Yapay zekâ ve makine öğrenmesinin kütüphane otomasyon sistemlerine entegrasyonu: Otomatik kataloglama
Integration of artificial intelligence and machine learning in library automation systems: Automatic cataloging
- Tez No: 895535
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUSTAFA BAYTER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilgi ve Belge Yönetimi, Information and Records Management
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgi ve Belge Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 192
Özet
Kütüphaneler, tarihsel olarak bilginin depolanması ve dağıtılması açısından önemli kurumlar olmuştur. Ancak, dijitalleşmenin hızla arttığı modern dünyada, kütüphanelerin de geleneksel işlevlerinin ötesine geçerek dijital kaynaklar ve hizmetler sunmaları gerekmektedir. Bu bağlamda, yapay zeka ve makine öğrenmesi gibi ileri teknolojiler, kütüphane hizmetlerinin modernize edilmesinde kritik bir rol oynamaktadır. Bu çalışmada kütüphane kataloglama süreçlerinde yapay zeka ve makine öğrenmesi uygulamalarının nasıl kullanılabileceğini, bu teknolojilerin sağladığı avantajları, olası zorlukları ve bu süreçlerin kütüphanelerin verimliliğine katkıları değerlendirilmiştir. Yapay zeka, insan zekasını taklit eden ve insan davranışlarını modelleyen bilgisayar sistemleri olarak tanımlanırken, makine öğrenmesi, bu sistemlerin verileri analiz ederek kendi kendine öğrenme yeteneği kazanmasını sağlayan bir yapay zeka alt dalıdır. Bu teknolojiler, kütüphanelerin bilgi işleme süreçlerine yeni bir dönem yaşatmaktadır. Çalışmada öncelikle kütüphanelerin teknolojik gelişmeleri üzerinde durularak günümüz teknolojilerinin kütüphane hizmetlerine katkıları ele alınmıştır. Özellikle otomatik kataloglama süreçleri üzerinde yoğunlaşan çalışma, yapay zekanın bu süreçlerdeki potansiyel katkılarını çeşitli örneklerle desteklemektedir. Temelde Python programlama dili kullanılarak yapay zeka ile materyallerin MARC21 kaydı alınmış ve otomatik olarak kataloglama yapılması sağlanmıştır. Yine Python programlama dili kullanılarak makine öğrenmesi ile verilen materyallerin kelime öbekleri bulunarak konu ve kişi dizini için öneriler çıkarılmak istenmiştir. Bu teknolojilerin kullanımıyla, kütüphanelerde insan müdahalesi olmadan birçok işlemin yapılabilir hale gelmesi ve bu sayede iş süreçlerinin hızlanması amaçlanmıştır. Kütüphanelerin bu teknolojileri kullanması, kütüphanecilerin iş yükünü azaltmakla kalmayacak, aynı zamanda kullanıcı memnuniyetini de artıracaktır. Ancak, bu teknolojilerin tam anlamıyla benimsenmesi için kütüphanelerin gerekli teknik altyapıyı oluşturması ve personelin bu yeni sistemlere uyum sağlayabilmesi için eğitilmesi gibi konular da önem arz etmektedir. Böylelikle kütüphanelerin gelecekteki hizmetlerine yönelik yenilikçi yaklaşımlar geliştirilirken hangi aşamaların önemli olduğuna dair bilgiler göz önünde bulundurulacaktır.
Özet (Çeviri)
Libraries have historically been essential institutions for the storage and dissemination of knowledge. However, in the rapidly digitizing modern world, libraries must go beyond their traditional functions to offer digital resources and services. In this context, advanced technologies such as artificial intelligence (AI) and machine learning (ML) play a critical role in modernizing library services. This study evaluates how AI and ML applications can be utilized in library cataloging processes, the advantages these technologies offer, potential challenges, and their contributions to the efficiency of libraries. While AI is defined as computer systems that mimic human intelligence and model human behaviors, ML is a subfield of AI that enables these systems to gain self-learning abilities through data analysis. These technologies are ushering in a new era in the information processing processes of libraries. The study initially focuses on the technological advancements of libraries, discussing the contributions of contemporary technologies to library services. The research particularly concentrates on automatic cataloging processes and supports the potential contributions of AI in these processes with various examples. Fundamentally, Python programming language was used to automate the cataloging of materials through AI by recording them in MARC21 format. Additionally, using Python, ML was employed to extract keywords from given materials to generate subject and name indexes. The application of these technologies aims to enable many processes to be carried out in libraries without human intervention, thereby accelerating work processes. The adoption of these technologies in libraries will not only reduce the workload of librarians but also increase user satisfaction. However, for the full adoption of these technologies, it is crucial for libraries to establish the necessary technical infrastructure and train personnel to adapt to these new systems. Thus, while innovative approaches are being developed for the future services of libraries, key stages to consider will be highlighted.
Benzer Tezler
- SEM (taramalı elektron mikroskobu) görüntülerinin yapay zeka metotları ile incelenmesi
Examination of SEM (scanning electron microscopy) images by artificial intelligence methods
AYŞE DEMİRKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolAlanya Alaaddin Keykubat ÜniversitesiMetalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSMAİL TOPÇU
- Derin öğrenme ile metin özetleme
Text summarization with deep learning
BURAK ERHANDI
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolSakarya ÜniversitesiBilgisayar ve Bilişim Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATİH ÇALLI
- Deep feature transfer from deep learning models into machine learning algorithms to classify COVID-19 from chest X-ray images
Göğüs röntgeni görüntülerinden COVID-19 sınıflandırması yapmak amacıyla derin öğrenme modellerinden makine öğrenmesi algoritmalarına derin öznitelik aktarımı
OZAN GÜLDALİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Matematikİstanbul Teknik ÜniversitesiMatematik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜL İNAN
- Derin öğrenmede istatistiksel yöntemlerle hisse senedi fiyatı öngörüsü
Stock price forecast with statistical methods in deep learning
ELİF NUR GÜNEY
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
EkonometriSüleyman Demirel ÜniversitesiEkonometri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CÜNEYT TOYGANÖZÜ
- Yapay zeka'nın pazarlama iletişimi ve marka tutundurmada kullanımı ve yapay zeka'nın reklam iletişiminde kullanımı üzerine bir araştırma
Use of artificial intelligence in marketing communication and brand posting and the use of artificial intelligence in advertising communication
AYCAN EZGİ KURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
İşletmeBahçeşehir Üniversitesiİktisadi ve İdari Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KAZIM SELÇUK TUZCUOĞLU