Studies on mathematical models of seismic wave
Sismik dalganın matematiksel modelleri üzerine çalışmalar
- Tez No: 885423
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ASIF YOKUŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Matematik, Mathematics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uygulamalı Matematik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Matematik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 133
Özet
Sismik dalga çalışmaları, petrol ve doğal gaz arama, deprem mühendisliği ve ekolojik bilim gibi alanlarda akademik araştırma ve pratik uygulamalar için olmazsa olmazdır. Sismik dalgaların matematiksel modelleri, yayılmalarını anlamada, deprem mühendisliği uygulamalarına, yeraltı araştırmalarına yardımcı olmada ve dünyanın derin yapısı ve yeraltı katmanlarına ilişkin içgörüler ortaya koymada önemli bir rol oynar. Sismik dalga yayılımının doğru modellenmesi, modelin davranışlarını anlamak ve eğitimli sondaj ve üretim seçimleri yapmak için kritik öneme sahiptir. Bu tez, gerilme ve gerinim teorisini kullanarak düzgün bir uzayda elastik dalga yayılımı için sismik dalga denklemleri önermiştir; bu tezin en önemli motivasyonu, P- dalgası uzayının f(u) ̸= 0 için zaman içindeki davranışını analiz etmektir. Türetilmiş denklemlere dayanarak, ilk kez Hirota bilinear operatörünün yardımıyla bilinear formu kullanarak rasyonel fonksiyon çözümleri elde etmek için ilk önce hem doğrusal hem de doğrusal olmayan farklı türde evrim denklemleri öneriyoruz. Hirota bilinear yönteminin temel prensiplerini temel alan ve farklı formlarda çözümler üreten homoklinik teknik bu tez kapsamında geliştirilmiş olup tezin orijinal kısmını oluşturmaktadır. Tez kapsamında önerilen homoklinik teknik kullanılarak prestijli uluslararası dergilerde yayımlandı. φ^6-model genişletme yöntemi ve Jacobi eliptik fonksiyon yöntemi gibi analitik teknikler de kullanarak, dark, bright, kıvrımlı, yumru vb. soliton çözümlerini türetmek için kullanılır. Bu çözümler için verilen grafikler soliton'u etkileyen dinamiklerin fiziksel olarak anlaşılmasını açıklamak için önemli araçlardır. Hem dalga denklemlerinin hem de çözümlerinin kararlılığını ayrı ayrı araştırıyoruz ve ardından dalga etkileşimlerini sağlam bir şekilde anlamak için dalga modelinin temsil ettiği enerji analiz edilmektedir. Kararlı dalga çözümleri, enerji tahminlerinin kesin ve meşru olmasını garanti eder; sismik risk tahmini ve iletişim ağlarında enerji iletiminin optimize edilmesi gibi uygulamalar için önemlidir. Dalga denklemlerinin kararlı çözümleri olduğunu garanti ederek, bu dalgalar tarafından iletilen enerjiyi çeşitli pratik ve bilimsel durumlarda güvenli bir şekilde inceleyebilir ve kullanabiliriz. Sismik dalgalarda enerji depolaması kavramı, davranışlarını ve etkilerini anlamak için çok önemlidir, dalga parçacık hareketiyle ilişkili olan kinetik enerjiyi, kayaların elastik deformasyonunda depolanan potansiyel enerji incelenmiştir. Bir fay boyunca stres biriktiğinde, potansiyel enerji deprem olarak serbest kalana kadar artar. Enerji akışı ve toplam enerji de dikkate alınır.
Özet (Çeviri)
Seismic wave studies are essential for academic research and practical applications in fields such as petroleum and natural gas exploration, earthquake engineering, and ecological science. Mathematical models of seismic waves play a crucial role in understanding their propagation, aiding earthquake engineering practices, subsurface exploration, and revealing insights into Earth's deep structure and subsurface layers. Accurate modeling of seismic wave propagation is critical for understanding the behavior of the model and making educated drilling and production choices. This thesis proposed seismic wave equations for elastic wave propagation in a uniform space by using stress and strain theory, the most important motivation of this thesis is to analyze the behavior of the space P-wave in time for f(u) ̸= 0 using analytical approaches. We first propose different types of evolution equations both linear and nonlinear to obtain rational function solutions utilizing the bilinear form with the help of the Hirota bilinear operator for the first time. The homoclinic technique, which is based on the basic principles of the Hirota bilinear method and produces solutions in different forms, was developed within the scope of this thesis and is the original part of the thesis. Using the homoclinic technique proposed within the scope of the thesis, papers were published in prestigious international journals. The φ^6-model expansion method and Jacobi elliptic function method are also used to derive soliton solutions such as dark, bright, kink, lump, and so on. The graphs given for these solutions are important tools to explain the physical understanding of the dynamics affecting the soliton. We investigate the stability analysis of both wave equations and solutions separately and then the energy represented by the wave model is analyzed to gain a solid understanding of wave interactions. Stable wave solutions guarantee that energy estimates are precise and legitimate, which is important for applications such as seismic risk estimation, and optimizing energy transmission in communication networks. By guaranteeing that wave equations have stable solutions, we may securely study and use the energy transmitted by these waves in a variety of practical and scientific situations. The concept of energy storage in seismic waves is crucial for understanding their behavior and impact. Kinetic energy which is associated with wave particle motion, and potential energy which is stored in the elastic deformation of rocks were examined. When stress accumulates along a fault, potential energy builds up until it's released as an earthquake. Energy flux and the total energy are also considered.
Benzer Tezler
- Deprem etkisi altındaki gömülü sürekli boru hatları
Buried continuous pipelines under the effects of earthquake
ADİL YİĞİT
Doktora
Türkçe
2015
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiYapı Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULLAH GEDİKLİ
- Sıfır açılımlı tek kanal deniz sismiği verilerinin modellenmesi
Başlık çevirisi yok
ALİREZA BARGHİ
Yüksek Lisans
Türkçe
1993
Jeofizik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiY.DOÇ.DR. BERKAN G. ECEVİTOĞLU
- AVO analizi ile deniz tabanının modellenmesi
Modelling of the sea floor by AVO analysis
NESLİHAN OCAKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Jeofizik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EMİN DEMİRBAĞ
- Girit-Kıbrıs yayları ve Ölü Deniz fay zonu çevresinde oluşan depremlerin kaynak mekanizması parametreleri, kayma dağılımları ve tarihsel tsunami simülasyonları
Source mechanism parameters and slip distributions of the Crete-Cyprus arcs, Dead Sea transform fault earthquakes and historical tsunami simulations
SEDA YOLSAL
Doktora
Türkçe
2008
Jeofizik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TUNCAY TAYMAZ
- Sismik yükler etkisindeki silindirik tanklarda mod süperpozisyonu yönetimi ile sıvı yapı etkileşimi problemlerinin çözümü
Başlık çevirisi yok
MUSTAFA SAATÇI
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiYapı Mühendisliği Bilim Dalı
PROF. DR. M. ERTAÇ ERGÜVEN