İstihdamın sektörel dağılımı ve gelirden aldığı pay: Türkiye örneği
Sectoral distribution of employment and its share in income: The case of Turkey
- Tez No: 901686
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖZLEM DURGUN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İktisat Teorisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 187
Özet
Gelir dağılımında eşitsizlik konusu küresel çapta tartışılan konular arasındadır. Gelirin emek ve sermaye arasındaki dağılımını gösteren fonksiyonel gelir dağılımına olan ilgi ise her geçen gün artmaktadır. Bu doğrultuda ülkelerin fonksiyonel gelir dağılımının nasıl gerçekleştiği, yıllar içerisinde sahip olduğu eğilimler ve dağılıma etki eden faktörler çeşitli çalışmalar kapsamında araştırılmaktadır. Ancak literatürde emek payını sektörel perspektiften ele alan çalışmalar oldukça kısıtlıdır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye için emek payında meydana gelen artış veya azalış eğilimleri üzerinde sektörel etkilerin rolünü ele alarak literatüre katkı sağlamaktır. Çalışmada emek payında zaman içinde yaşanan değişimler sektörel perspektiften ele alınarak Shift-Share analizi uygulanmıştır. Analiz kapsamında 2000 ve 2023 yılları seçilmiştir. Bu doğrultuda toplam etki, sektör içi etkiler ve sektörler arası etkilere ayrılarak tarım, sanayi, inşaat ve hizmet olmak üzere dört sektör bağlamında incelenmiştir. Çalışma bulgularına göre düzeltilmemiş emek payları ile gerçekleştirilen Shift-Share analizi sonucunda emek payında artış yaşandığı ve bu artışın %57'sinin sektör içi etkilerden %43'ünün ise sektörler arası etkilerden meydana geldiği görülmüştür. Bu durum 2000 ve 2023 yıllarında emek payında yaşanan artışın hem sektörlerin kendi içinde meydana gelen emek payı artışlarından hem de yapısal dönüşüm sonucu meydana gelen artışlarından oluştuğunu göstermektedir. Düzeltilmiş emek paylarına göre iki farklı düzeltme yöntemi kullanılarak gerçekleştirilen analizlerde emek payında 2000 ve 2023 yıllarında azalış yaşandığı bulgusuna ulaşılmıştır. Söz konusu azalışlarda baskın olan etkiyi sektör içi etkilerin oluşturduğu gözlemlenmiştir. Buna göre, ilgili dönemde emek payında yaşanan azalışlar sektörlerin kendi içlerindeki emek payı azalışlarından kaynaklanmaktadır. Düzeltilmemiş ve düzeltilmiş emek payları ile gerçekleştirilen analiz bulgularının farklı eğilimlere sahip olduğu görülmüştür. Bu bağlamda düzeltilmiş emek payı yöntemlerinin, toplam emek payı değişimini nasıl etkilediğini görmek amacıyla sektör içi etkiyi ayrıştırma yoluna gidilmiştir. Sektör içi etki için gerçekleştirilen Shift-Share analizi bulgularına göre, söz konusu yıllarda istihdam yapısı sektör içi etkiyi negatif olarak etkilemektedir. Buna göre toplam istihdam içinde ücretli çalışanların oranının artmasının emek payı üzerinde negatif bir etki oluşturduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
Inequality in income distribution has been a globally debated issue, attracting attention for decades. In particular, interest in functional income distribution—measuring income between labor and capital—has been growing steadily. In this context, various studies investigate how functional income distribution occurs in countries, its long-term trends, and the factors that influence this distribution. However, studies on the labor share from a sectoral perspective are quite limited. Therefore, this study aims to examine the role of sectoral effects on the increasing or decreasing trends in the labor share for Turkey. In the study, changes in the labor share over time are analyzed from a sectoral perspective and Shift-Share analysis is applied. For the analysis, the years 2000 and 2023 are selected and the labor share changes in Turkey are decomposed into sectoral effects. In this context, the total effect is divided into within-sector and between-sector effects and analyzed within four sectors: agriculture, industry, construction, and services. According to the findings of the study, as a result of the Shift-Share analysis conducted with unadjusted labor shares, it was concluded that there was an increase in the labor share in the relevant years. The analysis shows that 57% of this increase stems from within-sector effects, while 43% comes from between-sector effects. The results indicate that both within-sector growth and structural transformation have driven the labor share increase. Analyses using two different adjustment methods based on labor shares reveal that the labor share decreased in 2000-2023, and within-sector effects emerged as the dominant factor in these decreases. Accordingly, the decreases in the labor share in the relevant period stem from the decreases in the labor share within sectors. The findings of the analysis with unadjusted and adjusted labor shares show different trends. In this context, to see how the adjusted labor share methods affect the change in the total labor share, the within-sector effect was decomposed. According to the findings of the Shift-Share analysis of the within-sector effect, the employment structure negatively impacts the within-sector effect in these years. Thus, the findings suggest that an increase in the share of wage earners in total employment has a negative impact on the labor share.
Benzer Tezler
- Burdur ili mermer sektörünün kurumsal ve ekonomik yapısı
İnstitutional and economic structure of marble sector in burdur
AHMET SARITAŞ
- Sanayisizleşme ve gelişmekte olan ülkeler açısından durum analizi
Deindustrialisation and structural supervision of developing countries
FUNDA MERT
- Erken çocukluk eğitim ve bakım hizmetleri ile iş yaşam dengesi arasındaki ilişki
Relationship between early childhood education and care services and work life balance
YASEMİN HAZAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriMarmara ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKİ PARLAK
- Refah devletinin yeniden yapılanması ve AB ülkelerinde iş-yaşam dengesi
The restructuring of the welfare state and work-life balance in EU countries
NURGÜN KUL PARLAK
Doktora
Türkçe
2015
Ekonomiİstanbul ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEDAT MURAT
- Türkiye'de sektörel dönüşümün istihdam üzerine etkisi
The impact of sectoral transformation on employment in Turkey
ZÜBEYİR DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
EkonomiKırklareli Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLŞAH ÖZŞAHİN