Sporcuların diyetlerine bağlı karbon ve su ayak izlerinin değerlendirilmesi
Evaluation of carbon and water footprints associated with athletes' diets
- Tez No: 855708
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NEŞE TOKTAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Spor, Nutrition and Dietetics, Sports
- Anahtar Kelimeler: sürdürülebilirlik, sera gazı emisyonu, su ayak izi, sporcu, sustainability, greenhouse gas emissions, water footprint, athlete
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sporcu Sağlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 91
Özet
Amaç: Sporcuların diyetlerine bağlı karbon ve su ayak izlerini değerlendirmek ve farklı branşlardaki sporcuların değişen beslenme ihtiyaçlarının karbon ve su ayak izlerine olan etkisini incelemektir. Yöntem: Beceriye dayalı sporlar, güç sporları, karışık ve dayanıklılık spor dalları olmak üzere, erkek ve kadın, her bir gruptan 30, toplamda 120 sporcu çalışmaya katılmıştır. Bireylerin besin tüketim kayıtları alınmış, literatürdeki karbon ve su ayak izi faktörleri kullanılarak, sporcuların diyetlerine bağlı karbon ve su ayak izleri değerlendirilmiştir. Ayrıca sporcuların sürdürülebilir beslenme konusundaki bilgi düzeyleri ve sürdürülebilir besin tüketim davranış durumları saptanmıştır. Bulgular: Sporcuların sürdürülebilir beslenme konusundaki bilgi düzeyleri ve sürdürülebilir besin tüketim davranışları puanı sırasıyla 72,36±8,78 ve 3,40 ±0,92'dir. Spor grupları arasında anket ve ölçek puanları açısından fark yoktur (p>0,05). Antrenman günü karbon ve su ayak izi değerleri sırasıyla 4,24 ±2,51 CO2 eq/kg ve 3,94 ±1,79 m3/ton, dinlenme günü ise 2,43 ±1,42 CO2 eq/kg ve 2,44 ±1,19 m3/ton'dur. Güç sporcularının ve dayanıklılık sporcularının antrenman günü karbon ve su ayak izi değerleri beceriye dayalı spor dalları sporcularının değerlerinden daha yüksektir. Ayrıca karışık spor dalları sporcularının antrenman günü karbon ve su ayak izi değerleri güç sporları ve dayanıklılık sporları sporcularının değerlerinden daha düşüktür. Beceriye dayalı spor dalları sporcularının dinlenme günü karbon ayak izi değerleri dayanıklılık sporcuları ve güç sporcularının değerlerinden daha düşüktür. Dayanıklılık sporcularının dinlenme günü karbon ayak izi değerleri karışık spor dalları sporcularının değerlerinden daha yüksektir. Spor gruplarına göre dinlenme günü su ayak izi değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı fark yoktur (p>0,05). Sonuç: Antrenman günü sporcuların karbon ve su ayak izleri sırası ile 4,24 ±2,51 CO2 eq/kg, 3,94 ±1,79 m3/ton, dinlenme günü 2,43 ±1,42 CO2 eq/kg, 2,44 ±1,19 m3/ton'dur. Güç ve dayanıklılık sporcularının antrenman günü karbon ve su ayak izi ve dinlenme günü karbon ayak izi değerleri diğer spor dallarından daha yüksektir. Spor gruplarına göre dinlenme günü su ayak izi değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı fark yoktur.
Özet (Çeviri)
Objective: The aim of this study is to assess the carbon and water footprints associated with athletes' diets and investigate the influence of changing nutritional needs in different sports disciplines. Method: A total of 120 athletes, comprising 30 individuals from each of the skill-based sports, power sports, mixed sports, and endurance sports categories, participated in the study. Dietary records were collected from the participants, and carbon and water footprints associated with athletes' diets were evaluated using factors from the literature. Additionally, athletes' knowledge levels on sustainable nutrition and their sustainable food consumption behaviors were determined. Results: The knowledge scores for sustainable nutrition and sustainable food consumption behaviors of athletes were 72.36±8.78 and 3.40±0.92, respectively. There were no significant differences in survey and scale scores among sports groups (p>0.05). On training days, the carbon and water footprint values were 4.24±2.51 CO2 eq/kg and 3.94±1.79 m3/ton, respectively, while on rest days, they were 2.43±1.42 CO2 eq/kg and 2.44±1.19 m3/ton. Power athletes and endurance athletes had higher carbon and water footprint values on training days compared to skill-based sports athletes. Furthermore, on training days, mixed sports athletes had lower carbon and water footprint values compared to power sports and endurance sports athletes. On rest days, skill-based sports athletes had lower carbon footprint values than endurance athletes and power athletes. The water footprint values on rest days did not show a statistically significant difference among sports groups (p>0.05). Conclusion: On training days, athletes' carbon and water footprints were 4.24±2.51 CO2 eq/kg, 3.94±1.79 m3/ton, and on rest days, they were 2.43±1.42 CO2 eq/kg, 2.44±1.19 m3/ton, respectively. Power and endurance athletes had higher carbon and water footprint values on training and rest days compared to athletes in other sports disciplines. There was no statistically significant difference in water footprint values on rest days among sports groups.
Benzer Tezler
- Thermodynamic aspects of homeostasis
Homeostazın termodinamik yönü
CENNET YILDIZ
Doktora
İngilizce
2023
BiyofizikYeditepe ÜniversitesiBiyoteknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÖZİLGEN
PROF. DR. BAYRAM YILMAZ
- Futbol hakemlerinde düzenli aerobik egzersizin hepsidin ve hematalojik parametreler üzerine etkisi ve tmprss6 rs855791 polimorfizminin rolü
The effect of regular aerobi̇c exerci̇se on hepsi̇di̇n and hematological parameteres in football referees and the role of tmprss6 RS855791 polymorphism
CANSU KAHRAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
SporEge ÜniversitesiSpor Sağlık Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FARUK TURGAY
- Okul yöneticilerinin mükemmeliyetçi davranışlarının betimlenmesi
Perfectionist behaviours of school administrators description
YUSUF KENAN ŞAHİNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Eğitim ve ÖğretimGaziosmanpaşa ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYSUN ERGİNER
- Köye geri dönüş: Türkiye'deki ekolojik çiftliklerde birlikte yaşam deneyimleri ve yeni köylülük
Back to rural: The experiences of living together in ecological farms in Turkey and neo-rurality
AYŞEGÜL ÖZADAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Antropolojiİstanbul Bilgi ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DR. UMUT YILDIRIM
- Veganların birinci basamak sağlık hizmetlerine yönelik memnuniyetinin değerlendirilmesi
Evaluation of satisfaction of vegans towards primary health care services
RANA BAYKAN GÜRÜZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Aile HekimliğiAnkara ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE GÜLSEN CEYHUN PEKER