Geri Dön

Mahmud Celaleddin, Mehmed Şefik Bey, Sami Efendi ve İsmail Hakkı Altunbezer'in celi sülüs kompozisyonlarının tasarım ilkeleri bakımından incelenmesi

Examination of the jali thuluth compositions of Mahmud Celaleddin, Mehmed Şefik Bey, Sami Efendi and İsmail Hakkı Altunbezer in terms of design principles

  1. Tez No: 854578
  2. Yazar: BETÜL ERİKOĞLU
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ RIZA ÖZCAN
  4. Tez Türü: Sanatta Yeterlik
  5. Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
  10. Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
  12. Bilim Dalı: Eski Yazı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 1201

Özet

Arap alfabesinin İslâm'ın doğuşu ile vahyin temsili görevini üstlenmesi yüzyıllar boyunca estetik bakımdan yükselişe geçmesinde rol oynamıştır. Hat sanatkârı da bu noktada muhtevâyı taşıyan harfleri izleyici ile buluşturmadan önceki safhada her şeyden evvel uyum, âhenk, denge, ritim, birlik, bütünlük gibi ilkeler doğrultusunda kurgulamaya gayret eder. Hat sanatı târihi bu usûl çerçevesinde meydana getirilmiş sayısız eserlerle doludur. Mahmud Celaleddin, Şefik Bey, Sami Efendi ve İsmail Hakkı Altunbezer'in celî sülüs kompozisyonları, tasarım öge (nokta, şekil, yön, renk, espas, ölçü) ve ilkeleri (tekrar, ritim, denge, oran, vurgu, egemenlik, uygunluk, uyum, zıtlık, çeşitlilik, sadelik, birlik, bütünlük) bakımından incelemeye tâbi tutulmuştur. Estetik gelişimi en uzun süren celî yazı ile kompoze edilmiş bu tasarımların tarih aralığı, 18. yüzyılın son çeyreği ile 20. yüzyılın başlarıdır. Yaşadıkları dönemin en önemli sanatkârlarından olan bu dört hattatın eserleri incelendiğinde her eserin ayrı tasarım öge ve ilkeleri ile ön plâna çıktığı görülmektedir. Bir hat eserinin vücûd bulmasına imkân sağlayan tasarım öge ve ilkeleri, hattatların sanat zevkini anlamak bakımından önem arz etmektedir. ANAHTAR KELİMELER: Hat Sanatı, Celî Sülüs, Kompozisyon, Tasarım Ögeleri, Tasarım İlkeleri

Özet (Çeviri)

The fact that the Arabic alphabet assumed the role of representing revelation with the birth of Islam played a role in its aesthetic rise over the centuries. At this point, the calligrapher tries to construct the letters containing the content in line with principles such as harmony, balance, rhythm, unity and integrity, before presenting them to the audience. The history of calligraphy is full of countless works created within the framework of this method. Jali thuluth compositions of Mahmud Celaleddin, Şefik Bey, Sami Efendi and İsmail Hakkı Altunbezer, design elements (point, shape, direction, color, space, measure) and principles (repetition, rhythm, balance, proportion, emphasis, dominance, appropriateness, were examined in terms of harmony, contrast, diversity, simplicity, unity, integrity). The date range of these designs composed in jali thuluth, whose aesthetic development took the longest, is the last quarter of the 18th century and the beginning of the 20th century.When the works of these four calligraphers, who were among the most important artists of their period, are examined, it is seen that each work stands out with its different design elements and principles. The design elements and principles that enable a calligraphy work to come into existence are important in understanding the artistic taste of calligraphers. KEYWORDS: Calligraphy, Jali Thuluth, Composition, Design Elements, Design Principles

Benzer Tezler

  1. Koyunoğlu Müzesi koleksiyonundaki hat levhaları

    The calligraphy works in the Koyunoglu Museum collection

    RAZİYE YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    El SanatlarıNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEKERİYA ŞİMŞİR

  2. İsmail Ankaravi ve Huccetü's-Sema

    Başlık çevirisi yok

    N.SERHAN AYTAN

    Sanatta Yeterlik

    Türkçe

    Türkçe

    1995

    Müzikİstanbul Teknik Üniversitesi

    DOÇ. YALÇIN TURA

  3. Mahmud Celaleddin Paşa ve icraatları

    Başlık çevirisi yok

    ARİF DÜNDAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    Tarihİnönü Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. MEHMET KARAGÖZ

  4. Hattat Mahmud Celaleddin'in hayatı, talebeleri ve takipçileri

    Calligrapher Mahmud Celaleddin's life, his students and followers

    OMAR N. QASIM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    El SanatlarıSakarya Üniversitesi

    Geleneksel Türk El Sanatları Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. MEHMET MEMİŞ

  5. Hattat Abdülfettah Efendi'nin taşa mahkuk eserleri

    Abdülfettah Efendi Calligrapher's works stone prisoners

    ESRA VATANSEVER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    El SanatlarıFatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi

    Geleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı

    PROF. DR. MEHMET HÜSREV SUBAŞI