Şeyhîzâde'nin Mecma'u'l-enhur isimli eserinin kavâid-i küllî bakımından incelenmesi
Analysing Ahaikhīzāda's Mecma'u'l-enhur in terms of qawā'id al-qullī
- Tez No: 893094
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ŞEVKET PEKDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ordu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 129
Özet
Genellikle ayet ve hadislere dayanan küllî kâideler, ibadet ahkâmından aile hukukuna, borçlar ve ceza hukukundan idare hukukuna kadar fıkhın tüm alanlarında yer almıştır. Nasların yanı sıra fukahanın içtihatlarından oluşan fıkhî hükümlerin ilke olarak ifade edilmesi de küllî kâidelerin oluşmasına zemin hazırlamıştır. Tarihsel süreçte ilk olarak Hz. Peygamber ve sahabe döneminde izlerine rastlanan küllî kâideler furû' fıkıh alanında yazılan erken dönem eserlerinde bazen veciz yapısıyla bazen de açıklama formatında görülmektedir. Bu kapsamda küllî kâideler hakkında meşhur fıkıh ekollerinde birçok müstakil eser yazılmıştır. Diğerlerinde olduğu gibi Hanefî mezhebinin furû' fıkıh kaynaklarında da mevcut hükümlerin açıklanması, yeni hükümlerin tespit edilmesi ve ihtilaflı meselelerde mezhebinin görüşünün savunulması gibi amaçlarla küllî kâidelere müracaat edilmiştir. Osmanlı döneminde ilmî ve hukukî yapının oluşmasında etkisi olan Hanefî mezhebinin furû' fıkıh kaynaklarından birisi de Şeyhîzâde'nin Mecmaʿu'l-enhur fî şerhi Mülteka'l-ebhur adlı eseridir. Bu çalışmamızda klasik şerh geleneğine göre ve birçok fıkhî kaynaktan istifade edilerek yazılan Mecmaʿu'l-enhur kavâid-i küllî bakımından incelenmiştir. Bu inceleme sonucunda Mecmaʿu'l-enhur'da yer alan küllî kâidelerin oluşum süreci izlenerek hangi lafızla Mecellede yer aldığı da diğer mezheplerin meşhur kavâid eserleriyle karşılaştırılarak tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The general rules, which are generally based on verses and hadiths, have taken place in all areas of fiqh, from the provisions of worship to family law, from debts and criminal law to administrative law. In addition to the texts, the expression of the jurisprudential provisions, which consist of the jurisprudence of the jurists, as a principle, has also paved the way for the formation of general rules. Historically, the general rules, whose traces were first encountered during the period of the Prophet and his companions, are sometimes seen in the early works written in the field of furû' fiqh, sometimes in a concise structure and sometimes in an explanatory format. In this context, many independent works have been written about general rules in famous fiqh schools. As in others, general rules have been resorted to in the furû' fiqh sources of the Hanafi school for the purposes of explaining existing provisions, determining new provisions and defending the view of the school in controversial issues. One of the furû' fiqh sources of the Hanafi school, which had an impact on the formation of the scientific and legal structure during The Ottoman period, is Şeyhîzâde's work called Mecmaʿu'l-enhur fî şerhi Mülteka'l-ebhur. In this study, Mecmaʿu'l-enhur, which was written according to the classical commentary tradition and by making use of many fiqh sources, was examined in terms of the kvâid-i küllî. As a result of this examination, the formation process of the general principles in Mecmaʿu'l-enhur was followed and the wording with which they were included in Mecelle was determined by comparing them with the famous kvâid works of other schools.
Benzer Tezler
- Şeyhîzâde Abdurrahman Efendi'nin Mecma'u'l-Enhur adlı eserinde İmam Şâfiî'ye nispet edilen görüşler- tahâret ve salât bölümleri-
The opinions attributed to İmam Shāfiˁī in Seyhizade Abdurrahman Efendi's majmaˀ al-Anhur: Chapters of ritual cleaning (taharah) and regular prayers (salaah)
MUHARREM BAYRAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinYalova ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. PEHLUL DÜZENLİ
- Şeyhîzâde'nin Mecma'ul-Enhür adlı eserinde İmam Şafiî'ye isnad edilen görüşlerin tespiti: Hadd ve kısas bölümü
Determination of the views attributed to Imam Shafi in Şeyhîzâde's work named Mecma'ul-Enhür: The part of boundaries and retaliation
MEHMET USTA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinYalova ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEMRA PEKER
- Şeyhîzâde'de fıkıh usûlü
Shaykhizada's wievs of usul al-fiqh
BADRAN THAEER ABDULQADER QUMRI
Doktora
Türkçe
2022
DinSüleyman Demirel ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADNAN KOŞUM
- Çahâr Makâla'nin Dil ve Üslûbu ile Nizâmî-i Arûzî'nin 'Üslûp' ve Eserinde bu eserde geçen edebi şahsiyetlerin üslûpları hakkındaki görüşlerim
The Language and Style of Çahâr Makâla and Nizâmî-i Arûzî's style and his opinions about the style of literary figures referred to in this book
YAKUP HAPAKAZ
- Mecmûa-yı Letâif fî Sandukatiel-Meârif (metin ve değerlendirme)
Mecmûa-yi Letâif fî Sandukatiel-Meârif (text and evaluation)
ERDAL KILIÇ