Somatizasyon belirtileri gösteren bireylerde kabul kararlılık terapisi temelli grup psikoeğitiminin nörokognitif işlevler üzerindeki etkisinin incelenmesi
The effect of acceptance commitment therapy-based group psychoeducation on neurocognitive functions in individuals with somatization symptoms
- Tez No: 850709
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ONUR YILMAZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Doğuş Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 98
Özet
Somatizasyon, ruhsal sıkıntıların ve stresin bedensel belirtilerle ifade edilmesidir. Depresyon, kaygı bozukları gibi birçok başka psikolojik belirti ile ilişkisi bulunan, yaşam kalitesini olumsuz etkileyen somatizasyon nörokognitif işlevler üzerinde de olumsuz etkilere yol açmaktadır. Kabul ve kararlılık terapisinin somatizasyon üzerinde bir etkisi olduğu yapılmış birçok bilimsel araştırma ile gösterilmiştir. Ancak kabul ve kararlılık terapisini içeren bir müdahalenin somatizasyon belirtileri gösteren kişilerin nörokognitif süreçlerinde nasıl bir etkisi olacağını araştıran çalışma bildiğimiz kadarıyla henüz bulunmamaktadır. Araştırmada Psikolojik Belirti Tarama Ölçeği (SCL90)'ne göre somatizasyon belirtileri gösteren katılımcılar deney ve kontrol gruplarına rastlantısal olarak atanmış ve deney grubuna 8 haftalık kabul kararlılık terapisi temelli grup psikoeğitimi uygulanmıştır. Uygulama öncesi ve sonrası değerlendirmeler için SCL90, Perth Aleksitimi Ölçeği, Ağrı Felaketleştirme Ölçeği, Kabul ve Eylem Formu ve nöropsikolojik değerlendirmeler için de Wisconsin Kart Eşleme Testi, Stroop Testi, İz Sürme Testi ve Öktem Sözel Bellek Süreçleri Testi uygulanmıştır. Analizlerde SPSS 20 sürümü kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, SCL90'ın somatizasyon, depresyon, obsesif belirtiler, kişiler arası duyarlılık, psikotizm, paranoid düşünce, fobik anksiyete ve toplam puanlarında, Perth Aleksitimi Ölçeği'nin tüm alt ölçek puanlarında, Ağrı Felaketleştirme puanlarında ve Kabul ve Eylem puanlarında deney grubu lehine anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Nöropsikolojik testler için yapılan analizlerde ise Wisconsin Kart Eşleme Testi'nin toplam doğru sayısı ve perseverasyon alt ölçeklerinde anlamlı farklılık bulunurken, Stroop, İz Sürme ve Öktem Sözel Bellek Süreçleri testlerinde anlamlı farklılıklar bulunmamıştır.
Özet (Çeviri)
Somatization is the expression of mental distress and stress through physical symptoms. Somatization, which is associated with many other psychological symptoms such as depression and anxiety disorders and negatively affects quality of life, also has negative effects on neurocognitive functions. Many scientific studies have shown that acceptance and commitment therapy has an effect on somatization. However, as far as we know, there is no study investigating how an intervention involving acceptance and commitment therapy will have an effect on the neurocognitive processes of people with somatization symptoms. In this study, participants with somatization symptoms according to the Psychological Symptom Screening Scale (SCL90) were randomly assigned to the experimental and control groups, and an 8-week acceptance and commitment therapy-based group psychoeducation was applied to the experimental group. SCL90, Perth Alexithymia Scale, Pain Catastrophizing Scale, Acceptance and Action Form were used for pre- and post-application assessments and Wisconsin Card Sorting Test, Stroop Test, Trail Making Test and Öktem Verbal Memory Processes Test were used for neuropsychological assessments. SPSS version 20 was used in the analyses. The research findings indicate significant differences favoring the experimental group in SCL90 scores related to somatization, depression, obsessive symptoms, interpersonal sensitivity, psychoticism, paranoid ideation, phobic anxiety, and total scores, as well as in all sub-scale scores of the Perth Alexithymia Scale, Pain Catastrophizing scores, and Acceptance and Action scores. In the analysis of neuropsychological tests, significant differences were found in the total correct responses and perseveration sub-scores of the Wisconsin Card Sorting Test, whereas no significant differences were observed in the Stroop, Trail Making, and Öktem Verbal Memory Processes tests.
Benzer Tezler
- Adölesan grubu öğrencilerde tik belirtileri ve ruhsal durum değerlendirmesi
Assesment of tic symptoms and psychological conditions of adolescents
DERYA ÖZBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Hemşirelikİstanbul ÜniversitesiPsikiyatri Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. NESRİN AŞTI
- Yetişkin bireylerin kişilik özelliklerine göre new age inanç düzeyleri, psikosomatik hastalık belirtileri ve yaşam doyumlarının incelenmesi
Examination of new age belief levels, psychosomatic disease symptoms and life satisfacti̇on of adult individuals according to their personality characteristics
ALEV BANU GEREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Psikolojiİstanbul Arel ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RAMAZAN ÇAĞLAR ERCEN
- Örgüt kültürünün yapısal boyutları ve davranış bozukluğu belirtileri: İnsan ilişkileri ikliminin aracılık rolü
The structural dimensions of organizational culture and behavioral disorders: The mediating role of human relations climate
MOHAMMED ARDAL DHEYAULDEEN AL-MODARES
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
İşletmeErciyes Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MAHMUT ÖZDEVECİOĞLU
- Bedenselleştirme (somatizasyon) belirtileri olan hastaların sosyo-kültürel açıdan incelenmesi
Sociocultural features of patients with somatizasyon symptoms
SİBEL ÖRSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
AntropolojiAnkara ÜniversitesiSosyal Antropoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZAFER İLBARS
- Aile içi şiddete maruz kalan kadınlarda somatizasyon belirtilerinin incelenmesi
Examination of somatization symptoms in women exposed to domestic violence
AYŞENUR İLHAN SEDEF
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiAnkara ÜniversitesiDisiplinlerarası Adli Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLBAHAR BAŞTUĞ