COVID-19 sonrası uzamış semptomları bulunan hastaların solunum fonksiyonlarının spirometre ile değerlendirilmesi: Birinci basamak araştırması
Assessment of pulmonary functions in patients with prolonged symptoms after COVID-19 using spirometry: Primary care research
- Tez No: 866395
- Danışmanlar: PROF. DR. ARZU UZUNER
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Solunum Fonksiyon Testi, Spirometri, Birinci Basamak, COVID-19, Pulmonary Function Test, Spirometry, Primary Care, COVID-19
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Aile Hekimliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 80
Özet
ÖZET COVID-19 Sonrası Uzamış Semptomları Bulunan Hastaların Solunum Fonksiyonlarının Spirometre ile Değerlendirilmesi: Birinci Basamak Araştırması Giriş ve Amaç: COVID-19 geçiren birçok kişi kendi sağlık durumuna geri dönerken bir grup hastada semptomların uzaması söz konusudur. Bu durum hastalığın sadece akut dönemde değil uzun vadede etkileri olduğunu düşündürmektedir. Son kanıtlar, hastalığın en çok akciğeri etkilediğini; hastalık sonrasında pulmoner sekellere neden olarak solunum fonksiyonlarında kalıcı hasara neden olabileceğini ileri sürmektedir. Aile sağlığı merkezlerinde solunum fonksiyonlarının değerlendirilmesinde fizik muayene, pik akım ölçer (PEFmetre) ve spirometri yapılabilmekte olup; COVID-19 geçiren hastaların uzamış solunum semptomları açısından öncelikle tüm hastaların kayıtlı olduğu, kolay erişebildiği aile hekimliklerinde yapılması hizmete erişimi kolaylaştırabilir. Çalışmamızın amacı; COVID-19 enfeksiyonu sonrası uzamış solunumsal semptomları bulunan hastaların solunum fonksiyonlarının spirometre ile değerlendirilmesi, yakınmaları ile ilişkili risk faktörlerinin araştırılması, solunum fonksiyonlarında bozulma saptanan hastaların ileri tetkik için ilgili uzmanlık alanına yönlendirilmesidir. Yöntem: Kesitsel tanımlayıcı bir çalışma olan bu araştırma İstanbul Tuzla'da yer alan Eğitim Aile Sağlığı Merkezi'ne (EASM) kayıtlı, Mart 2020- Ocak 2023 tarihleri arasında en az bir kez COVID-19 PCR pozitifliği bulunan 751 kişi telefon ile arandı. Bu kişilerden COVID-19 enfeksiyonu sonrasında gelişen, 12 haftadan uzun süren ve alternatif bir tanı ile açıklanamayan nefes darlığı, öksürük, göğüs ağrısı, efor kapasitesinde azalma gibi uzamış solunumsal semptomları halen devam eden 195 kişi spirometri için davet edildi. Katılanlardan 173 kişiye spirometri testi uygulandı. Bulgular: Katılımcıların yaş ortanca değeri 41'di (min:20, max:75). Kadın oranı %56,6 idi. %50'sinde en az bir eşlik eden kronik hastalık mevcut olup %30'u aktif olarak sigara içmekteydi. Katılımcıların %40'ında anormal bulguların izlendiği spirometri sonuçları elde edildi. Tüm spirometri sonuçları içinde %16,2 küçük hava yolu obstrüksiyonu, %15,6 obstrüksiyon, %7,2 değişken intratorasik ve ekstratorasik obstrüksiyon %2,9 restriksiyon, %0,6 hem restriksiyon hem obstrüksiyon bulguları saptandı. Yaş ortalaması arttıkça normal olmayan spirometri sıklığının arttığı görüldü (p=0,003) Normal olmayan spirometri görülme sıklığı akciğer hastalığı olanlarda, olmayanlara göre; sigara paket/yıl (p/y) değeri yüksek olanlarda, düşük olanlara göre daha yüksek saptandı (sırasıyla p=0,012, p=0,001). Normal olmayan spirometri sıklığı, çalışmayan grupta, çalışan gruba göre; eğitim durumu lise altı olan grupta, lise üzeri gruba göre; gelir düzeyi daha düşük olan grupta, daha yüksek olan gruba göre daha yüksek saptandı (sırasıyla p=0,012, p=0,004, p=0,017). Anormal sonuçları göğüs hastalıkları branşı tarafınca da incelenen ve diğer tetkikleri yapılan hastalardan; obstrüktif patern saptananların %23,0'ünde yeni tanı akciğer hastalığı tespit edildi; %7,6'sının akciğer radyografisinde opasite izlenmesi ile antibiyoterapi tedavisi başlandı; %7,6'sı post COVID olarak kabul edildi; restriktif patern saptananların %60'ı post COVID olarak kabul edildi; KHYH (küçük hava yolu hastalıkları) paterni saptananların, %21,4'ünde yeni tanı akciğer hastalığı tespit edildi; %14,2'si post COVID olarak kabul edildi; değişken ekstratorasik obstrüksiyon paterni saptananların %10'unda yeni tanı akciğer hastalığı tespit edildi; %20'si post COVID olarak kabul edildi. Sonuç: COVID-19 sonrası solunumsal semptomları devam edenler solunum fonksiyon testi için değerlendirilmelidir. Normal olmayan SFT sonuçlarının COVID-19 dışı ve ekstrapulmoner nedenleri de dikkate alınmalı ve erken dönemde buna yönelik incelemeler yapılmalıdır. Ülkemizde birinci basamakta özellikle semptomatik hastaların değerlendirilmesinde ucuz, kolay uygulanabilir ve komplikasyon oranları düşük olması nedeniyle spirometri uygulamaları yaygınlaştırılabilir. Bu sayede hastaların sağlık hizmetine ulaşımının kolaylaştırılması ve gereğinde üst basamaklara sevkinin hızlandırılması sağlanabilir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Assessment of Pulmonary Functions in Patients with Prolonged Symptoms after COVID-19 Using Spirometry: Primary Care Research Background: While many people with COVID-19 return to their baseline level of health, there is a prolongation of symptoms in a group of patients. This suggests that the disease has not only acute but also long-term effects. Recent evidence suggests that the disease affects the lung the most and may cause pulmonary sequelae and permanent damage to respiratory function after the illness. Physical examination, peak flow meter (PEFmeter) and spirometry can be performed in family health centers for the evaluation of respiratory functions, and it may facilitate access to services in terms of prolonged respiratory symptoms of patients with COVID-19, primarily in family physicians where all patients are registered and easily accessible. The aim of our study was to evaluate the respiratory functions of patients with prolonged respiratory symptoms after COVID-19 infection with spirometry, to investigate the risk factors associated with their complaints, and to refer patients with impaired pulmonary functions to the relevant specialty for further examination. Methods: In this cross-sectional descriptive study, 751 people registered at the Education Family Health Center (EASM) in Tuzla, Istanbul, who had at least one positive COVID-19 PCR between March 2020 and January 2023 were called by telephone. Among these people, 195 people with prolonged respiratory symptoms such as shortness of breath, cough, chest pain, decreased effort capacity, which developed after COVID-19 infection, lasted longer than 12 weeks and could not be explained by an alternative diagnosis, were invited for spirometry. Spirometry test was performed in 173 of the participants. Results: The median age of the participants was 41 years (min:20, max:75). There was a higher proportion of women. 50% had at least one comorbid chronic disease and 30% were active smokers. Spirometry results with abnormal findings were obtained in 40% of the participants. Among all spirometry results, 15.6% showed obstruction, 2.9% restriction, 0.6% both restriction and obstruction, 16.2% small airway obstruction, 7.2% variable intrathoracic and extrathoracic obstruction. The prevalence of abnormal spirometry increased with increasing mean age (p=0.003). The prevalence of abnormal spirometry was higher in patients with lung disease compared to those without lung disease and in patients with high smoking p/y values compared to those with low smoking p/y values (p=0.012, p=0.001, respectively). The frequency of abnormal spirometry was higher in the non-working group than in the working group; in the group with an educational level below high school than above high school; in the group with a lower income level than in the group with a higher income level (p=0.012, p=0.004, p=0.017, respectively). Among the patients whose abnormal results were also examined by the pulmonology branch and other investigations were performed; 23.0% of those with obstructive pattern were diagnosed with newly diagnosed lung disease; antibiotherapy treatment was initiated in 7.6% with opacity on chest radiography; 7.6% were considered post-COVID; 60% of those with restrictive pattern were considered post-COVID; 21.4% of those with small airways disease pattern were newly diagnosed with lung disease; 14.2% were considered post-COVID; 10% of those with variable extrathoracic obstruction pattern were newly diagnosed with lung disease; 20% were considered post-COVID. Conclusion: Patients with persistent respiratory symptoms after COVID-19 should be evaluated for pulmonary function testing. Non-COVID-19 and extrapulmonary causes of abnormal SFT results should also be considered and early investigations should be performed accordingly. In our country, spirometry applications can be widespread in primary care, especially in the evaluation of symptomatic patients, as it is cheap, easily applicable and has low complication rates. In this way, patients' access to health care services can be facilitated and referral to higher levels can be accelerated when necessary.
Benzer Tezler
- COVID-19 geçiren sağlık çalışanlarının COVİD-19 sonrası devam eden yakınma ve semptomları
Post-COVID-19 complaints and symptoms of health workers who have had COVID-19
MUHAMMET BURAK ÖZKAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Aile HekimliğiPamukkale ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYSUN ÖZŞAHİN
- Covıd-19 pozitifliği olan çocuklarda long covıd durumu
Long covid in children with covid-19 positive
DUYGU DİLBER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıGazi ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN TEZER
- Prolonged grief and posttraumatic growth following the loss of a relative from Covid-19: Role of pandemic grief risk factors, ruminations, and perceived social support
Covıd-19 sebepli yakın kaybı sonrası uzun sürelı̇ yas ve travma sonrası gelişim: Pandemı̇ dönemi yas rı̇sk faktörlerı̇nı̇n, ruminasyonların ve algılanan sosyal desteğin rolü
MEYRA ÇAKAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
PsikolojiTOBB Ekonomi ve Teknoloji ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE NURAY KARANCI
- Post covid-19 hastalarında anksiyete, depresyon, kronik yorgunluk (Fatıgue), mental durum, yaşam ve uyku kalitesinin değerlendirilmesi
Evaluation of anxiety, depression, chronic fatigue (Fatigue),mental status, quality of life and sleep in post covid-19patients
DEMET ÖZER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Göğüs HastalıklarıErzincan Binali Yıldırım ÜniversitesiGöğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HASAN ÖLMEZ
- COVİD-19 ilişkili sitopeninin irdelenmesi
Examination of COVİD-19 related cytopenia
BERFİN AKDENİZ ZENGİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
İç HastalıklarıSağlık Bilimleri Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMA BASAT