Câhiliye ahlâkından Kur'an ahlâkına değişim ve dönüşüm
Change and transformation from jāhiliyya ethics to Qur'anic ethics
- Tez No: 888281
- Danışmanlar: PROF. DR. MUHAMMET YILMAZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 303
Özet
İnsanı yönlendiren en önemli unsurların başında din duygusu gelmektedir. Sosyal bir varlık olan insan, fıtratında var olan bu duygu ile tarih boyunca kendisine yön vermiştir. Yaratıcı da onlara doğru rehberlik etme amacıyla sürekli peygamberler ve ilâhi kitaplar göndermiştir. İlâhi kitapların ana gündemlerinden biri de ahlâk sorunsalıdır. Bu kitapların sonuncusu olan Kur'an da doğal olarak ahlâk konusuna ağırlık vermiştir. Bu tezde son ilâhi kitap olan Kur'an ve Kur'an'ı tebliğ ve tebyinle görevlendirilen Hz. Muhammed'in önderliğinde câhiliye toplumundan hareketle mevcut toplumun ahlâkî açıdan değişim ve gelişimine vurgu yapılmaktadır. Ayrıca bu değişimi sağlayan ahlâkî kodların güncel topluma nasıl katkı sağlayabileceği incelenmektedir. Bu araştırmanın sonucunda, Kur'an'ın bireylerde meydana getirdiği değişimden hareketle, sadece geçmişte değil her dönemde moral değerleri yükselen, ideal bir toplum oluşturmayı hedeflediği anlaşılmıştır. Tezde, Kur'an'ın evrenselliği ve dinamikliği bağlamında bütüncül bir yaklaşımla ahlâkî tekâmül stratejisi, değişim ve dönüşüm irdelenmiş, Kur'an'ın evrensel mesajı esas alınarak, Kur'an merkezli bir çalışma yapılmıştır. Çalışma, câhiliye döneminin ahlâk algısını ve ahlâkî erdemlerini içermektedir. Ayrıca Kur'an'ın ahlâk anlayışını, ahlâkî prensiplerini, câhiliye ahlâkına müdahalesini ve Hz. Peygamber'in örnekliğini kapsamaktadır. Kur'an, ahlâkî değerlerini bir süreç içerisinde topluma aktarmıştır. İnançtan ibadete, bireyden topluma devam ettirilmesi ve kaçınılması gereken pek çok değer, tutum ve davranış belirlemiştir. Sadece söylem değil eylem geliştirmiştir. Kur'an, ortaya koyduğu kriterleri ve buna bağlı prensipleri Hz. Peygamber'in rol modelliğinde eyleme dönüştürerek pratik hayata yansıtmıştır. Sonuç olarak asabiyete ve ataların devam ettirdiği örf ve adetlerin egemenliğine dayanan câhiliye ahlâkının yerini, sınırlarını ilâhî otoritenin çizdiği değerlerin öncelendiği ahlâk anlayışının aldığı anlaşılmıştır. Asabiyet duygusuyla hareket etme, şan, şeref ve övünme amacıyla yapılan cömertlik ve iyiliklerin yerini Allah rızası ve takvâya dayalı değerlerin aldığı ortaya çıkmıştır. Kur'an'ın iyinin ve kötünün referansını kendinin belirlediği bir ahlâk algısı ortaya koyduğu; müminlerini bu kriterleri özümsemeye ve hayata tatbik etmeye yönlendirdiği; müşriklerin gayri ahlâkî tavırlarına müdahale ederek vizyon belirlediği tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
One of the most important elements guiding human beings is the sense of religion. As a social being, humans have directed themselves with this inherent sense throughout history. The Creator has constantly sent prophets and divine books to guide them correctly. One of the main agendas of these divine books is the issue of morality. Naturally, the Qur'an, the last of these books, places significant emphasis on morality. This thesis emphasizes the moral transformation and development of contemporary society by referencing the era of ignorance (Jāhiliyya) under the guidance of the Qur'an and Prophet Muhammad, who was tasked with conveying and elucidating the Qur'an. Additionally, it examines how the moral codes facilitating this transformation can contribute to contemporary society. The results of this research show that the Qur'an, by instigating change in individuals, aims to create an ideal society with elevated moral values not only in the past but in every era. The thesis examines the strategy of moral evolution, change, and transformation in a holistic approach, within the context of the universality and dynamism of the Qur'an, focusing on its universal message and centered on the Qur'an. The study includes the moral perception and virtues of the Jāhiliyya period. It also covers the Qur'an's understanding of morality, its moral principles, its intervention in the morality of Jāhiliyya, and the example set by the Prophet Muhammad. The Qur'an has conveyed its moral values to society through a process. It has identified many values, attitudes, and behaviors to be continued or avoided, spanning from belief to worship, and from the individual to society. It has developed not just discourse but action. The Qur'an has reflected its established criteria and related principles into practical life through the role modeling of the Prophet Muhammad. As a result, it has been understood that the morality of the Age of Ignorance, which was based on tribalism and the dominance of ancestral customs and traditions, has been replaced by a moral understanding that prioritizes values defined by divine authority. Acts of generosity and goodness performed with the intention of gaining honor, glory, and pride, driven by a sense of tribalism, have been replaced by values based on seeking Allah's pleasure and piety. It has been identified that the Qur'an presents a moral perception where it itself determines the reference for good and evil; directs believers to internalize and apply these criteria in their lives; and intervenes in the immoral behaviors of the polytheists, setting a vision.
Benzer Tezler
- Misyar nikahı ve İslam hukukuna göre değerlendirilmesi
Misyar wedding and evaluation according to Islamic law
HARUN BAKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NUSRET DEDE
- Hiyel meselesi ve hadis edebiyatındaki yeri: Buhârî örneği
The issue of hiyyel and its place in hadith literature
LOKMAN ŞENTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinHitit ÜniversitesiTemel Bilimler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH MEHMET YILMAZ
- Kur'ân-ı Kerîm'in İlk Dönem Müslümanları üzerindeki etkisi
The first term impact on the Muslims of the Qur'an
SİNAN YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
DinAtatürk ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ALİ YILMAZ
- Semantik analizyöntemi açısından Kur'an-ı Kerim'de iffet kavramı
The concept of chastity in the Qur'an in terms of semantic analysis method
MÜNEVVER ASSUN YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinIğdır ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OSMAN BAYRAKTUTAN
- Kur'an'da millet kavramının semantik analizi
The semantical analysis of the concept of nation in holy Qur'an
HATİCE ÖZYURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinIğdır ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OSMAN BAYRAKTUTAN