Tarihi kireç harçlarının ve karakterizasyonu yöntemlerinin incelenmesi: Azize Euphemia Kilisesi koruma ve onarım çalışmaları örneği
Investigation of the historical lime mortars and characterization methods: The case of the conservation and restoration works of the Church of Saint Euphemia
- Tez No: 885936
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ DİLEK DİLHAN ALTINIŞIK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arkeoloji, Arkeometri, Mimarlık, Archeology, Archaeometry, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yapı Fiziği ve Malzemesi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 188
Özet
Bu çalışma, kültürel mirasın korunmasında bilimsel yaklaşım ve araştırmaların gelişmesi, buna bağlı koruma laboratuvarlarının gelişim süreci ve tarihi yapılara dair yaklaşımların geldiği noktayı kısaca özetlenmiş ve kültür varlıklarının koruma ve onarım çalışmaları adına önemli bir yeri olan geleneksel malzemelerin incelenmesi konusu kapsamında kireç harçları ele alınmıştır. Tarihi yapıların inşasında sıklıkla karşılaşılan ve bu anlamda önemli bir yere sahip olan kireç harçlarının ve bileşenlerinin (bağlayıcı, agrega ve katkı maddeleri) kısa tanımlarını içeren çalışmada, aynı zamanda koruma, onarım ve araştırma projeleri kapsamında gerçekleştirilen kireç harçlarının karakterizasyon çalışmalarının bir özeti sunulmaktadır. Bu sürecin ele alınmasının temel nedeni, tarihi yapıların korunması, onarımı ve araştırılması ile ilgilenen koruma uzmanları ve araştırmacılara, kireç harçlarının ilk üretim aşamasından restorasyon uygulamalarında kullanılan onarım harcının üretimi aşamasına kadar olan süreç hakkında farkındalık kazandırmak ve koruma laboratuvarları ile sağlıklı bir iletişim kurabilmelerine katkı sağlamaktır. Bu bağlamda, kireç harçlarının ve bileşenlerinin kısa tanımlarının yapıldığı çalışmada, kireç bağlayıcılar, farklı agrega türleri ve katkı maddelerinin tanımları ve üretim teknolojileri hakkında çeşitli bilimsel kaynaklardan yararlanılarak hazırlanmış bir özet oluşturulmuştur. Bu özetin devamında, tarihi kireç harçlarının özelliklerinin belirlenmesi amacıyla gerçekleştirilen malzeme karakterizasyonu çalışmalarında kullanılan analiz yöntemlerine ve bu analizlerden elde edilen sonuçların değerlendirilmesine yer verilmiştir. Çalışmanın sonunda, 2020 yılında ilk etabı tamamlanan Sultanahmet Azize Euphemia Kilisesi koruma ve onarım çalışmaları kapsamında gerçekleştirilen malzeme analizleri ve koruma onarım çalışmaları vaka incelemesi olarak ele alınmıştır. Bu bölümde, kilise yapısının tarihi ve 1942 yılında gerçekleşen arkeolojik kazılar sonrası ortaya çıkarılma sürecinin kısa bir özetine yer verilmiştir. Kilise yapısının 2013 yılında başlanan koruma ve onarım çalışmaları kapsamında mevcut durumu ve 2020 yılında tamamlanan çalışmalar sonrası yapı kalıntılarının aldığı son hali aktarılmıştır. Yapıya ait malzemelerin analiz sonuçlarından edilen bulgular da bu bölümde incelenmiştir. Böylelikle, tarihi yapıların korunma ve onarımı süreçlerinde kireç harçlarının doğru ve etkin bir şekilde kullanılmasına yönelik bilimsel bir temel sağlanması amaçlanmıştır.
Özet (Çeviri)
This study focuses on lime mortars within the context of examining traditional materials, which are considered to have significant importance in the preservation and restoration of cultural heritage. It briefly summarizes the identification of cultural heritage, the development of scientific approaches and research in this regard, the progress of conservation laboratories, and the current approaches to historical structures. The study includes brief descriptions of lime mortars and their components (binders, aggregates, and additives), which are frequently encountered and hold a significant place in the construction of historical buildings. Additionally, it provides an overview of characterization studies of lime mortars conducted within the scope of conservation, restoration, and research projects. The primary reason for addressing this process is to raise awareness among conservation specialists and researchers interested in the preservation, restoration, and study of historical structures about the process from the initial production of lime mortars to the production of repair mortar used in restoration applications. It also aims to facilitate healthy communication with conservation laboratories. In this context, the study includes brief descriptions of lime binders, various types of aggregates, and additives, and presents a summary prepared using various scientific sources about their production technologies. Following this summary, the study discusses the analytical methods used in material characterization studies to determine the properties of historical lime mortars and the evaluation of results obtained from these analyses. The final section of the study, which serves as a case study, presents the material analyses conducted within the scope of the conservation and restoration work of the Church of Saint Euphemia, the first phase of which was completed in 2020. This section illustrates the applications derived from the mentioned analyses in the conservation, restoration, and study of archaeological remains. It includes a brief summary of the history of the church structure and its excavation following the 1942 archaeological digs. The condition of the church structure in 2013, when it was addressed for conservation and restoration work, and the final state of the building remains after the completion of work in 2020 are presented. Findings from the analysis of materials belonging to the structure are also examined in this section. Thus, the study aims to provide a scientific basis for the correct and effective use of lime mortars in the processes of preserving and restoring historical structures.
Benzer Tezler
- Mozaikli villa (Tripolis-Denizli) mekân duvarlarında kullanılan harçların arkeometrik yöntemlerle incelenmesi
Investigation of the mortars used in mosaic villa (Tripolis-Denizli) space walls by archaeometric methods
GÖZDE ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ArkeometriPamukkale ÜniversitesiKültür Varlıklarını Koruma ve Onarım Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BARIŞ SEMİZ
- Çukurova bölgesindeki (Kilikya) bazı tarihi yapılarda kullanılan harçların karakterizasyonu ve onarım harçları için öneriler
Characterization of historic mortars and plasters in Çukurova region and proposals for repair mortars
IŞIL POLAT PEKMEZCİ
- Kayseri yöresindeki tarihi harçların karakterizasyonu ve onarım harçlarının özellikleri
Characterization of historical mortars and features of restoration mortars in Kayseri district
HAYRİYE HALE KOZLU
- Perge antik kentine ait mozaik harçlarının karakterizasyonu
The characterization of mosaic mortars of perge antique city
TÜLAY UĞUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Arkeolojiİstanbul ÜniversitesiTaşınabilir Kültür Varlıklarını Koruma ve Onarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET GÜLEÇ
- Kazeinin hidrolik kireç harçlarının taze ve sertleşmiş haldeki özelliklerine etkisi
The effect of casein on the fresh and hardened properties of hydraulic lime mortars
ALMİNA İNAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mühendislik BilimleriYıldız Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SERHAN ULUKAYA