Tarihi çevrede yeni-eski yapıların plan ve cephe kurgusunun fraktal boyut analizi: Diyarbakır, Hasırlı Mahallesi örneği
Fractal dimensional analysis of the plan and facade design of new-old buildings in the historical environment: the example of the Hasırlı Neighborhood of Diyarbakir
- Tez No: 880027
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MELTEM ERBAŞ ÖZİL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimarlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 166
Özet
Geçmişten bugüne birçok uygarlığın yaşadığı tarihi çevrelerde; sosyal ve kültürel anlamda yaşanan farklılaşma, toplumların değişen ve artan gereksinimleri sonucu değişim kaçınılmaz olmaktadır. Yaşanan değişim sonucu tarihi çevreler içinde yeni ekler yapmak ya da yeni yapılar inşa etmek zorunlu hale gelmektedir. Tarihi çevrelerde inşa edilen yeni yapılar; geçmişin izlerini taşıyan, çağımız olanaklarına uygun, bulunduğu çevrenin mimari özellikleriyle uyumlu, tarihi çevrenin bütünlüğünü bozmayan birer yapı niteliği taşımalıdır. Bu amaç doğrultusunda, tarihi çevrede ortaya konacak yeni yapı tasarımlarında uygulanacak yaklaşımlar büyük önem taşımaktadır. Yeni yapı uygulamalarında kullanılan yaklaşımlarla oluşturulan yapıların bulunduğu tarihi çevreyle uyumluluk dereceleri tartışma konusu olabilmektedir. Bu yüzden nesnel ve nicel değerlendirmelere ihtiyaç duyulmaktadır. Çalışmada literatür taramaları verildikten sonra fraktal boyutu hesaplanarak analiz edilen; Diyarbakır, tarihi Sur içi bölgesinin ve bu bölgenin en önemli yapı grubunu oluşturan konutların, tarihsel ve mimari özelliklerine değinilmektedir. Daha sonra fraktal kavramı ve tarihsel gelişiminden, fraktal kurgu kapsamındaki kavramlar ve çeşitlerinden, mimaride kullanılan fraktal tasarım örneklerinden ve fraktal boyut hesaplama yöntemlerinden bahsedilmektedir. Çalışma kapsamında aynı tarihi çevre içinde bulunan; restorasyon çalışması gören eski (geleneksel) ve sonradan inşa edilen yeni (betonarme) konutlar ele alınmaktadır. Bu bağlamda ele alınan konutların mimari kurgusunun analizi fraktal boyut hesaplama türlerinden kutu sayım yöntemi ile yapılmaktadır. Bu analiz için Fraktal boyut hesaplamalarında kullanılan“Imaje J”programının“Fractal Analysis”bölümünün“Fraclac”eklentisi kullanılmaktadır. Çalışmanın son kısmında, bu yöntem ile elde edilen fraktal boyut verileri yeni ve eski konutlar üzerinde ayrı ayrı tablolar halinde gösterilmektedir. Ulaşılan bu veriler doğrultusunda yeni ve eski yapılar üzerinde analiz ve değerlendirmeler yapılmaktadır. Yapılan analiz ve değerlendirmeler sonucunda yeni yapıların mimari kurgusu farklılıklar içermekle birlikte her iki yapı türünün biçimsel özellikler bakımından bir yakınlık oluşturduğu tespit edilmektedir. Son olarak çalışmada kullanılan yöntemin, tarihi çevrede bulunan yeni ve eski yapılar arasındaki uyumu nesnel olarak sorgulama imkânı vermesinden dolayı yeni yapı tasarım yaklaşımı kapsamında daha fazla kullanılması önerilebilmektedir.
Özet (Çeviri)
In the historical environments where many civilizations have lived from the past to the present, change is inevitable as a result of the differentiation experienced in social and cultural terms, the changing and increasing requirements of societies. As a result of the change experienced, it becomes necessary to make new Octagons or build new structures in historical environments. New buildings built in historical environments should have the quality of buildings that bear the traces of the past, are suitable for the possibilities of our time, are compatible with the architectural features of the environment in which they are located, and do not disrupt the integrity of the historical environment. In line with this purpose, the approaches to be applied in the new building designs to be put forward in the historical environment are of great importance. The degree of compatibility of the structures created with the approaches used in new building applications with the historical environment in which they are located may be a subject of discussion. Therefore, objective and quantitative evaluations are needed. In the study, the historical and architectural features of the historical intra-city wall region of Diyarbakır and the residences that constitute the most important building group of this region, which are analyzed by calculating the fractal size after literature surveys are given, are mentioned. Then, the concept of fractal and its historical development, concepts and types within the scope of fractal fiction, fractal design examples used in architecture and fractal dimension calculation methods are mentioned. Located within the same historical environment within the scope of the study; the old (traditional) and new (reinforced concrete) houses that are undergoing restoration work are being considered. The analysis of the architectural structure of the residences considered in this context is carried out by the box counting method, one of the fractal dimension calculation types. For this analysis, the“Fraclac”plugin of the“Fractal Analysis”section of the“Imaje J”program used in fractal dimension calculations is used. In the last part of the study, the fractal dimension data obtained by this method are shown in separate tables on new and old houses. In accordance with these data obtained, analysis and evaluations are carried out on new and old structures. As a result of the analysis and evaluations, it is determined that although the architectural design of the new buildings contains differences, both types of buildings form a closeness in terms of formal features. Finally, the method used in the study may be recommended to be used more within the scope of the new building design approach because it allows us to objectively question the harmony between new and Decrepit buildings in the historical environment.
Benzer Tezler
- İzmir-Foça Sazlıca mevkii kırsal yerleşimini koruma önerisi
Proposal to protect the rural settlement of Sazlıca in Izmir Foça district
ÇAĞIL ATAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEYNEP ERES ÖZDOĞAN
- Yozgat Fatih Kilise Camii restorasyon projesi
Restoration project for the Greek Orthodox Church in Yozgat
ÖZGE ÖZEKE
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YEGAN KAHYA SAYAR
- İstanbul kent çeperinde bir tarihi kırsal peyzajın korunmasının iklim uyumu ve sürdürülebilirlik ilkeleri açısından irdelenmesi: Şile, Gökmaslı geleneksel yerleşimi
Analysis of the preservation of a historic rural landscape in the periphery of Istanbul in terms of climate adaptation and sustainability principles: The Traditional settlement of Gökmasli, Şi̇le
SENEM İME
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KORAY GÜLER
- Süleymaniye Molla Hüsrev Mahallesi ahşap konak koruma projesi
The conservation project of the timber mansions situated in Süleymaniye District Molla Hüsrev Quarter
LEYLA KORUYAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÜLSÜM TANYELİ
- 19. yüzyıl mimarlığında Karaağaç istasyon kompleksi
Karaağaç station complex in 19th century architecture
ASLI MERAL