Türkiye'de acil tıp uzmanlarının sınırlı kaynakların triyajında kullandığı kriterlerin kantitatif yöntemle tespiti ve etik açıdan değerlendirilmesi
The quantitative determination and ethical evaluation of the criteria employed by emergency specialists in Türkiye for triaging scarce resources
- Tez No: 875907
- Danışmanlar: PROF. DR. İLHAN İLKILIÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Deontoloji ve Tıp Tarihi, Medical History and Ethics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tıp Tarihi ve Etik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tıp Tarihi ve Etik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 166
Özet
Dünya, 1918 İspanyol Gribi salgınından itibaren küresel kapsamda tıbbi bir kriz ile karşılaşmamıştı. Koronavirüs Hastalığı 2019 (COVID-19) Pandemisi hazırlıksız yakalanan sağlık sistemlerini tümüyle zorlamış ve tıbbi kaynakların kıtlığına neden olmuştur. Kaynakların tahsisi ile ilgili eylemler, tercihler ve seçimler, tıbbi kriterlerin yanı sıra etik prensiplere dayanan ahlaki kararları da içermektedir. Pandeminin ilk dalgası yaşanırken, ülkemizde ve birçok ülkede bu tür etik boyutları olan ahlaki kararlar etik kılavuzların yokluğunda verilmiştir. Bu da alınan bazı kararlarda belirsizlikler, hatalar ve tutarsızlıklar görülmesine neden olmuştur. Krizle başa çıkmaya çalışan bazı ülkeler, hastaların tıbbi bakımını organize edebilmek için çeşitli triyaj protokolleri ve kılavuzları geliştirmiştir. Bununla birlikte COVID-19 pandemisi sürecinde Türkiye'de sağlık çalışanlarının kıt kaynakların tahsisinde hangi etik ilkelere göre karar verdiğini inceleyen herhangi bir araştırma bulunmamaktadır. Ayrıca farklı ülkelerde yayınlanan klinik etik rehberlere ve çok sayıda akademik çalışmaya rağmen Türkiye'de ulusal boyutta hazırlanmış ve sahada görev yapan sağlık çalışanlarına rehberlik eden herhangi bir kılavuz da bulunmamaktadır. Bu nedenle çalışmamızda Türkiye'deki acil tıp kliniklerinde çalışan uzman hekimlerin genelde triyaj; özelde ise COVID-19 pandemisi gibi beklenmeyen durumlarda sınırlı kaynakların tahsisinde aldıkları kararlardaki etik kriterlerin neler olduğu sorusuna cevap aradık. Bu kapsamda Sağlık Bakanlığı'na bağlı kamu kurumlarının Acil Tıp Kliniklerinde görev yapan uzman hekimler ile online olarak anket çalışması yapıldı. Ampirik araştırma sırasında elde edilen veriler normatif analiz yöntemi ile etik açıdan değerlendirildi. Bu süreçte kullanılan kıstasların meşruiyeti ve sahadaki uygulamalarına ait sorunlar eleştirel açıdan incelendi. Sonuç bölümünde ise elde ettiğimiz nitel verilere ve normatif analiz sonuçlarına dayanarak acil servislerde triyaj sırasında sınırlı kaynakların adil dağıtımıyla ilgili etik açıdan tezler sunuldu, bu tezlerin gerekçeleri açıklandı ve etik sorunların çözümüne yönelik tavsiyelerde bulunuldu.
Özet (Çeviri)
The world has not experienced a medical crisis of global magnitude since the 1918 Spanish Flu epidemic. The Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) pandemic has strained the unprepared healthcare systems, leading to a shortage of critical care resources. Addressing the allocation of scarce resources necessitates not only medical criteria but also moral decision-making. During the initial wave of the pandemic, ethical decisions were made without established guidelines, resulting in errors and inconsistencies. Various countries have developed triage protocols and guidelines to organize the medical care of patients. However, there is a notable absence of studies examining the ethical principles guiding healthcare professionals in Türkiye, specifically in the context of allocating scarce critical-care-resources during the COVID-19 pandemic. Despite the availability of clinical ethics guidelines and numerous academic studies on a global scale, Türkiye lacks national guidelines or studies guiding healthcare professionals working in the field. Consequently, our study aimed to investigate the ethical criteria utilized by emergency physicians in Türkiye, in the allocation of scarce resources during unexpected situations such as the COVID-19 pandemic. To achieve this, an online survey was conducted among emergency specialists affiliated with public institutions under the Republic of Türkiye Ministry of Health. The data obtained were analyzed ethically using the normative analysis method, in order to determine the legitimacy of the criteria used and to examine the problems related to their application in the field. In the conclusion section, we presented ethical theses regarding the allocation of scarce critical-care-resources in emergency departments based on the findings of our study, explained the justification for these propositions, and provided recommendations for resolving ethical problems.
Benzer Tezler
- Acil tıp kliniklerinde çalışan asistan ve uzman hekimlerin afete hazırlık düzeyinin değerlendirilmesi
Evaluation of disaster preparedness level of physicians and specialists working in emergency medicine clinics
EDA GÜNEY
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Acil Tıpİstanbul Medeniyet ÜniversitesiAcil Tıp Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KURTULUŞ AÇIKSARI
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖRKEM ALPER SOLAKOĞLU
- Türkiye acil servislerinde vardiya değişimlerindeki acil servis hekimleri arasındaki hasta devirlerinin ve devirlerin standardize edilebilirliğinin değerlendirilmesi
Evaluation of the standardizability of patient handoffs and handoffs between physicians at emergency services during shift changes in Turkish emergency departments
HALİL AĞAT
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Acil TıpSağlık Bilimleri ÜniversitesiAcil Tıp Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET NURİ BOZDEMİR
- Acil tıp hekimlerinin trombolitik tedavisi hakkındaki tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi
The evaluation of the behaviours and attitudes of emergency physicians regardi̇ng the management of the thrombolytic theraphy
BURÇİN AKGÜN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Acil TıpSağlık Bilimleri ÜniversitesiAcil Tıp Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA KEŞAPLI
- 2002?2006 Yılları Arasında Adli Tıp Kurumu 3. İhtisas Kurulunca görüş bildirilen pediatrik malpraktis iddiası içeren kararların incelenmesi ve tıbbi hataların tespiti
Evaluation of decisions that contains claims of pediatric malpractice decided by forensic medicine institution, 3 th Specialty Commission and Obtaining Medical Faults During the Years 2002?2006
NESRİN ÖZKAYA (ÖZYURT)
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Adli Tıpİstanbul ÜniversitesiSosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İMDAT ELMAS
- Aile Sağlığı merkezine başvuran hastaların Aile Hekimliği uzmanlığı ve hizmetleri hakkında bilgi, tutum, davranış ve farkındalık düzeylerinin değerlendirilmesi
Patients applying to the family health center about family medicine expertise and services levels of knowledge, attitude, behavior and awareness evaluation
BÜŞRA BARAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DUYGU İLKE YILDIRIM