TRT THM repertuvarında bulunan Hatay türkülerinin söz ve müzik unsurlarının incelenmesi
An analysis on the lyrics and musical element of Hatay folk songs in TRT THM (Turkish folk music) repertoire
- Tez No: 900210
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET SELİM DOĞAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Müzik, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Müzik Bilimleri Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 199
Özet
Amaç: Bu çalışma, Hatay yöresine ait TRT THM repertuarındaki türkülerdeki söz unsurlarının (eşya, meyve, sebze, yer adları, sevgiliye ait unsurlar, deyimler, tabiat ve coğrafi unsurlar) vb. müzik unsurlarını (makam dizileri, ritmik usuller, formları) araştırarak verileri bir araya getirmeyi ve halk kültürünün korunarak gelecek kuşaklara aktarılmasını amaçlamaktadır. Ayrıca, Türk halkının geleneksel kültürünün ortaya konulması ve unutulmasının önlenmesine katkıda bulunarak bilimsel sonuçlara ulaşmayı hedeflemektedir. Yöntem: Bu çalışmada, nitel araştırma yöntemleri olarak kaynak araştırması ve belgesel tarama kullanılmış, veriler ise doküman inceleme tekniği ile elde edilmiştir. Bulgular: Araştırmanın üçüncü bölümü olan Bulgular kısmında, 28 eserin notaları sunulmuş ve eserlerin söz unsurları analiz edilmiştir. Ayrıca, müzik unsurları açısından makam dizileri, ritmik usuller ve tür yapıları incelenmiştir. Eserlerin söz unsurları, 26 başlık altında toplanmış ve bu başlıklar doğrultusunda eserlerin sözleri tek tek incelenip tablolar halinde sunulmuştur. Makam dizilerinde birden fazla makam bulunmasına rağmen, eserlerin genelinde 4/4'lük ritimler ve ağırlıklı olarak kırık havalar kullanıldığı gözlemlenmiştir. Sonuç: Hatay türkülerinin sözsel ve müzikal unsurları üzerinde yapılan incelemelerde şu sonuçlar elde edilmiştir: Hatay'ın Çukurova ve Amik Ovası'nda bulunmasına ve tarım ürünleri arasında arpa ile buğdayın yetiştirilmesine rağmen, türkülere bu yiyeceklerin yalnızca birer kez geçtiği saptanmıştır. Hatay türkülerinin tamamının“kırık hava”formunda bestelendiği belirlenmiştir. Söz unsurları arasında en sık kullanılan ögeler arasında sayı adları, insan bedeniyle ilgili unsurlar, çiçek ve bitki adları, hayvan adları ve sevgiliye dair unsurlar yer almaktadır. Ayrıca, türkülerin dizi yapılarında 13 farklı dizi tespit edilmiş olup, Hicaz dizisi 5 türkü ile en fazla kullanılan dizidir. Diğer diziler arasında Hüseyni, Mahur, ve Segâh dizileri öne çıktığı tespit edilmiştir. Anahtar Kelime: Hatay Türkülerinde Söz Unsurları-Hatay Müzik Unsurları
Özet (Çeviri)
Objective: This study aims to gather and preserve the elements of folk culture by researching the lyrical components (such as objects, fruits, vegetables, place names, elements related to the beloved, idioms, nature, and geographical elements) and musical elements (such as modes, rhythmic patterns, and forms) found in the TRT Turkish Folk Music (THM) repertoire of songs from the Hatay region. Additionally, it seeks to contribute to the presentation of traditional Turkish culture and prevent its forgetting by reaching scientific conclusions. Method: In this study, qualitative research methods including source research and documentary scanning were used, and data were collected through document analysis techniques. Findings: In the third section of the study, Findings, the notes of 28 pieces were presented, and the lyrical components of these pieces were analyzed. Furthermore, the musical elements such as modes, rhythmic patterns, and forms of the pieces were examined. The lyrical components were categorized under 26 headings, and the lyrics of the pieces were analyzed and presented in tabular form according to these headings. Despite the presence of multiple modes, it was observed that the majority of the pieces utilized 4/4 rhythmic patterns and predominantly broken rhythms. Conclusion: The examination of the lyrical and musical elements of Hatay folk songs revealed the following results: Despite Hatay's location in Çukurova and the Amik Plain and the cultivation of barley and wheat, these food items were mentioned only once in the folk songs. It was determined that all Hatay folk songs were composed in the“broken rhythm”form. Among the frequently used lyrical elements are number names, body-related elements, flower and plant names, animal names, and elements related to the beloved. Additionally, 13 different modes were identified in the song structures, with the Hicaz mode being the most frequently used, appearing in 5 songs. Other prominent modes include Hüseyni, Mahur, and Segâh.
Benzer Tezler
- TRT THM reperuvarında bulunan Ordu yöresi türkülerinin ritim yapılarının THM ve TSM nazariyatı açısından karşılaştırmalı incelemesi
A comparative study on the rhy THM structures of folk songs of Ordu region in the TRT tfm repertory in terms of TFM and tam theoretic
BARIŞ ENGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MüzikAtatürk ÜniversitesiMüzik Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZGÜR SADIK KARATAŞ
- TRT Türk halk müziği repertuvarında bulunan Elazığ-Harput yöresine ait türkülerin makam ve usûl açısından incelenmesi
Analysis of the Turkish folk songs belonging to Elaziğ-Harput region in the repertoire of TRT in terms of maqam and method
HALİL İBRAHİM KÖROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
MüzikAtatürk ÜniversitesiMüzik Bilimleri Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET CAN PELİKOĞLU
- Güftesi Yunus Emre'ye ait TRT THM repertuvarında bulunan ve bulunmayan türkülerin ayak/makam, usul ve tür yönünden incelenmesi
An investigation of the Turkish Turkish songs composed and in the TRT repertoire with lyrics belonging to Yunus Emre in terms of foot/math, procedure and type
ÖMER ZÜLFÜ GÜRAKAR
- İstanbul Konservatuvarı Derleme Defterlerinde bulunan Kastamonu türkülerinin TRT THM repertuvarındaki mevcut notasyonlarının karşılaştırmalı analizi
A comparative analysis of the current notations of Kastamonu turkus in TRT THM repertory in the Istanbul Conservatory Compilation Books
NURULLAH ÇETİN
- Aydın yöresi halk müziği kültürü ve TRT-THM repertuvarında kayıt altına alınmış Aydın yöresine ait sözsüz eserlerin müzikal özellikleri
Folk music culture of Aydın region and musical features of nonverbal works belonging to Aydın region recorded in the TRT-THM repertoire
EBUBEKİR COŞKUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Halk Bilimi (Folklor)İnönü ÜniversitesiTürk Müziği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜNAL İMİK