Geri Dön

İbn Rüşd'ün bilgi teorisi

Averroes on knowledge

  1. Tez No: 858575
  2. Yazar: HATİCE GÖKTAŞ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. SALİH YALIN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Felsefe, Religion, Philosophy
  6. Anahtar Kelimeler: İslam Felsefesi, İbn Rüşd, Bilgi, Epistemoloji, Akıl, Islamic Philosophy, Averroes, Knowledge, Epistemology, Intellect
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Erciyes Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 207

Özet

Bu çalışmada İbn Rüşd'ün (1126-1198) bilgi felsefesi araştırılmıştır. İbn Rüşd'ün bilgiyi analizi ve nasıl bir bilgi teorisi inşa ettiği tezin temel araştırma problemidir. Bu problemin seçilmesindeki amaç; gerek batı coğrafyasını dini ve felsefi açıdan derinden etkileyen gerekse önemli bir Aristoteles yorumcusu olan İbn Rüşd'ün bilgiye bakış açısının daha iyi anlaşılmayı gerektirmesidir. Çalışmada bir taraftan İbn Rüşd'ün bilgi hakkındaki görüşlerinin ortaya konulmaya çalışıldığı deskriptif yöntemi; diğer taraftan bilgi felsefesinin temel problemlerine İbn Rüşd'ün cevaplarının araştırıldığı analitik yöntemi kullandım. İbn Rüşd psikoloji açısından akli bir varlık olarak ele aldığı bilgiyi birtakım zihinsel aşamalar sonucunda elde edilen, maddeden tam anlamıyla soyutlanmış form olarak açıklamaktadır. Psikolojinin yanı sıra bilgiyi epistemoloji açısından da değerlendiren İbn Rüşd'e göre bir şeyi gerçek anlamda bilmek, tıpkı Aristoteles'te olduğu gibi o şeyi nedenleri ile bilmek demektir. İbn Rüşd'ün gerçek anlamda bilgi ile kastı kesin, zorunlu, değişmez ve tümel bilgi iken, bir şeyin nedenleri ile kastı dış dünyadaki varlıklar için dört neden, tanım için cins ve ayrım, kıyasta sonuç için öncüllerdir. İbn Rüşd'e göre insanın elde ettiği her türlü bilginin temel dayanağı dış dünyadaki tekil varlıklardır. Bilginin oluşumu duyumsama ile başlar, duyumsanan formun akılda tümel hale gelmesiyle son bulur. Soyutlamanın her bir aşamasında bir idrak türü ve bu idrakin kaynaklık ettiği bir önerme türü karşımıza çıkmaktadır. Soyutlamanın son aşaması olan akli idrakin bilgiye kaynak olması, formun maddeden soyutlanmasında araçsal bir rol üstlenmesi ve aynı zamanda kendisiyle ilk öncüllerin kavranması şeklindedir.

Özet (Çeviri)

In this study, I examined Averroes' philosophy of knowledge. Averroes' analysis of knowledge and how he built a theory of knowledge are the main research problems of the thesis. The purpose of choosing this topic is that Averroes' perspective on knowledge, an essential interpreter of Aristotle with a tremendous intellectual influence in the East and West, requires a better understanding. In my study, on the one hand, I used the descriptive method in which I tried to reveal Averroes' views on knowledge. On the other hand, I used the analytical method to investigate Averroes' answers to the fundamental problems of the philosophy of knowledge. Averroes, from the perspective of the philosophy of mind, describes knowledge as an intellectual entity obtained through certain mental stages, fully abstracted from matter. According to Averroes, who evaluates knowledge in terms of epistemology and philosophy of mind, knowing something truly means knowing that thing with its reasons. While what Averroes means by knowledge in the real sense is definitive, necessary, unchangeable, and universal knowledge, by reasons are something are the premises that cause the result in both the four causes and the syllogism. According to Averroes, the basis of knowledge is singular entities in the external world. Knowledge formation begins with sensation and ends with the sensed form becoming universal in the intellect. At each stage of abstraction, a type of information emerges. The intellect acquires knowledge not only by abstracting form from matter but also by grasping the first premises.

Benzer Tezler

  1. İbn Rüşd'de burhan

    Ibn Rushd on demonstration

    MEHMET BİRGÜL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    FelsefeUludağ Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YAŞAR AYDINLI

  2. The effect of visual narrative language of color codes in Youssef Chahine's cinema

    Youssef Chahine sinemasında renk kodlarının görsel anlatı diline etkisi

    MARİAM MAHROUS

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Radyo-TelevizyonEge Üniversitesi

    Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALEV FATOŞ PARSA

    Assist. Prof. Dr. ELÇİN AS

  3. Gâzali ve İbn Rüşd'ün Tehafütlerinde Tanrı'nın bilgisi meselesi

    The issue of God's knowledge in the Tahafut of al-Ghazali and Ibn Rushd

    YUSUF NAZLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinAnkara Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MÜFİT SELİM SARUHAN

  4. İbn Rüşd'de bilgi problemi

    The problem of knowledge on Ibn Rushd

    MUHARREM KARAKÜTÜK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    FelsefeRecep Tayyip Erdoğan Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HÜSEYİN KARAMAN

  5. İbn rüşd'de din-felsefe çatışması meselesi

    The issue of religious-philosophy conflict according to İbn Rushd

    İSMAİL TURAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    DinErciyes Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SEDAT DOĞAN