Osmanlı dönemi Novi Pazar'da imar faaliyetleri
Architectural activities in Novi Pazar during the Ottoman period
- Tez No: 871847
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYŞE PELİN ŞAHİN TEKİNALP
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 531
Özet
Bu tez güneybatı Sırbistan'daki Novi Pazar şehrine odaklanarak onun Osmanlı İmparatorluğu Dönemi'ndeki gelişimini sunmaktadır. Çalışmada, Novi Pazar'ın Osmanlı idaresindeki kuruluş dönemi, 1450'li yıllarından 1912 yılına kadar incelenmektedir. Novi Pazar, eski Sırp Ras başkentine yaklaşık 11 km uzaklıkta, açık bir Osmanlı yerleşimi olarak kurulmuştur. Yani bir Osmanlı yerleşimi olarak Novi Pazar, daha önceki bir Sırp Orta çağ yerleşiminin yeniden şekillendirilmesiyle oluşturulmuştur. Osmanlılar, bilindik bir İslami şehir planı uygulamaya çalıştılar. Bu iki kültürün hareketli bir ticari merkezde karşılaşması, uyumlu bir bütün halinde birleşen farklı kalıplar, dinamikler ve mimari özellikler üretmiştir. Novi Pazar'ın gelişiminin daha iyi anlaşılabilmesi için coğrafyası, topoğrafyası ve tarihî özelliklerinin yanı sıra Osmanlı başkenti ve bölgedeki diğer önemli merkezlerle bağlantısı da incelenmektedir. Novi Pazar'daki beş yüzyıllık Osmanlı yönetimi boyunca gelişen ticaret ve yerleşim alanı, şehrinin büyümesini etkileyen çeşitli ekonomik, politik, sosyal ve kültürel koşulların bir ürünü olarak açıklanmaktadır. Çarşılar, meydanlar, ticari ve dini yapılar, konutlu mahalleleri şeklinde uygulanan mimari özellikler incelenerek, yerel gelenek, görenek ve kodların bir kavşak noktasında yer alan bu şehrinin „görkemli mimari eserler“ yapılmasını engellemiştir. Sonuç olarak Osmanlı yönetiminin başlangıcında kullanılan ve ”başkent üslubu" olarak bilinen mimari üslup, 20. yüzyıla kadar Novi Pazar'ın imar faaliyetlerinde de bulunmaktadır. Diğer tarafta mimari formların çeşitliliği ve kentsel alan, zamansal ve mekânsal dönüşümlere doğrudan yanıtlar üretilmektedir. Bu yüzden inşa edilen yapıların işlevsel bileşenlerini takip eden Novi Pazar, Osmanlı yönetimi sırasında bir arada var olan ancak birbirine karışmayan farklı kimliklerin birliği olmayı başarmıştır.
Özet (Çeviri)
This dissertation focuses on Novi Pazar in southwestern Serbia, tracing its development during the Ottoman Empire's reign. The study delves into the period of Novi Pazar's founding under Ottoman rule, spanning from the mid-15th century to 1912. Novi Pazar was established as an open Ottoman settlement, located about 11 kilometres away from the Serbian old capital Ras. So Novi Pazar as an Ottoman settlement was formed by reshaping an earlier Serbian medieval settlement. Ottomans implemented the wellknown Islamic urban organizations. The convergence of these two cultures within a bustling commercial hub produced distinct patterns, dynamics, and architectural features that coalesce into a cohesive whole. For a better understanding of Novi Pazar's development, in this thesis is studied through geography, topography, and historical characteristics, as well as its connection with the Ottoman capital and other major centres in the region. The commerce and residential space in Novi Pazar developed over the five centuries of Ottoman rule is explained as a product of various economic, political, social, and cultural conditions that influenced the town's growth. By examining the architectural features that were implemented in the forms of markets, squares, commerce and religious buildings, and residential districts with dwellings, it is shown that local traditions, conventions, and codes disabled this town, located at a crossroads, to produce“great architectural works.”As a result, the architectural style known as“capital style”used at the beginning of Ottoman rule was evident in Novi Pazar's building activities until the 20th century. On the other side, the diversity of architectural forms and the urban space shows direct answers to temporal and spatial transformations. Following the functional components of the maden buildings, it is concluded that Novi Pazar during Ottoman rule managed to be a unity of different identities that coexist but do not mix.
Benzer Tezler
- Balkanlarda, Osmanlı Dönemi kentsel gelişme ve Prizren Kenti Örneği
In the Balkans, Urban development in The Ottoman Period and example of town Prizren
ESRA BÜTÜÇ OSİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Şehircilik ve Bölge PlanlamaTrakya ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İSMET OSMANOĞLU
- Tanzimat Döneminde Osmanlı Bosnası'nda rüşdiye mektepleri (1851-1878)
Rüşdiye schools in the Ottoman Bosnia during Tanzimat Period (1851-1878)
FATMA ISSA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
TarihFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMİNE TONTA AK
- Osmanlı Dönemi Unkapanı semti'nin tarihi
The hi̇story of Unkapanı nei̇hgborhood at Ottoman Peri̇od
SEMA GÖNCÜOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
TarihFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDÜLKADİR ÖZCAN
- Osmanlı döneminde Bağdat'ta yapılan ve tamir edilen mimari anıtların bugünkü durumları
Current situations of architectural monuments built and repaired in Baghdad during the Ottoman period
KHATTAB AHMED JASIM ALBUASWAD
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
ArkeolojiKarabük ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDÜSSELAM ULUÇAM
- Osmanlı dönemi Arap edebiyatında bir eğitim yöntemi olarak didaktik şiir
Didactic poetry as an educational method in Ottoman period Arabic literature
NESİBE KILINÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Dilbilimİnönü ÜniversitesiArap Dili ve Belagatı Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN POLAT