Hidroloji kaynaklı düşey yer değiştirmelerin GRACE çözümleriyle belirlenmesi: Türkiye örneği
Monitoring of hydrology-induced vertical displacements using GRACE solutions: A case study in Türkiye region
- Tez No: 886825
- Danışmanlar: PROF. DR. CÜNEYT AYDIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeodezi ve Fotogrametri, Geodesy and Photogrammetry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Harita Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Geomatik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 105
Özet
Yerin gravite alanı, yerin biçimine ve fiziksel yapısına ilişkin çeşitli bilgileri içermektedir. Gravite alanındaki zamansal değişimleri kullanarak gravite anomalisi değişimi, deniz yüzeyindeki değişim, hidrolojik değişim, hidroloji kaynaklı yer değiştirmeler gibi çeşitli jeopotansiyel değişimler belirlenebilir. Gravity Recovery and Climate Experiment (GRACE) ve Gravity Recovery and Climate Experiment Follow-On (GRACE-FO) ile, global olarak 2002 yılından günümüze kadar gravite alanı izlenebilmektedir. GRACE, hidrolojik değişimlere oldukça duyarlıdır. Bu sayede hem kıtalardaki su bütçesindeki değişimleri hem de okyanus tabanı değişimleri ve buzullardaki erime miktarları yüksek duyarlılıkla ortaya çıkarılabilmektedir. GRACE ile elde edilen Seviye 2 verisi olan küresel harmonik katsayılar ile su kaynaklı düşey yer değiştirmeler elde edilebilmektedir. Global Positioning System (GPS) ise yeryüzü üzerindeki noktaların yatay ve düşey hareketlerini milimetre seviyesinde izleyebilmemizi sağlamaktadır. Bu çalışmada, Türkiye geneline dağılmış sabit GPS istasyonlarından bazılarının düşey yer değiştirme zaman serileri ile bu noktalara ilişkin GRACE harmonik modellerinden elde edilen bir jeopotansiyel değişim olan su kaynaklı düşey yer değiştirme zaman serileri karşılaştırılmıştır. Birçok noktada GRACE zaman serilerinden elde edilen yıllık genlik ile GPS'den elde edilen yıllık genlik birbirine benzer bulunmuştur. GPS yıllık sinyali, GRACE sinyaline göre yaklaşık 3 ay gecikmeli elde edilmiştir. Bu sonuç, meydana gelen su değişiminin birçok noktada 3 ay sonra fiziksel yeryüzü üzerinde bir kara hareketi oluşturduğunu göstermektedir. Başka bir deyişle, yerin morfolojik özelliğine bağlı olarak GPS sinyali su değişimine bu kadar sürede tepki vermektedir. Bu çalışmada aynı zamanda harmonik katsayılardan elde edilen Eşdeğer Su Kalınlığı (EWT) ve düşey yer değiştirmeler arasında fonksiyonel bir ilişki kurulmuştur. GRACE Seviye 3 verisi olan Mascon çözümlerindeki EWT değerlerinden düşey yer değiştirmelerin bu bağıntıyla elde edilebilirliği incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
The gravity field of the Earth contains various information about the shape and physical structure of the Earth. By using temporal changes in the gravity field, it is possible to obtain various geopotential changes such as gravity anomaly changes, changes in sea surface, hydrological changes, and hydrology-induced land movements. Gravity Recovery and Climate Experiment (GRACE) has been globally monitored this variation since 2002. GRACE is highly sensitive to hydrological changes, allowing for the detection of changes in continental water budgets, ocean floor changes, and amounts of melting ice with high precision. The Level 2 data obtained with GRACE can be used to determine vertical displacements with spherical harmonic coefficients. The Global Positioning System (GPS) enables us to track both horizontal and vertical movements of points on the Earth's surface at the millimeter level. In this study, vertical displacement time series from certain fixed GPS stations distributed throughout Turkey were compared with vertical displacement time series derived from GRACE harmonic models related to these points. The amplitude of the annual change signal obtained from both GRACE and GPS time series was found to be similar at many points. The GPS annual signal was obtained approximately 3 months delayed compared to the GRACE signal. This result indicates that the water change at many points leads to a terrestrial movement on the physical Earth's surface after a delay of 3 months. In other words, the GPS signal responds to water changes with such a delay depending on the morphological characteristics of the location. This study also established a functional relationship between the Equivalent Water Thickness (EWT) obtained from the harmonic coefficients and vertical displacements. The feasibility of obtaining vertical displacements from EWT values in Mascon solutions, which are GRACE Level 3 data, with this relation is analyzed.
Benzer Tezler
- Baraj yıkılması durumunda bitki örtüsünden kaynaklı pürüzlülüğün taşkın dalgası yayılımı üzerine etkisinin deneysel ve sayısal olarak araştırılarak sonuçlarının akıllı kent acil eylem planında kullanılabilirliğinin değerlendirilmesi
Assessment of usability of the results obtained from experimental and numerical investigation of roughness caused by vegetation on the flood wave propagation due to dam break in smart city urgent action plan
SEMİRE OĞUZHAN GÜVEN
Doktora
Türkçe
2022
İnşaat MühendisliğiDokuz Eylül Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞEGÜL ÖZGENÇ AKSOY
- Seyfe gölü (Kırşehir) havzasının hidrojeoloji incelemesi
Hydrogeological investigation of lake seyfe (Kirşehir) basin
CANSU YURTERİ
Doktora
Türkçe
2023
Jeoloji MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiJeoloji (Hidrejeoloji) Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TÜRKER KURTTAŞ
- Uydu ve model verilerine dayalı Akdeniz su kütlesi değişimleri
Mediterranean water mass variations based on satellite and model data
MEHMET SİMAV
Doktora
Türkçe
2012
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik ÜniversitesiJeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERSOY ARSLAN
DR. HASAN YILDIZ
- Hydrometeorological aspects and water resources management in the northern part of Libya
Hydrometeorological aspects and water resources management in the northern part of Libya
ALİ GEATH MAHMOUD ELJADİD
Doktora
İngilizce
1997
Meteorolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMetalurji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKAİ ŞEN
- Yeraltı suyu araştırmaları ve sondajı
Groundwater surveys and drilling
TEVFİK UĞURLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Jeofizik MühendisliğiSüleyman Demirel ÜniversitesiJeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZÜHEYR KAMACI