Osmanlı dönemi Vehhâbîlik reddiyeleri; Trabzonî Mehmed Efendi'nin es-Sârimü'l-Vâridât isimli risalesi örneği: Neşir, tercüme ve tahlil
Mehmed Efendi of Trabzon's rejection to Wahhabism his work named es-Sârimü'l-Vâridât (Text, translation and review)
- Tez No: 861300
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HASAN GÜMÜŞOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: İslam Mezhepleri Tarihi, Osmanlı, Vehhâbîlik, Reddiye, Trabzonlu Mehmet Efendi, es-Sarimü'l-Vâridât, History of Islamic Sects, Ottoman, Wahhabism, Rejection, Trabzonlu Mehmet Efendi, es-Sarimü'l-Vâridât
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yalova Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 99
Özet
Vehhâbîlik; İslâm'a yeni bir yorum getirme iddiasıyla, Müslümanlar açısından; doğduğu, geliştiği, büyüdüğü coğrafyanın, Osmanlı Devleti'ne bağlı olması yönüyle de Osmanlılar açısından, önemli bir harekettir. Dinî ve ilmi kimliğiyle, mezhebin erken dönemine tanıklık eden biri tarafından incelenmesi de oldukça önemlidir. Dolasıyla, Trabzonlu Mehmet Efendi'nin, tezimize konu olan eseri, Osmanlı ulemâsının bu harekete ilk etapta nasıl tepki verdiğine güzel bir misal teşkil etmektedir. Bu açıdan araştırmacıların ve özellikle de mezhepler tarihi üzerine çalışanların bugüne kadar istifade etme imkânı bulamadığı bu güzide eserden çalışmamız vesilesiyle faydalanmaları mümkün olacaktır. Bu çalışmada Vehhâbîlik hareketinin tanımı yapılacak, hareketin ortaya çıkışı ve dönemin şartlarından bahsedilecek, Muhammed bin Abdülvehhâb'ın hayatına değinilecek, harekete verilen yerel tepkiler ve ilk reddiyeler serd edilecek, Osmanlı ulemâsının yorumlarına yer verilecektir. Ardından Trabzonlu Mehmet Efendi'nin hayatı anlatılıp Vehhâbîliğe dair reddiyesi es-Sârimü'l-Vâridât adlı eserinin neşrine, tercümesine ve incelemesine geçilecektir.
Özet (Çeviri)
Wahhabism; For Muslims who claim to bring a new interpretation to Islam; It is an important movement for the Ottomans in that the geography where it was born, developed and grew up was connected to the Ottoman Empire. It is also very important that it be examined by someone who witnessed the early period of the sect with its religious and scientific identity. Therefore, Trabzonlu Mehmet Efendi's work, which is the subject of our thesis, constitutes a good example of how Ottoman scholars reacted to this movement in the first place. In this respect, it is a sad situation that researchers, and especially those working on the history of sects, have remained unaware of this work, which Trabzonlu Mehmet Efendi wrote in line with his observations and scientific knowledge. In this study, the Wahhabism movement will be defined, the emergence of the movement and the conditions of the period will be mentioned, the life of Muhammad bin Abdülvehhab will be mentioned, the local reactions to the movement and the first rejections will be stated, the comments of the Ottoman scholars will be included, then the life of Trabzonlu Mehmet Efendi will be mentioned and his rejection of Wahhabism will be mentioned. The publication, translation and review of his work called 'l-Vâridât will be discussed.
Benzer Tezler
- Osmanlılar Dönemi'nde Vehhâbîliğe yazılan reddiyeler ve analizi (1732-1818)
The refutations of Wahhābīsm in the Ottoman period and their analysis (1732-1818)
EBRU KOÇAK
- Eyüp Sabri Paşa'nın tarih-i vehhabiyan eseri ışığında Osmanlı mütefekkirlerinin vehhabilik telakkisi
The wahhabi̇ percepti̇on of the Ottoman thi̇nkers i̇n the li̇ght of Eyüp Sabri̇ Paşa's work enti̇tled hi̇story of wahhabi̇
ÖMER ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
TarihAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET AKİF FİDAN
- Tanzimat'tan Cumhuriyet'e Osmanlı basınında Vehhâbîlik
Wahhabism in the Ottoman press from the Tanzimat to the Repuclic
MERVE TURPCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
TarihAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN AYDINLI
- Osmanlı aydınlarının Vehhâbîliğe bakışı: Ahmet Cevdet Paşa 'Tarih-i Cevdet' örneği
Ottoman intellectuals' view of Wahhabism: Ahmet Cevdet Pasha 'Tarih-i Cevdet' sample
ŞULE NUR ÖZÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAMIK KEMAL OKUMUŞ
- İslam siyaset felsefesinde neo-selefi akımın eleştirel analizi
Critical analysis of neo-salafist current in Islami cpolitical philosophy
CEYDA BAĞCI SOFU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinHitit ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYGÜN AKYOL