Kore Savaşı ve Türkiye'nin Kuzey Atlantik Antlaşması'na kabulündeki etkisi
The Korean War and its impact on admission of Turkey to the North Atlantic Treaty
- Tez No: 884541
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞAKİR DİNÇŞAHİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Siyasal Bilimler, Uluslararası İlişkiler, Political Science, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Gedik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 160
Özet
Türkiye Cumhuriyeti, 1923 yılında sona eren Kurtuluş Savaşı'ndan 27 yıl sonra 1950 yılında Kuzey Atlantik Anlaşması Örgütü'ne (NATO) katılma fırsatı olarak gördüğü Kore Savaşı'na asker gönderme kararı almıştır. Kore Savaşı birçok yönüyle Türk tarihinde önemli bir yere sahiptir. Kore Savaşı esnasında Türk askerinin Kore'deki başarısı, uluslararası alanda aldığı takdir ve gördüğü ilgi sonrasında özellikle de Amerika Birleşik Devletleri'nin Türk askerine ve askeri sistemine artan ilgisi olmuştur. Esasen 1. Dünya Savaşı'ndan beri Türk askerinin harp sahasındaki başarısını birçok ülke tecrübe etmiş olsa da, Kore Savaşı öncesinde ne karşı karşıya ne de yan yana savaş sahnesinde yer almamış olan Amerika Birleşik Devletleri ile Türkiye Cumhuriyeti, Kore Savaşında ilk defa aynı cephede birlikte yer almışlar ve askeri yönden birbirlerini tanıma imkanı bulmuşlardır. 2. Dünya Savaşı sonrasında belirginleşen ve adına İki Kutuplu Dünya denilen yeni düzende Türkiye, Sovyet saldırısı tehdidinden kurtulmanın en kısa yolu olarak Kuzey Atlantik Antlaşması'na girmeyi hedeflemiştir. Bunun bir sonucu olarak, Kore Savaşı'na asker göndermek hedeflenen sonuca hızlıca erişmek için bir fırsat olarak görülse de 1950 yılında başlayan savaşa rağmen Türkiye'nin Kuzey Atlantik Antlaşması'na kabulü 1952 yılında gerçekleşmiştir. Buradan hareketle, Kore Savaşı'na asker göndermenin Türkiye'nin Kuzey Atlantik Antlaşması'na kabulünde bir etkisinin olup olmadığının araştırılması gerektiğini düşünüyorum. Yaptığım literatür taraması neticesinde, Kuzey Atlantik Antlaşması'na üyelik için geçen iki yıllık görüşme sürecinde neler yaşandığı ve hangi konularda ne gibi görüşmeler yapıldığı ya da ne gibi görüşler beyan edildiği ile ilgili mevcut çalışmaların benim kurduğum bağıntıya yeteri kadar odaklanmadığını tespit ettim. Bununla birlikte 26 Temmuz 2021 tarih ve 33073425 sayılı karar ile gizliliği kaldırılan arşiv belgeleri doğrultusunda konunun tekrardan ele alınması gerektiği düşüncesiyle hareket ederek Kore Savaşı'nın Türkiye'nin NATO üyeliği sürecindeki etkisini çalışmaya karar verdim. Çalışmamın kapsamı, 1950 - 1953 yılları arasındaki Kore Savaşı ve bu savaş öncesinde başlayan Türkiye'nin Kuzey Atlantik Antlaşması'na kabulü için gerçekleşen görüşmelerle sınırlıdır. Çalışmamın amacı ise, Kore Savaşı esnasında gerçekleştirilen ve iki yıla yakın süren Kuzey Atlantik Antlaşması'na Türkiye Cumhuriyeti'nin kabul edilme sürecini aydınlatmak ve Kore Savaşı'na asker göndermenin bu sürece etkisini değerlendirmektir. Ayrıca bu çalışma, ABD'nin Türk askeri sistemine başlayan ilgisini, bu ilginin savaş sürecindeki gelişimini ortaya koyacaktır. Bu bağlamda çalışmam, daha önce yapılan çalışmalarda sıkça karşılaşılan Kuzey Atlantik Antlaşması'na dahil olmak için Kore Savaşı'na asker gönderildiği söylemleri üzerine eksik kalan araştırmayı yapmak adına da önem arz etmektedir. Türkiye'nin NATO üyeliğinin yalnızca Kore Savaşı'na katılımına bağlı olmayıp daha geniş stratejik ve politik faktörlerle şekillendiği argümanı tezde detaylandırılmıştır.
Özet (Çeviri)
27 years after the War of Turkish Independence ended in 1923, the Republic of Turkey decided to send troops to the Korean War in 1950 which was considered as an opportunity to join the North Atlantic Treaty Organization (NATO). The Korean War has an important role in Turkish military history in many ways. The Turkish soldiers success during the Korean War, international appreciation and interest they received during the Korean War led to an increased attention especially from the United States to the Turkish military and its military system. Although many countries have experienced the success of Turkish soldiers on the battlefield since the World War I, the United States and the Republic of Turkey who had never fought side by side or against each other before the Korean War, fought together on the same side for the first time in the Korean War and had the opportunity to get to know each other militarily. Becoming more visible after the World War II and called Bipolar World, Turkey intended to join the North Atlantic Treaty as the shortest way to escape the threat of Soviet aggression. As a result of this, Although sending troops to the Korean War was seen as an opportunity to rapidly reach the targeted objective, Turkey's acceptance to the North Atlantic Treaty was realized in 1952, despite the war that started in 1950.Therefore, I think it should be studied whether sending troops to the Korean War had an impact on Turkey's joining to the North Atlantic Treaty. As a result of my literature review, I found that the existing studies on what happened during the two-year interview period for membership in the North Atlantic Treaty, what kind of discussions were held or what opinions were expressed on which issues, did not focus enough on the relation I have established. However, I decided to study the impact of the Korean War on Turkey's NATO membership period, acting on the idea that the subject should be revisited in accordance with the archive documents declassified by the decision dated July 26, 2021 and numbered 33073425. The scope of my study is limited to the Korean War between 1950 and 1953 and the interviews for Turkey's acceptance to the North Atlantic Treaty that started before this war. The aim of my study is to clarify the period of acceptance of the Republic of Turkey to the North Atlantic Treaty, which occurred during the Korean War and lasted for nearly two years, and to evaluate the impact of sending troops to the Korean War on this process. In addition, this study will also reveal the US interest in the Turkish military system and the evolution of this interest during the war. In this perspective, my study is also important in order to investigate the missing research on the discourse that soldiers were sent to the Korean War to become a member of the North Atlantic Treaty, which has been frequently mentioned in earlier studies. The argument that Turkey's NATO membership was determined not only depend on joining in the Korean War but also depend on extensive strategic and political factors is elaborated in the thesis.
Benzer Tezler
- Kore Savaşı ve Kars Ardahan Iğdır Kore şehitleri ile gazileri
Korean War And Kars Ardahan Iğdır martyres and war veterans
İLYAS TOPÇU
- NATO'ya üyelik sürecinde Türk ve Yunan kamuoyu (1949-1952)
Turkish and Greek public opinion in the process of membership to NATO (1949-1952)
HALİLCAN ER
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
TarihAnkara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SEDEF BULUT
- İkinci dünya savaşı sonrası Türk dış politikasındaki gelişmeler ve Türkiye'nin Nato'ya giriş süreci(1945-1952)
Advances of the Turkish foreign policy after world war ii and entrance process to nato of Turkey(1945-1952)
ALPER ALPASLAN EKER
- İngiliz arşiv belgelerine göre Türk-İngiliz ilişkileri (1945-1960)
Anglo-Turkish relations in the light of British archive documents (1945-1960)
İLKER CENDER