Geri Dön

Davranışsal bağımlılıklarda farkındalık ölçeği; geçerlik güvenirlik çalışması

Developing awareness scale in behavioral addictions; validity and reliability study

PDF İndir

  1. Tez No: 859628
  2. Yazar: BELGİN KANAT
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ESRA ENGİN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Uyuşturucu Alışkanlığı ve Alkolizm, Drug Addiction and Alcoholism
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ege Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Madde Bağımlılığı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 99

Özet

Amaç: Bu çalışmanın amacı, davranışsal bağımlılıklarda farkındalığı ölçmek üzere Davranışsal Bağımlıklarda Farkındalık Ölçeği'nin geliştirilmesi ve geliştirilen bu ölçeğin geçerlilik ve güvenilirliğini analiz etmektir. Gereç ve Yöntem: Araştırmamızda nicel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Metodolojik bir çalışma ile ölçek hazırlanması yapılmış ve genel tarama modeli kullanulmıştır. Bu araştırmanın evreninde genç yetişkinler kullanılmıştır. Arabacı, Çam (2009) ve Kline (2011), belirttiğine göre ölçek geliştirme ve geçerlilik – güvenilirlik çalışmaları esnasında örneklem sayısının ölçek madde sayısının 10 katından (24X10=240) fazla olması gerektiğinden (2023 Mart ayındaki güncel verilere dayanarak N=56095) Ege Üniversitesi'nde öğrenimlerine devam eden 294 kişilik bir katılımcı grubu oluşturulmuş. Araştırmaya ait veriler 07.2023 ile 10.2023 tarihleri arasında toplanmıştır. Veri toplama aracı olarak demografik bilgi formu ve araştırmacılar tarafından geliştirilmiş olan 17 maddelik Davranışsal Bağımlılıklarda Farkındalık Ölçeği kullanılmıştır (EK 3). Davranışsal Bağımlılıklarda Farkındalık Ölçeği, geçerlik ve güvenirlik değerlendirme aşamalarında uzman değerlendirmeleri için Lawshe tekniği, Açıklayıcı Faktör Analizi, Doğrulayıcı Faktör Analizi (AMOS 23), Cronbach Alpha Güvenirlik Katsayısı ve Madde Toplam Korelasyonu analizleri gerçekleştirilmiştir. Yapılan istatistiksel analizler sonucu Davranışsal Bağımlılıklarda Farkındalık Ölçeği 17 madde ile son halini almıştır (EK 4). Bulgular: Elde edilen analiz sonuçlarına göre Davranışsal Bağımlılıklarda Farkındalık Ölçeği 5 alt boyut (bilişsel, emosyonel, sosyal, baş etme ve kar zarar alt boyutları) ve 17 maddeden oluşmuştur (EK 4). Ölçeğin alt boyutlarının iç tutarlılığı ise bilişsel alt boyutunda .659, emosyonel alt boyutunda iç tutarlılığı .461, sosyal alt boyutunda .-256, baş etme alt boyutunda .408, iken kar zarar alt boyutunda .532 olarak bulunmuştur. Total ölçek güvenirlik katsayısı ise .666 bulunmuştur. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda 5 alt boyutta toplanan ölçeğin ilk alt boyutu olan bilişsel boyutun %21,560, emosyonel alt boyutun %31,829, sosyal alt boyutun %38,694, baş etme alt boyutunun %45,337 iken kar zarar alt boyutunun %51,484 oranında varyans değerlerine sahip olduğu bulunmuştur. Araştırmamızda kümalatif varyans oranı %51.484 çıkmıştır ve bu kabul edilebilir bir değer olarak bulunmuştur (Karakaya, Adıgüzel, Çimen, & Yılmaz, 2020). Doğrulayıcı faktör analizi sonucunda ölçeğin uyum indekslerinin kabul edilebilir değerlerde olduğu bulunmuştur. RMSEA=0.056, CFI=0.837, GFI=0.919, AGFI= 0897, NFI= 0.721 ve NNFI=0.804 ve χ2/df = 1.929 Sonuç: Çalışmamızda geliştirilmiş olan Duygusal Bağımlılık Farkındalık Ölçeğinin geçerlilik ve güvenirliliği kabul edilebilir düzeyde bulundu. Böylece geliştirilmiş olan ölçek geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olarak belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler; Davranışsal Bağımlılıklar, Farkındalık Ölçeği, Geçerlik Güvenilirlik Analizi

Özet (Çeviri)

Aim: The purpose of this study is to develop the Behavioral Addictions Awareness Scale. This scale is a tool used to assess awareness in behavioral addictions. The study is a methodological research conducted to ensure that the scale can measure awareness in behavioral addictions in a valid and reliable way. Material and Methods: Quantitative research method was used in our research. The scale was prepared through a methodological study and a general screening model was used. Young adults were used in the population of this research. Arabacı, Çam (2009) and Kline (2011) stated that during scale development and validity and reliability studies, the number of samples should be more than 10 times (24X10 = 240) the number of scale items (N = 56095, based on current data in March 2023) Ege University A participant group of 294 people who continue their education in . The data for the research was collected between 07.2023 and 10.2023. A demographic information form and the 17-item Behavioral Addictions Awareness Scale developed by the researchers were used as data collection tools (Appendix 3). Lawshe technique, Exploratory Factor Analysis, Confirmatory Factor Analysis (AMOS 23), Test-retest reliability, Cronbach Alpha Reliability Coefficient and Item Total Correlation analyzes were performed for expert evaluations of the Behavioral Addictions Awareness Scale, validity and reliability evaluation stages. As a result of the statistical analysis, the Awareness in Behavioral Addictions Scale took its final form with 17 items (Appendix 4). Results: According to the analysis results, the Awareness in Behavioral Addictions Scale consists of 5 sub-dimensions (cognitive, emotional, social, coping and profit-loss sub-dimensions) and 17 items (Appendix 4). The internal consistency of the sub-dimensions of the scale was found to be .659 in the cognitive sub-dimension, .461 in the emotional sub-dimension, .-256 in the social sub-dimension, .408 in the coping sub-dimension, and .532 in the profit and loss sub-dimension. The total scale reliability coefficient was found to be .666. As a result of the exploratory factor analysis, it was found that the cognitive dimension, which is the first sub-dimension of the scale collected in 5 sub-dimensions, had variance values of 21.560%, emotional sub-dimension 31.829%, social sub-dimension 38.694%, coping sub-dimension 45.337%, and profit-loss sub-dimension 51.484%. As a result, in our study, the cumulative variance rate was 51.484%, which was found to be an acceptable value (Karakaya, Adıgüzel, Çimen, & Yılmaz, 2020). As a result of confirmatory factor analysis, the fit indices of the scale were found to be at acceptable values. Conclusion: The validity and reliability of the Emotional Dependency Awareness Scale developed in our study were found to be at an acceptable level. Thus, the developed scale was determined to be a valid and reliable measurement tool. Keywords; Behavioral Addictions, Awareness Scale, Validity Reliability Analysis

Benzer Tezler

  1. Tez No

    827714

    Bilinçli farkındalık temelli eğitim programlarının akıllı telefon bağımlılığı üzerine etkisinin incelenmesi ve ruminasyonun aracı rolü: Öncesi-sonrası yarı deneysel çalışma

    Mindfulness based educational programs on smartphone addiction and the intermediate role of rumination: A before-post experimental study

    HİLAL ÖZÇAKMAK ALTINAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Halk SağlığıAnkara Üniversitesi

    Disiplinlerarası Sosyal Psikiyatri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DENİZ ODABAŞ

  2. Tez No

    818676

    Hemşirelik öğrencilerinde sosyotelizm ve kişilerarası duyarlılık arasındaki ilişkinin incelenmesi

    Investigation of the relationship between phubbing and interpersonal sensitivity in nursing students

    MERVE SÖZEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    HemşirelikSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Psikiyatri Hemşireliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EMİNE ÖKSÜZ

  3. Tez No

    771147

    10-14 yaş arası çocukların sosyal medya bağımlılığı ile obezite farkındalığının değerlendirilmesi

    Evaluation of social media addiction and obesity awareness of children between 10-14 years old

    SULTAN İLAY DEMİR

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Aile HekimliğiSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İRFAN ŞENCAN

  4. Tez No

    907190

    Büyükşehirlerde egzersiz bağımlılığının çocukluk çağı yaşantılarıyla olan ilişkisinin incelenmesi

    Investigation of the relationship of exercise addiction with childhood experiences in metropolitan cities

    BEYZA TÜZLEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    PsikolojiÜsküdar Üniversitesi

    Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HÜSEYİN ÜNÜBOL

  5. Tez No

    480997

    Kumar oynama bozukluğu tanılı olgularda transkraniyal doğru akım uyarımı uygulamasının ıowa kumar testi ve bilişsel işlevler üzerine etkisinin incelenmesi

    Assessment of the impact of transcranial direct current simulation on iowa gambling test and cognitive test performances in gambling disorder

    AHMET ZİHNİ SOYATA

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Psikiyatriİstanbul Üniversitesi

    Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. VEHBİ ALP ÜÇOK

Geri Dön