmekte, filmin akışı giriş, gelişme ve sonuç olmaktan çıkarak ihtimaller çerçevesinde öykülerle tamamlanabilmektedir. Bu özellikleri sadece yeni sinemacılar değil, modern sinemanın auteur yönetmenleri de filmlerinde kullanmaktadır. Bu çalışmada Luc Godard'ın günümüzdeki auteur yaklaşımından yola çıkarak, modern çağın sinemasından postmodern çağın sinemasına geçiş süreci incelenmiştir. Bu incelemede 1998'den bu yana 4 filmin yapımcılığını üstlenen, 12 filmin senaryosunu yazan ve senaryosunu yazdığı filmlerin 7'sinde yönetmen olan ve 18 filmde de oyuncu olarak yer alan Cem Yılmaz filmleri örneklem olarak alınmış, Yılmaz'ın Türk sinemasındaki yeri belirlenmeye çalışılmış ve bu filmlerin Türkiye'de postmodern sinema açısından gösterdiği etkiler incelenmiştir. Bu bağlamda Yılmaz'ın“Karakomik Filmler”serisinde yer alan“İki Arada”,“Kaçamak”,“Deli”ve“Emanet”filmleri postmodern sinema özellikleri ve Sarris'in auteur bir yönetmen olunması için koyduğu üç kriter bakımından çözümlenmiştir. Sonuç olarak, Cem Yılmaz'ın postmodern bir yönetmen olma yolunda ilerlediği tespit edilmiş, filmlerinde ortak özelliklere sahip tekrarlanan öğelere rastlanılmış, teknik açıdan yeterlilik gösterdiği görülmüş, kendine ait sinema dilinin olduğu ve kişisel hayatıyla sineması arasında bir bağ bulunduğu saptanmıştır. Cem Yılmaz'ın auteur kimliği tartışılmaya açılmış, seçilen filmler çerçevesinde Türk Sinemasındaki postmodern öğeler irdelenmiştir.
Özet (Çeviri)
The question of what a film adds to the audience, what characteristics it possesses, and what it conveys has been a continuous subject of debate since the Lumière brothers' first film screening in Paris. Within the framework of these discussions, Méliès created sets, Griffith developed narratives, Eisenstein structured editing, while Astruc and Bazin provided evaluations. Wollen and Sarris, on the other hand, introduced various criteria to cinema. The concept of an auteur director, referring to directors whose films bear their distinctive marks and are recognized as their own when viewed, has been defined. The development of technology and the integration of computers into our lives have accelerated the impact of the postmodern era on cinema. In films belonging to postmodern cinema, the meaning of time and space undergoes changes, intertextual transitions revive nostalgic elements in contemporary settings, the significance of characters' heroic traits diminishes, making them more like ordinary people encountered in our daily lives. The flow of the film moves away from the traditional structure of introduction, development, and conclusion, allowing stories to be completed within the framework of possibilities. These features are not only utilized by emerging filmmakers but also by the auteur directors of modern cinema in their films. In this study, the transition process from the cinema of the modern era to the cinema of the postmodern era is examined, taking inspiration from Luc Godard's contemporary auteur approach. As an illustration, films of Cem Yılmaz, who has taken on the production of four films since 1998, written the screenplay for 12 films, directed seven of the films for which he wrote the screenplay, and also acted in 18 films, are analyzed. The goal is to determine Cem Yılmaz's place in Turkish cinema and explore the impact of these films on postmodern cinema in Türkiye. In this context, Cem Yılmaz's films“İki Arada,”“Kaçamak,”“Deli,”and“Emanet”from the“Karakomik Filmler”series have been analyzed in terms of postmodern cinema characteristics and the three criteria set by Sarris for being an auteur director. As a result, it has been determined that Cem Yılmaz is progressing towards becoming a postmodern director. Common features with repeated elements in his films have been identified, technical competence has been observed, and it has been noted that he possesses a unique cinematic language with a connection between his personal life and cinema. The auteur identity of Cem Yılmaz has been opened for discussion, and within the framework of the selected films, postmodern elements in Turkish cinema have been examined.
Benzer Tezler
- Akılcı düşüncenin eleştirisi olarak sinemada absürt: İskandinav sineması örneği
Absurd in cinema as a criticism of rational thought: An example of Scandinavian cinema
ÇAĞIL ERDOĞAN ÖZKAN
Doktora
Türkçe
2018
Güzel SanatlarDokuz Eylül ÜniversitesiFilm Tasarımı Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DİLEK TUNALI
- Postmodern çağın benlik ve aidiyet krizi: Sosyal medya şöhretlerinde fiziksel aşırılık
The identity and belonging crisis of the postmodern age: Physical extremism in social media celebrities
ASLI ÇAĞLAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
SosyolojiGalatasaray ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİLGÜN TUTAL
- Postmodern çağda oyunculuk sanatı / Artaud ve Grotowski
The Art of acting in a postmodern era / Artaud and Grotowski
HASAN ŞAHİNTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Sahne ve Görüntü SanatlarıAnadolu ÜniversitesiTiyatro Oyunculuğu Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAHADIR GÜLMEZ
- Anarşist ve antigoneci bir bakış açısından siyasal alan
Political sphere according to anarchist and antigone's way of thinking
ERKAN TÜZÜN
- Güray Süngü ve öykücülüğü üzerine bir inceleme
An examination on Güray Süngü and his story-writing style
SÜMEYYE ÖZGEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıNecmettin Erbakan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULLAH HARMANCI