İslam muhakeme hukukunun temel karakteristiği ve kurumsallaşma süreci
The fundamental characteristic and institutionalization process of Islamic jurisprudence
- Tez No: 871619
- Danışmanlar: DOÇ. DR. OĞUZHAN TAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 299
Özet
İnsanın olduğu yerde uyuşmazlıkların olması kaçınılmazdır. Bu ihtilafların kaosa dönüşmeden çözülmesi ancak yargı yoluyla muhakemeyle mümkündür. İslâm Muhakeme Hukuku kişiler arası olsun kişiyle devlet arasında olsun meydana gelen anlaşmazlıkların nasıl çözüleceğini bildiren hukuk dalıdır. Muhakeme sayesinde hakikat ortaya çıkacak, hak sahibine iade edilecek ve adalet tecelli edecektir. Adaletin tecellisi ise İslâmın gözettiği temel gayelerden biridir. Tezimiz bir giriş ve üç bülümden oluşmaktadır. Giriş kısmında konunun içeriğine, takip edilen yöntem ve kaynaklarına değinilmiştir. Birinci bölümde kadı, mahkeme, muhakeme/dava, hüküm gibi muhakeme hukukunun ana unsurları irdelenmiştir. İkinci bölümde İslam muhakeme hukukunun kurumsallaşmasına katkı sunan kaynaklar ele alınmış, bunlar dış ve iç kaynaklar şeklinde değerlendirilmiştir. Dış kaynaklar noktasında İslamın geldiği tarihte mevcut bazı hukuk sistemlerinin kurumsal açıdan İslam muhakeme hukukuna etkisi araştırılmıştır. İç kaynaklar olarak Hz. Peygamberle başlayıp Osmanlıya kadar geçen sürede ortaya çıkan kurumsal katkılar incelenmiştir. Üçüncü bölümde birinci bölümde ifadesini bulan temel unsurların gelişim süreci ele alınmıştır. Bu bölümde kurumsallaşmanın insan ve mekân faktörü, kurumsal faaliyetin/muhakemenin sistematik ilkeleri ve muhakemenin başlangıcından sonuna kadar devam eden dava süreci tahlil edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Conflicts are inevitable wherever humans are present. The resolution of these disputes through adjudication is necessary to prevent them from escalating into chaos. Islamic Jurisprudence is the branch of law that dictates how disputes, whether between individuals or between individuals and the state, are to be resolved. Through adjudication, truth will be revealed, rights will be restored to their rightful owners, and justice will prevail. The manifestation of justice is one of the fundamental goals upheld by Islam. The thesis consists of an introduction and three chapters. The introduction provides an overview of the topic, the methods employed, and the sources utilized. The first chapter examines the main elements of jurisprudence, such as the judge, the court, adjudication/case, and judgment. In the second chapter, the sources contributing to the institutionalization of Islamic jurisprudence are discussed, categorized as external and internal sources. Regarding external sources, the influence of some legal systems existing at the time of Islam's emergence on the institutional aspects of Islamic jurisprudence is investigated. Internal sources cover the institutional contributions from the time of the Prophet Muhammad to the Ottoman period. The third chapter delves into the developmental process of the fundamental elements expressed in the first chapter. This section analyzes the human and spatial factors of institutionalization, the systematic principles of institutional activity/adjudication, and examines the litigation process from inception to conclusion.
Benzer Tezler
- Nizamiye Mahkemeleri'nin kuruluşu ve işleyişi 1840-1876
The Establishment of the regular courts and their functions 1840-1876
SEDAT BİNGÖL
- İslam muhakeme hukukunda tenâkuz ve İngiliz Hukukundaki estoppel ile mukayesesi
Tanaquz in Islamic procedural law and its comparison with estoppel in English Law
HALUK BAYRAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN HACAK
- İslam Muhakeme Hukukunda tek şahit ve yeminle hüküm
Verdict with one witness and by assertory oath in Islamic Judgement Law
SIDDIKA AYAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN TEKİN GÖKMENOĞLU
- İslam ceza muhâkemesi hukukunun temel ilkeleri
Fundamental principles of Islamic criminal procedure law
MERVE KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinKocaeli ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYHAN HİRA
