Psikoz için klinik risk grubundaki bireylerde zihin kuramı ve ilişkili değişkenlerin araştırılması
Investigation of theory of mind and related variables in ultra high risk group for psychosis
- Tez No: 870002
- Danışmanlar: PROF. VEHBİ ALP ÜÇOK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: psikoz, psikoz için klinik yüksek risk grubu, Zihin Kuramı, kognisyon, negatif belirtiler, psychosis, ultra high risk group for psychosis, Theory of Mind, cognition, negative symptoms
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sinir Bilimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İleri Nörolojik Bilimler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 91
Özet
Bu çalışmada psikoz için klinik yüksek risk grubundaki bireylerde sosyal kognisyon düzeyinin ve bununla ilgili klinik değişkenlerin incelenmesi amaçlanmıştır. Psikoz için klinik yüksek risk grubundaki kişilerin değerlendirilmesi Riskli Mental Durumların Kapsayıcı Değerlendirmesi ile yapılmıştır. Tüm katılımcılara, Dokuz Eylül Zihin Teorisi Ölçeği (DEZİTÖ), Gözlerden Zihin Okuma Testi (GZOT), Stroop Testi, Premorbid Uyum Ölçeği (PAS), Calgary Şizofrenide Depresyon Ölçeği, Düşünce ve Dil Ölçeği (DDÖ), Pozitif ve Negatif Sendrom Ölçeği, Soyut Düşünce Maddesi, Afektif Sinirbilim Kişilik Ölçeği (ASKÖ), Yakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri-II (YIYE-II), Toronto Aleksitimi Testi (TAS), Kişiler Arası Tepkisellik İndeksi ve Çocukluk Çağı Ruhsal Travma Ölçeği (CTQ) uygulanmıştır. Yapılan analizler sonucunda, araştırma grubunda DDÖ ile GZOT arasında ilişki olduğu ve bu ilişkinin, DDÖ'nün, düşüncenin fakirleşmesi alt ölçeği için daha belirgin olduğu görülmüştür. Gruplar arasında soyut düşünce yetisi açısından anlamlı fark olduğu ve DEZİTÖ ile soyut düşünme kapasitesi arasında anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür. PAS, araştırma grubunda anlamlı düzeyde düşük bulunmuştur. Kaygılı bağlanma stilinin gruplar arasında anlamlı olarak farklı olduğu ve YIYE-II'nin kaygılı bağlanma alt ölçeği ile GZOT bulguları arasında anlamlı ilişki olduğu bulunmuştur. TAS'ın duygularını tanıma zorluğu alt ölçek puanları araştırma grubunda anlamlı olarak farklı bulunmuştur ve GZOT ile bu alt ölçek arasında pozitif yönlü anlamlı ilişki saptanmıştır. ASKÖ'nün korku, öfke ve üzüntü alt ölçeklerinin puanlarının araştırma grubunda yüksek olduğu saptanmıştır. Üzüntü alt ölçeği ile DEZİTÖ arasında negatif yönlü anlamlı ilişki olduğu görülmüştür. CTQ'nun duygusal istismar, duygusal ihmal ve cinsel istismar alt ölçeklerinde, araştırma grubunda anlamlı fark olduğu görülmüştür.
Özet (Çeviri)
The aim of the present study was to investigate social cognitive dysfunctions and related clinical variables in people diagnosed with ultra high risk for psychosis (UHR). UHR group is assessed with The Comprehensive Assessment of At Risk Mental States. All participants were assessed with Dokuz Eylül Theory of Mind Index (DEToMI), Reading The Mind in The Eyes Test (RMET), Stroop Test, Premorbid Adjustment Scale (PAS), Calgary Depression Scale for Schizophrenia, Thought and Language Index (TLI), Difficulty in Abstract Thinking item of Positive and Negative Syndrome Scale, Affective Neuroscience Personality Scale (ANPS), Experiences in Close Relationships-Revised (ECR-R), Toronto Alexithymia Scale (TAS), Interpersonal Reactivity Index (IRI), Childhood Trauma Questionnaire (CTQ). Significant correlation was obtained between TLI and RMET scores of UHR group and this correlation is more evident with TLI's poverty of speech item. There is distinct intergroup difference in abstract thinking and significant correlation was found between DEToMI and abstact thinking capacity. PAS scores are expressively low among UHR group. Significant intergroup differences were obtained with respect to anxious attachment style. Positive correlation was obtained between anxious attachment subscale of ECR-R and RMET. Difficulty identifying feeling subscale scores of TAS was found to be significantly different for UHR group and positive correlation was obtained between this subscale and RMET. Fear, anger and sadness subscales of ANPS were found to be significantly high among UHR group. With respect to sadness subscale, negative relationship with DEToMI was found. For UHR group, significant difference was obtained on emotional abuse, emotional neglect and sexual abuse subscales of CTQ.
Benzer Tezler
- Erken psikotik bozuklukta sosyal biliş, bilgi işleme stili ve eşik altı otistik özellikler
Social cognition, information processing style and subthreshold autistic features in early psychotic disorders
MERVE SÜMEYYE GÜRBÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikiyatriDokuz Eylül ÜniversitesiSinirbilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM EMRE BORA
- Psikoz için ailesel ve klinik risk gruplarında ön uyaran aracılı inhibisyonun kontrol grubu ile karşılaşrtırılması
Comparison of prepulse inhibition between the familial and clinical risk groups for psychosis and control group
BİLGE TOGAY
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2014
Psikiyatriİstanbul ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VEHBİ ALP ÜÇOK
- Psikoz için ailesel risk grubundaki ergenlerde nörobilişsel yetiler ve sosyal biliş
Neurocognitive abilities and social cognition in adolescents with familial high risk for psychosis
GÖZDE YAZKAN AKGÜL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
PsikiyatriMarmara ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NEŞE PERDAHLI FİŞ
- Bipolar bozukluk risk grubu ve bipolar bozuklukluğu olan hastalarda yaratıcılığın belirteçlerinin ayrıntılı ve karşılaştırmalı değerlendirilmesi
Detailed and comparative evaluation of markers ofcreativity in the bipolar disorder risk group andpatients with bipolar disorder
ELİF CEREN ÇÜMEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
PsikiyatriDokuz Eylül ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM EMRE BORA
- Prodromal ve ilk atak psikozda beyin ağları
Brain networks in prodromal and first-episode psychosis
CEMAL DEMİRLEK
Doktora
Türkçe
2024
BiyoteknolojiDokuz Eylül ÜniversitesiSinirbilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM EMRE BORA