XIX. yüzyılda İli sultanlığı
Sultanate of Ili in the xix.th century
- Tez No: 878183
- Danışmanlar: PROF. DR. VARİS ÇAKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Genel Türk Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 172
Özet
Bu çalışmada XIX. asrın ikinci yarısında Doğu Türkistan'ın kuzey bölgesindeki İli Vadisi'nde Uygurlar tarafından kurulan İli Sultanlığı konu edinmiştir. Türkiye akademik sahasında daha önce çalışılmayan bu konu, elde edilen Uygurca, Çince ve Rusça kaynaklardan istifade edilerek hazırlanmıştır. Konuyla ilgili kaynakların kısıtlı ve ulaşılmasının zor olması nedeniyle kaynak açısından büyük sıkıntılar yaşanmıştır. Elde edilen kaynaklar değerlendirilerek, farklı kaynaklar ana kaynakla mukayese edildikten sonra yorumlanmıştır. Tez çalışmamızda Doğu Türkistan'ın genel durumundan, İli Vadisi'nin coğrafyasından, etnik yapısından, siyasi durumundan bilgi verildikten sonra İli ayaklanması, İli Sultanlığı'nın kuruluşu, sultanlar, Çarlık Rusyası'nın İli'yi işgal etmesi ve İli Anlaşması üzerinde durulmuştur. İli Uygurları, Döngenler ile birleşerek Manchou-Qing İmparatorluğu'na karşı başlattığı bağımsızlık mücadelesi değerlendirilerek ve dönemde meydana gelen olaylar incelenmiştir. 1864'te kurulup 1871'de Çarlık Rusyası tarafından işgal edilen İli Sultanlığı'nın bir soya dayalı hanlık olmadığı sonucuna varılmıştır. Yine İli Sultanlığı'nın yıkılma nedeninin merkezi bir yönetimin olmaması, iç ihtilafların bitirilememesi, düzenli ve çağa uygun hazırlanmış ordusunun olmamasından kaynaklandığı sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this study, the Ili Sultanate, which was established by the Uyghurs in the Ili Valley in the northern region of East Turkestan in the second half of the XIXth century, is the subject of this study. This subject, which has not been studied before in the academic field of Turkey, has been prepared by making use of Uyghur, Chinese and Russian sources. Since the sources on the subject are limited and difficult to access, there have been great difficulties in terms of resources. The sources obtained were evaluated and interpreted after comparing different sources with the main source. In our thesis, after giving information about the general situation of East Turkestan, the geography, ethnic structure and political situation of the Ili Valley, the Ili uprising, the establishment of the Ili Sultanate, the sultans, the occupation of Ili by Tsarist Russia and the Ili Agreement were emphasised. The independence struggle of the Ili Uyghurs against the Manchou-Qing Empire by uniting with the Döngenes was evaluated and the events that took place during the period were analysed. It was concluded that the Sultanate of Ili, which was established in 1864 and occupied by Tsarist Russia in 1871, was not a khanate based on a family lineage. It is also concluded that the reason for the collapse of the Ili Sultanate was the lack of a central administration, the inability to end internal conflicts, and the lack of a regular and contemporary army.
Benzer Tezler
- XIX'uncu yüzyılda Edirne ili ve çevresinde yaşayan Ermeni cemaatinin kültürel ve sosyal hayatı
Cultural and social life of the Armenian community whom at XIXth century Edirne province and vicinity in living
BURHAN ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
SosyolojiTrakya ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMRE AYKOÇ
- Kayseri ili Aydınlar (Tavlusun) mevkii Surp Toros (Ermeni) kilisesi koruma önerisi
Protection offer of Surp Toros (Armenian) church in Kayseri province Aydınlar (Tavlusun)
DİLBER HAZIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MimarlıkErciyes ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ LEYLA KADERLİ
- XIX. yüzyıl Osmanlı vakıf müesseselerinin dönüşümü ve kamu hizmetlerinin yürütülmesinde vakıfların toplumsal hayattaki rolü: Kütahya ili örneği
XIX. century transformation of the Ottoman foundation institutions and the role of the foundations in social life: City of Kutahya case
ERSİN KIZILKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Kamu YönetimiDumlupınar ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZGÜR ÖNDER
- XIX. yüzyılda Iğdır'ın tarihi coğrafyası
International exhibitions organized by The Ottoman Empire (1851-1900)
ERCAN BUDANUR
- XIX. yüzyılda Buldan kazası (Temettuat Defterleri'ne göre)
Buldan Town in 19th century (according to the books of temettuat)
AYHAN BAYOĞLU