Geri Dön

Kök çürüklüğü etmeni Fusarium culmorum'a karşı dayanıklılığı bilinen bazı buğday çeşit ve yerel genotipler arasında SSR markörler yardımıyla genetik çeşitliliğin belirlenmesi

Determination of genetic diversity with the help of SSR markers among some wheat varieties and local genotypes with known resistance against the root root causer Fusarium culmorum

PDF İndir

  1. Tez No: 875826
  2. Yazar: KÜBRA TAŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SEYDİ AHMET BAĞCI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Biyoteknoloji, Ziraat, Biotechnology, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Selçuk Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Bitki Islahı ve Genetik Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 68

Özet

Dünyada kültürü yapılan bitkiler içerisinde en fazla ekim alanına sahip olan tahıllar insan beslenmesinde en önemli temel gıda maddesidir. Ülkemizde ekili alanların %51'inde ve toplam tarla arazisinin %61'inde buğday tarımı yapılmaktadır. Buğday verimini kalite ve kantite olarak etkileyen hastalık etmenleri arasında kök ve kökboğazı çürüklüğü önemli bir yere sahiptir. Hastalıklara dayanıklılık çalışmalarında yerel çeşitler önemli bir kaynak teşkil etmektedir ve ülkemiz buğday gen merkezi olması bakımından önemli bir avantaja sahiptir. Dayanıklılık kaynaklarının belirlenmesi ve ıslahta kullanılması son derece önemli fakat zaman alıcıdır. Moleküler markörlerin geliştirilmesinden sonra markör destekli seleksiyon hız kazanmıştır. Özellikle tahıllarda verim, kalite ile hastalık ve zararlılara dayanıklılık gibi konularda yapılan markör destekli seleksiyon çalışmaları giderek artmakta ve başarılı sonuçlar elde edilmektedir. Bu çalışmada Selçuk Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri (BAP) Koordinatörlüğü tarafından 21201042 nolu proje ile desteklenen,“Karadeniz Bölgesi Yerel Buğday Genotiplerinde Kök Çürüklüğüne (Fusarium culmorum) Dayanıklı Genotiplerin Seçimi”başlıklı yüksek lisans çalışmasında patolojik değerlendirmeler sonucunda dayanıklı olarak belirlenen genotiplerlerden 38 hat ve 10 çeşit üzerinde moleküler düzeyde SSR markörler yardımıyla genetik çeşitlilik analizi yapılması amaçlanmıştır. Bu amaçla bitkiler uygun ortam ve koşullarda sağlıklı bir şekilde yetiştirildikten sonra fidelerden toplanan genç yapraklardan izole edilen DNA'larda 9 SSR markörü (XGWM11, XGWM18, XBARC187, XBARC263, XGWM148, XGWM630, XGWM319, XGWM55, XBARC186) kullanılarak spesifik DNA bölgelerinin çoğaltılması sağlanmış, kapillar yöntemle elektroforez işlemini gerçekleştirilmiş ve 34 allel tespit edilmiştir. Yapılan moleküler markör analizi sonucunda çeşitler arasındaki genetik benzerlik ve farklılıklar moleküler düzeyde ortaya konmuştur. Yapılan analiz sonucu oluşturulan dendogramda patolojik testlemelerle dayanıklılığı belirlenen 10 kontrol çeşidinden 9'unun aynı alt grupta yer aldığı belirlenmiştir. Ayrıca bu çalışmayla moleküler markör kullanımının ıslah çalışmaları için önemi ve gerekliliği bir kez daha vurgulanmıştır.

Özet (Çeviri)

The world population is rapidly increasing, and the need for food is becoming an increasingly important issue. Among cultivated crops worldwide, cereals have the largest cultivation area and are the most important staple food for humans. Wheat cultivation covers 51% of cultivated areas and 61% of total arable land in our country. Root and crown rot diseases are important factors affecting wheat yield in terms of both quality and quantity. Local varieties are an important resource in disease resistance studies, and our country, being a wheat gene center, has a significant advantage in this regard. Identifying and utilizing resistance sources is crucial but time-consuming. After the development of molecular markers, marker-assisted selection has gained momentum. Particularly in cereals, marker-assisted selection studies on yield, quality, disease, and pest resistance are increasing, yielding successful results. In this study, supported by the Scientific Research Projects Coordination Unit of Selçuk University with project number 21201042, the objective was to analyze the genetic diversity of 38 lines and 10 varieties of wheat genotypes selected as resistant based on pathological evaluations in the master's thesis titled“Selection of Fusarium culmorum Resistant Genotypes in Local Wheat Genotypes of the Black Sea Region”using SSR markers. For this purpose, DNA isolated from young leaves collected from seedlings of plants grown under appropriate conditions was amplified using 9 SSR markers (XGWM11, XGWM18, XBARC187, XBARC263, XGWM148, XGWM630, XGWM319, XGWM55, XBARC186), and capillary electrophoresis was performed. 34 alleles were detected. Genetic similarities and differences between varieties were revealed at the molecular level through molecular marker analysis. In the dendrogram constructed based on the analysis results, it was determined that the 9 control varieties, which were determined to be resistant through pathological testing, were clustered in the same subgroup. Furthermore, this study once again emphasizes the importance and necessity of molecular marker use in breeding programs.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    882998

    Buğdayda kök boğazı çürüklüğü etmeni Fusarıum culmorum'un biyolojik mücadele olanaklarının belirlenmesi

    Determination of the possibilities of biological control against Fusarium culmorum, a causative agent of crown rot disease in wheat

    KÜBRA YAĞMUR BAŞYİĞİT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    ZiraatOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Bitki Koruma Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BERNA TUNALI

  2. Tez No

    606186

    Buğday (Triticum aestivum L.)'dan izole edilen endofitik fungusların, buğdayın gelişimine etkisi ile kök boğazı çürüklük etmeni Fusarium culmorum (W.G. Sm.) Sacc'a karşı biyolojik mücadele potansiyeli üzerinde araştırmalar

    Endophytic fungi isolated from wheat (Triticum aestivum L.) effect of wheat plant growth and evaluation of biological control potential against crown rot pathogen Fusarium culmorum (W.G. Sm.) Sacc.

    BÜŞRA MÜGE MALDAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    ZiraatOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Bitki Koruma Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BERNA TUNALI

  3. Tez No

    152928

    Topraktan izole edilen aktinomiset izolatlarının buğday kök çürüklüğü etmeni funguslara karşı biyolojik mücadele ajanı olarak taranması

    Screening for antagonistic activity of actinomycete isolates from soils against root rot fungi

    GÜL ERGİNBAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    BiyolojiEskişehir Osmangazi Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. MUSTAFA YAMAÇ

  4. Tez No

    233089

    Buğdayda kök-boğazı çürüklüğü ve başak yanıklığı etmeni fusarıum culmorum (W.G.Sm) Sacc. ve oluşturduğu deoksinivalenol düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi

    Assessment of relationships between fusarium culmorum (W.G.Sm) Sacc. caused crown rot and head blight diseases and deoxynivalenol levels in wheat

    BAYRAM KANSU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    ZiraatOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Bitki Koruma Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BERNA TUNALI

  5. Tez No

    832190

    Kırgizistan buğday ekiliş alanlarında sorun oluşturan toprak kökenli fungal etmenlerin tanısı

    Diagnosis of soil-borne fungal factors causing problems in wheat cultivation areas of Kyrgyzstan

    UMUT KARAKUŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    ZiraatBolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi

    Bitki Koruma Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÖKSEL ÖZER

Geri Dön