Geri Dön

Using eye tracking to understand the impact of visual complexity and perceptual fluency on viewers' aesthetic preferences

Görsel karmaşıklığın ve algısal akıcılığın izleyicilerin estetik tercihleri üzerindeki etkisini anlamak için göz takip sistemlerini kullanmak

  1. Tez No: 894254
  2. Yazar: DİLARA BEDER
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇAĞRI İMAMOĞLU, DOÇ. DR. CENGİZ ACARTÜRK
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: İç Mimari ve Dekorasyon, Interior Design and Decoration
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi
  10. Enstitü: Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Sanat Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 152

Özet

Bu çalışma, çevre psikolojisi ve mimari tasarımda bilişsel stiller, görsel karmaşıklık ve estetik değerlendirmeler arasındaki etkileşimi, Gestalt ilkelerini kullanarak araştırmaktadır. Araştırmamız iki çalışmaya ayrılmıştır. Çalışma I'de, 39 katılımcı ile renk ve şekil farklılıklarına dayalı benzerlik Gestalt ilkeleri kullanılarak manipüle edilen 24 adet iki boyutlu geometrik uyaranın estetik değerlendirmelerini inceledik. Çalışma II'de, 79 katılımcı ile mimari cephelere odaklandık ve estetik değerlendirmeleri incelemek amacıyla benzerlik ve yakınlık Gestalt ilkeleri kullanılarak manipüle edilen 24 adet iki boyutlu uyaran kullandık. Katılımcılar, Gizli Şekiller Testi kullanılarak Alan Bağımlı veya Alan Bağımsız olarak sınıflandırıldı. Ayrıca, estetik değerlendirmelerini toplamak için anketler kullandık ve görsel dikkati değerlendirmek amacıyla göz izleme verileri ile destekledik. Çalışma I, görsel karmaşıklık ve estetik değerlendirmeler arasında U şeklinde bir ilişki ortaya koydu; hem düşük hem de yüksek karmaşıklıktaki uyaranlar, orta derecede karmaşıklıkta olanlardan daha yüksek puan aldı. Çalışma II, karmaşıklık ve estetik değerlendirmeler arasında ters bir ilişki buldu; daha basit cepheler genel olarak tercih edildi. Gestalt ilkeleri estetik yargıları önemli ölçüde etkiledi; geometrik tasarımlar için şekil temelli benzerlik, renk temelli benzerlikten daha yüksek puan alırken, mimari bağlamda yakınlık temelli cepheler, benzerlik temelli cephelerden daha yüksek puan aldı. Bilişsel stiller, genel estetik değerlendirmeler üzerinde önemli bir etkiye sahip olmamakla birlikte, Alan Bağımlı katılımcıların yakınlık temelli tasarımlar ile benzerlik temelli tasarımlar karşılaştırıldığında verdikleri yanıtlar arasında ince farklar belirlendi. Göz hareketi verileri, daha yüksek karmaşıklık seviyelerinin daha fazla sabitlenmeye ve daha kısa sabitleme sürelerine yol açtığını, bunun da daha geniş bir görsel keşfi yansıttığını gösterdi. Bu bulgular, bilişsel stiller, karmaşıklık ve Gestalt ilkelerinin estetik algıları nasıl şekillendirdiğine dair içgörüler sunarak, kullanıcı deneyimini geliştirmek için tasarım uygulamalarını bilgilendirmektedir.

Özet (Çeviri)

This study investigates the interplay between cognitive styles, visual complexity, and aesthetic evaluations in environmental psychology and architectural design, utilizing Gestalt principles. Our research was divided into two studies. In Study I, we examined the aesthetic evaluations of 24 two-dimensional geometric stimuli, manipulated using the Gestalt principles of similarity based on color and shape differences, with 39 participants. In Study II, we focused on architectural façades and used 24 two-dimensional stimuli, manipulated through the Gestalt principles of similarity and proximity, to assess aesthetic evaluations with 79 participants. Participants were classified as Field Dependent or Field Independent using the Hidden Figures Test. Additionally, we collected their aesthetic evaluations through questionnaires, supported by eye-tracking data to assess visual attention. Study I revealed a U-shaped relationship between visual complexity and aesthetic evaluations, with both low and high complexity stimuli rated higher than medium complexity ones. Study II found an inverse relationship between complexity and aesthetic ratings, with simpler façades generally preferred. Gestalt principles significantly influenced aesthetic judgments, with shape-based similarity rated higher than color-based similarity for geometric designs, and proximity-based façades rated higher than similarity-based façades in architectural contexts. Although cognitive styles did not significantly impact overall aesthetic evaluations, nuanced differences were identified in the responses of Field Dependent participants when comparing proximity-based to similarity-based designs. Gaze metrics data indicated that higher complexity levels led to more fixations and shorter fixation durations, reflecting more extensive visual exploration. These findings offer insights into how cognitive styles, complexity, and Gestalt principles shape aesthetic perceptions, informing design practices to enhance user experience.

Benzer Tezler

  1. İç mimarlık perspektif eğitiminde görme biçimine yönelik deneyim odaklı informel bir model önerisi: Mimari fotoğraf

    An informal experience-based model proposal on the perception of perspective in interior architecture education: Architectural photography

    FEYZA NUR DİŞKAYA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    İç Mimari ve DekorasyonMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    İç Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DAMLA ALTUNCU

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİYE RAHŞAN KARABETÇA

  2. Pazarlamada yapay zeka uygulamaları: Yapay zeka temelli logo tasarımlarının eye-trackıng analizi

    Artificial intelligence applications in marketing: Eye-tracking analysis of artificial intelligence based logo designs

    ZEHRA AKŞİT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    İşletmeFırat Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ATİLLA YÜCEL

  3. Z kuşağı ile X ve Y kuşakların sosyal sorumluluk reklamlarına karşı tutumlarının nöropazarlama yöntemiyle karşılaştırılması

    Comparison of attitudes of generation Z with generation X and Y towards social responsibility advertisements using neuromarketing methods

    KÜBRA UYAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    İşletmeAfyon Kocatepe Üniversitesi

    Pazarlama Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YUSUF KARACA

  4. Mental rotation test performance of university students: Eye tracking study

    Üniversite öğrencilerinde zihinsel döndürme testi sürecinin incelenmesi: Göz takip çalışması

    EDA BAĞÇIVAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bilim Dalı

    PROF. DR. KÜRŞAT ÇAĞILTAY

  5. Nöromuhasebe disiplinindeki yayınların bibliyometrik analizi

    Bibliometric analysis of publications in the field of neuroaccounting discipline

    ZELİHA SÜNBÜL KOÇAK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    İşletmeİzmir Katip Çelebi Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HAYRETTİN USUL