Geri Dön

Bilgisayarlı tomografi görüntülerinden nodül tespit karar destek sistemi geliştirilmesi

Developing decision support system for nodule detection from computerized tomography images

  1. Tez No: 895702
  2. Yazar: YASİN İLHAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ARİF ÖZKAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Biyomühendislik, Mühendislik Bilimleri, Bioengineering, Engineering Sciences
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Biyomedikal Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 98

Özet

Akciğer kanseri, dünya genelinde her yıl milyonlarca insanın hayatını kaybetmesine neden olan hastalıkların başında gelmektedir. Akciğer kanserinin tedavi süreci ne kadar önemliyse, kanserin erken teşhis edilmesi de aynı derecede önemlidir. Bu nedenle, akciğer tomografisi görüntülerinden nodüllerin yerini ve büyüklüğünü tespit edecek derin öğrenme modeli olan LikNet mimarisini önerilmektedir. Tez çalışmasında, akciğer bilgisayarlı tomografisinde nodül tespit edilmiş 110 hasta ve 343 nodül üzerinde gerçekleştirilmiştir. Görüntülerin sınıflandırılması ve işaretlenmesi için uzman radyologlardan destek alınmıştır. Çalışma, dört işlem basamağından oluşmaktadır: akciğer parankima segmentasyonu, segmente edilmiş akciğer görüntülerinde radyolog tarafından nodüllerin işaretlenmesi, işaretlenen ROI (İlgi Alanı) bölgelerinden nodül görüntülerinin elde edilmesi ve elde edilen nodül görüntülerinin akciğer görüntüsü içinde aranarak nodüllerin tespit edilmesi. Ön işleme aşamasında, Otsu yöntemi kullanılarak akciğer HU (Hounsfield Unit) eşik değerine göre eşikleme yapılmakta ve akciğer segmentasyonu gerçekleştirilmektedir. Radyologlar tarafından önceden işaretlenen nodüllerin ROI'lerine ait XML dosyaları çıkarılarak görüntülere dönüştürülmektedir. LinkNet ve U-Net mimarisi ile eğitilen şablon nodüller kullanılarak mimari değişiklikler yapılmış ve 16 farklı karşılaştırma ve başarı yüzdesi tablosu oluşturulmuştur. LinkNet mimarisi ile gerçekleştirilen modelde, eğitim (train) verilerinde intersection over union (IoU) değeri 0,94, doğrulama (validation) verilerinde ise IoU değeri 0,69 elde edilmiştir. Eğitim için 274 nodül ve doğrulama için 69 nodül verisi kullanılmıştır. Deneysel sonuçlar, radyologlar tarafından gözden kaçabilecek nodüllerin geliştirdiğimiz CAD (Bilgisayar Destekli Tanı) sistemi ile tespit edilebileceğini ve akciğer kanseri tanısının konulmasında önemli bir fayda sağlayacağını göstermektedir.

Özet (Çeviri)

Lung cancer is one of the leading diseases that causes millions of people to die every year around the world. As important as the treatment process of lung cancer is, early diagnosis of cancer is equally important. For this reason, LikNet architecture, a deep learning model that will detect the location and size of nodules from lung tomography images, is recommended. The thesis study was carried out on 110 patients and 343 nodules with nodules detected on lung computed tomography. Support was received from expert radiologists to classify and mark the images. The study consists of four processing steps: lung parenchyma segmentation, marking nodules by the radiologist in segmented lung images, obtaining nodule images from the marked ROI (Region of Interest) regions, and detecting nodules by searching the obtained nodule images in the lung image. In the pre-processing stage, thresholding is performed according to the lung HU (Hounsfield Unit) threshold value using the Otsu method and lung segmentation is performed. XML files of the ROIs of the nodules previously marked by radiologists are extracted and converted into images. Architectural changes were made using template nodules trained with LinkNet and U-Net architecture, and 16 different comparison and success percentage tables were created. In the model implemented with the LinkNet architecture, the intersection over union (IoU) value was 0,94 in the training data and the IoU value was 0,69 in the validation data. Data from 274 nodules were used for training and 69 nodules for validation. Experimental results show that nodules that may be overlooked by radiologists can be detected with the CAD (Computer Aided Diagnosis) system we have developed and will be of significant benefit in diagnosing lung cancer.

Benzer Tezler

  1. Pulmoner nodüller için bilgisayar destekli teşhis sistemi

    Computer aided diagnosis system for pulmonary nodules

    AHMET TARTAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Üniversitesi

    Biyomedikal Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYDIN AKAN

    YRD. DOÇ. DR. NİYAZİ KILIÇ

  2. Classification of lung nodules in CT images using convolutional neural networks

    BT görüntülerinde akciğer nodüllerinin evrişimsel sinir ağları kullanılarak sınıflandırılması

    GÖRKEM POLAT

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    Elektrik ve Elektronik MühendisliğiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Elektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YEŞİM SERİNAĞAOĞLU DOĞRUSÖZ

    PROF. DR. UĞUR HALICI

  3. Akciğer maligniteleri nodal evrelemesinde endobronşial ultrasonografi (EBUS), mediastinoskopi ve bunların pozitron emisyon tomografi – bilgisayarlı tomografi (PET-BT) ile korelasyonu

    Endobronchial ultrasonography (EBUS), mediastinoscopy and their correlation with positron emission tomography - computed tomography (PET-CT) in nodal staging of lung malignancy

    ZEYNEP KILIÇ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Göğüs Kalp ve Damar CerrahisiSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Göğüs Cerrahisi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÖKTÜRK FINDIK

  4. Kemoradyoterapi uygulanan kT3 larinks kanseri hastalarında tedavi başarısını etkileyen faktörler

    Factors affecting the treatment success in patients kT3 laryngeal cancer undergoi̇ng chemoradioterapy

    SEDA IŞIK

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Kulak Burun ve BoğazSağlık Bakanlığı

    Kulak Burun Boğaz Ana Bilim Dalı

    DOÇ. ÖMER BAYIR

  5. Bilgisayarlı tomografi (BT) görüntüleri üzerinde akciğer nodüllerinin otomatik teşhisi ve üç boyutlu modellenmesi

    Automated diagnosis and 3d modeling of the lung nodules on the base of CT scans

    AHMED DEMİRPOLAT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolAnkara Üniversitesi

    Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. REFİK SAMET