Mardin-Kalecik köyü ve kırsal alanının analizi: Kültürel miras değerlerine yönelik sonuçlar ve değerlendirmeler
Analysis of Mardin-Kalecik village and its rural area: Results and evaluations regardi̇ng cultural heri̇tage values
- Tez No: 891317
- Danışmanlar: PROF. DR. ÜLKÜ ALTINOLUK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hasan Kalyoncu Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 128
Özet
Kırsal mimari yıllar boyunca insanlarla doğa arasındaki, uzun süreli etkileşimin bir ürünü olarak ortaya çıkmıştır. Bu alanlar sadece doğa-insan ilişkisini yansıtmamaktadır. Aynı zamanda bir toplumun kültürünü, geleneklerini, ritüellerini ve yaşam biçimini de yansıtmaktadır. Kırsal peyzaj alanları kültürel miras alanları olarak büyük önem taşımaktadır. Ancak bu alanlar sanayileşme ve gelişen teknoloji ile göç vermeye devam etmektedir. Yerel halkın değişen ve dönüşen yaşam ihtiyaçları doğrultusunda, kırsal alanlar ekonomik, sosyal ve çevresel sorunlarla karşı karşıya kalmıştır. Özgün kimlik ve dokuya sahip bu alanlar tüm dünyada modernleşme ile nüfusunu kaybetmeye devam etmektedir. Kırsal alanlarda yaşanan nüfus kaybı geçmişin bilgi ve birikimi, kültürel değerleri ile oluşturulmuş çevrenin bakımsız kalmasına ve yok olmasına neden olmaktadır. Aynı zamanda yüzyılların birikimi ile oluşturulmuş bu alanlar kimliklerini ve somut olmayan kültürel miras değerlerini de kaybetmektedir. Kültürel sürdürülebilirliğin sağlanabilmesi için kırsal mimarinin ve kırsal peyzajın korunmasını büyük önem taşımaktadır. Kalecik köyü UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'nde üç unsuru ile yer alan (Mardin kültürel peyzajı, Zeynel Abidin Camii ve Mor Yakup (St. Jacob) Kilisesi) Mardin ilinin, Nusaybin ilçesinde yer almaktadır (UNESCO Türkiye Millî Komisyonu). Kalecik köyü somut ve soyut kültürel miras değerleri bakımından önemli bir yerleşim yeridir. Hakkında herhangi bir çalışma bulunmayan Kalecik köyü tarihi, arkeolojik kalıntıları ve çevresel verilere duyarlı yerleşim mimarisi ile büyük öneme sahiptir. Kalecik köyü“Ⅲ. Derece arkeolojik sit alanı”olarak ilan edilmesine rağmen alan ile ilgili yeterli koruma çalışmaları yapılamamıştır. Eski bir Hristiyan yerleşimi olan Kalecik Köyü'nün giderek nüfusunu kaybetmesi köydeki somut ve somut olmayan kültürel miras değerlerini yok olma tehlikesiyle karşıya karşıya bırakmıştır. Kalecik köyü daha önce çalışılmamış olması, arkeolojik, tarihi, kültürel, mimari dokusunun zengin olması ve nüfusunu kaybetmeye devam etmesi nedeniyle çalışma alanı olarak ele alınmıştır. Tez kapsamında alanın belgeleme çalışmaları yapılmıştır. Alanı daha iyi anlamak ve yerin değerini belirlemek amacıyla analizler yapılmıştır. Bu değerlerin korunması ve köyün geleceği konusunda öneriler geliştirilmiştir. Kalecik köyünde bütüncül bir korumanın ancak bölgede yaşayan köy halkının sürdürülebilirliği ile mümkün olabileceği görülmüştür. Bu bağlamda köydeki kırsal yaşamın yeniden canlandırılması, mevcut yaşamın sürdürülebilirliği için koruma önerileri belirlenmiş, köye ait doğal, kültürel ve sosyo ekonomik değerler belirlenmiş, bu değerlerin köye yönelik sunduğu fırsatlar ve tehditler değerlendirilerek Kalecik Köyüne özgü öneriler geliştirilmiştir.
Özet (Çeviri)
Rural architecture has emerged over the years as a product of prolonged interaction between people and nature. These areas not only reflect the relationship between nature and humans but also embody the culture, traditions, rituals, and way of life of a society. Rural landscapes are of significant importance as cultural heritage sites. However, these areas continue to experience depopulation due to industrialization and advancing technology. Rural areas face economic, social, and environmental challenges in response to changing and evolving life needs of local communities. These areas, with their unique identity and character, continue to lose population worldwide due to modernization. Population decline in rural areas leads to neglect and eventual disappearance of environments shaped by accumulated knowledge, cultural values, and heritage. Additionally, these areas, built over centuries, also risk losing their identities and intangible cultural heritage values. Therefore, preserving rural architecture and landscapes is crucial for achieving cultural sustainability. Kalecik village, located in the Nusaybin district of Mardin province, Turkey, is listed on the UNESCO World Heritage Tentative List with three elements: Mardin cultural landscape, Zeynel Abidin Mosque, and Mor Yakup (St. Jacob) Church (UNESCO Turkey National Commission). Kalecik village is significant in terms of its tangible and intangible cultural heritage values. Despite being declared a“Level III archaeological site,”sufficient conservation efforts have not been implemented concerning its historical, archaeological remnants, and environmentally sensitive settlement architecture. As a former Syriac settlement, Kalecik village's gradual depopulation poses a threat to both its tangible and intangible cultural heritage values. Due to its previously unexplored status, rich archaeological, historical, cultural, and architectural fabric, and ongoing population decline, Kalecik village has been chosen as the subject of this study. Documentation efforts have been carried out within the scope of this thesis to better understand the area and assess its value. Recommendations have been developed for the preservation of these values and the future of the village. It has been observed that comprehensive conservation can only be achieved through the sustainable livelihoods of the village residents. In this context, proposals specific to Kalecik village have been formulated, focusing on revitalizing rural life, ensuring the sustainability of existing lifestyles, identifying natural, cultural, and socio-economic values associated with the village, and evaluating opportunities and threats posed by these values to Kalecik village.
Benzer Tezler
- Birleşik üretim ortamında maliyet-hacim-kâr analizleri: Ardahan ilinde bir uygulama
Cost-volume-profit analyses within united production context: An application in ardahan province
BORA TOPAL
- Geology perography and geochemistry of the Kalecik ultrafamic body around Gölköy, Kalecik, Ankara
Gölköy Bölgesindeki Kalecik ultramafik kütlesinin jeolojisi, petrografisi ve jeokimyası Kalecik-Ankara
ERÇİN ÖZGÜL (TURHAN)
Yüksek Lisans
İngilizce
1998
Jeoloji MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYLA TANKUT
- Karaburun (İzmir)'a ait üst paleozoyik-mesozoyik radiolaria biyostratigrafisi
Biostratigraphy of upper paleozoic-mesozoic radiolaria from Karaburun (İzmir)
MERVE MENTEŞ İŞCAN
Doktora
Türkçe
2024
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ALİ ELMAS
PROF. DR. TANİEL DANELIAN
- Kalecik merasının (Mardin-Nusaybin) vejetasyon karakteristikleri ve otlatma kapasitesinin belirlenmesi
Determination of vegetation characteristics and grazing capacity of the Kalecik rangeland in Mardin province
NİHAT ACAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Ormancılık ve Orman MühendisliğiIsparta Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET ALPER BABALIK
- Mewlûda Heyderî (Şêx Muhemmed Emînê Heyderî) û berawirdkirinawê bi mewlûda Bateyî re
Heyderî'nîn (Şêx Muhemmed Emînê Heyderî) mevlîdî ve Bateyî'nîn mevlîdî île karşılaştırılması / The mawlid of Heyderî (Şêx Muhemmed Emînê Heyderî) and the comparison of the mawlid of himand Bateyî's
MUSTAFA ERTAŞ
Yüksek Lisans
Kürtçe
2020
Doğu Dilleri ve EdebiyatıMardin Artuklu ÜniversitesiKürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDURRAHMAN ADAK