Koruma alanlarında kamusal mekanın yeniden kullanımında mekansal belleğin yeri: Yukarı Mahalle Kadınlar Pazarı örneği
The place of spatial memory in reuse of public space in conservation sites: The case of Yukarı Mahalle Women's Market
- Tez No: 881719
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HANDE AKARCA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Düzce Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 117
Özet
Bellek insanın çevresi ile olan etkileşimlerin sonuçlarını beyninde saklayabilme ve geri çağırabilme yetisi olarak tanımlanmaktadır. İnsan toplumsal yaşam içinde sürekli olarak farklı mekânlarda bulunmakta, mekânlar içinde farklı etkileşimlere girmekte ve bu bağlamda belleği mekândan ve mekânda meydana gelen eylemlerden etkilenmektedir. Hatırlama olgusu mekânlar üzerinden gerçekleşmekte ve toplumsal yaşantının gerçekleştiği kamusal mekânlar, toplumun ortak belleğinden izler taşımaktadır. Böylece kamusal mekânlar, kolektif belleğin oluşmasına ve sürdürülmesine imkân vermektedir. Bu bağlamda kolektif bellek ve mekânsal bellek kavramları hem mimarlık hem de koruma disiplinlerinin ilgi alanına girmektedir. Bu tez çalışmasında bellek değeri taşıyan kamusal mekânların korunmasında katılımcı yaklaşımlarla gerçekleştirilen yeniden işlevlendirme süreçlerinin ele alınması amaçlanmıştır. Bu amaçla bellek ve kamusal mekânda süreklilik konuları ele alınmış, kamusal mekânda belleğin korunması ve sürekliliğinin sağlanması ile mimari mirasın korunması arasındaki bağ incelenmiştir. Çalışmanın ilk aşamasında konuyla ilişkin literatür taraması yapılarak kavramsal çerçeve oluşturulmuştur. Daha sonra araştırma sorularının pratikte test edilebilmesi için bir örnek alan seçilmiş ve bu alanda detaylı alan çalışması yürütülmüştür. Bu aşamada Düzce ili, Akçakoca ilçesinde kentsel sit alanı içerisinde yer alan Yukarı Mahalle Tarihi Kadınlar Pazarı örneği incelenerek, günümüzde aynı alanda faaliyete geçen Yukarı Mahalle Yöresel Pazarı'nın kolektif bellek üzerindeki etkileri ve kentsel korumaya katkısı ortaya konmaya çalışılmıştır. Çalışmanın alan incelemesi aşamasında anket, derinlemesine görüşme, kamu kurumlarında belge inceleme ve yerinde gözlem yöntemleri uygulanmıştır. Örnek alana ilişkin bulgular incelendiğinde Yukarı Mahalle Yöresel Pazarı'nın faaliyete geçmesiyle mahallede sosyokültürel ve ekonomik açıdan olumlu gelişmeler yaşandığı, kültürel mirasın korunması amacıyla yürütülen çalışmaların hızlandığı, belediyenin koruma çalışmalarına olan ilgisinin arttığı görülmüştür. Sonuç olarak toplumsal bellekte yer etmiş bir kamusal mekân kullanımının yerel kalkınmaya destek amaçlı yeniden canlandırılmasının mimari mirasın korunmasına katkıları ortaya konmuştur.
Özet (Çeviri)
Memory is defined as the ability of humans to store and recall the outcomes of interactions with their environment in the brain. In social life, humans continuously find themselves in different spaces, engaging in various interactions within these spaces. In this context, memory is influenced by the space and the actions that occur within it. The phenomenon of recollection takes place through spaces, and public spaces, where social life occurs, carry traces of society's shared values and memory. Thus, public spaces enable the formation and maintenance of a collective, shared memory. In this context, the concepts of collective memory and spatial memory fall within the interest areas of both architecture and preservation disciplines. This thesis aims to address the re-using public spaces with their memory value through participatory approaches. For this purpose, the topics of memory, space, and continuity in public spaces are discussed, and the connection between the preservation and continuity of memory in public spaces and the preservation of urban cultural assets is examined. In the first stage of the study, a conceptual framework was established through a literature review related to the topic. Then, to test the research questions in practice, a case study area was selected, and a detailed field study was conducted in this area. In this stage, the example of Yukarı Mahalle Historical Women's Market, located within the urban conservation area in Akçakoca district of Düzce province, was examined, and the effects of the Yukarı Mahalle Traditional Market, which operates in the same area today, on collective memory and public space, as well as its contribution to urban preservation, were explored. During the field study phase, survey, in-depth interviews, document analysis in public institutions, and on-site observation methods were applied. When the findings related to the sample area were examined, it was observed that with the activation of the Yukarı Mahalle Traditional Market, positive socio-cultural and economic developments occurred in the neighborhood, the efforts aimed at preserving cultural heritage accelerated, and the municipality's interest in preservation works increased. Consequently, the contribution of revitalizing the use of a public space ingrained in social memory for the purpose of supporting local development to the preservation of architectural heritage was demonstrated.
Benzer Tezler
- Effects of the physical environment on fear of crime and self-protective behaviors through city parks
Fiziksel çevrenin suç korkusu ve suça karşı kendini koruma davranışlarına etkilerinin şehir parkları üzerinden değerlendirilmesi
GİZEM CİHANLI
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İSMAİL EREN KÜRKÇÜOĞLU
- Discovering the public use potentials of city walls and their surroundings: The case of İstanbul Theodosian Walls
Kent surları ve çevresi kamusal kullanım potansiyellerinin keşfedilmesi: İstanbul Theodosius Surları örneği
BURCU SOYGÜZELOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL EREN KÜRKÇÜOĞLU
- Farklılaşan sosyo-ekonomik yapının meydanlardaki kullanıcı tercihi ve meydan tasarımına etkisinin değerlendirilmesine yönelik yöntem önerisi: Bursa örneği
A proposal for the evaluation of the effect of socio-economic structure on the user's choice and urban square design: Bursa case study
GÖKÇE ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN SERDAR KAYA
- A study for a morphological assessment: Impact of a new project on the urban form of Galata, Istanbul
Kent morfolojisi üzerine bir değerlendirme: Yeni bir projenin Galata kent formuna etkisi
EDA COŞKUN
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE SEMA KUBAT