Türk Boğazlar Sisitemi'nde yaşayan deniz memelileri populasyonları üzerine araştırmalar
Investigations on the marine mammals population living in the Turkish straits system
- Tez No: 90640
- Danışmanlar: PROF. DR. BAYRAM ÖZTÜRK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Su Ürünleri, Aquatic Products
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1999
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Su Ürünleri Temel Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Deniz Biyolojisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 72
Özet
ÖZET Bu araştırma 1997-1999 yularında Türk Boğazlar Sistemi (TBS)'nde gerçekleştirilmiştir. Çalışma süresince yunus populasyonlannm tesbiti için araştırma gemileriyle“line-transect”metod uygulanmıştır. Yunus gözlemleri için ilgili kişilere gözlem formları dağıtılmıştır. Araştırma seferlerinde gerçekleşen gözlem verileri, hayvan populasyonlarını belirlenmesi için geliştirilmiş olan DISTANCE 3,5 bilgisayar yazılımıyla analiz edilmiştir. Marmara Denizi'nde yaşadığı bilinen Akdeniz foku hakkında ise fok habitatlannda saha balıkçılık yerleşimlerinde anket çalışmaları yapılmıştır. Çalışmanın amacı, TBS'nde yaşayan deniz memelilerinin mevcut durumunu ortaya çıkarmak, türlerin bolluk ve dağılımlarını belirlemek, türlerin korunması ve yönetimi için gerekli bilgileri toplamaktır. Araştırma sonucunda, deniz çalışmalarında, TBS'nde yerli (resident) yunus populasyonuna rastlanmamış olup, Phocoena phocoena (Linnaeus, 1758) türüne ait bireyler de gözlenmemiştir. Delphinus delphis Linnaeus, 1758 ve Tursiops truncatus (Montagu, 1821) türleri ise sıklıkla gözlenmiştir. Yunus populasyonları için birey sayılan, Ekim 1997'de T. truncatus 495 (203-1197 % 95 CI), D. delphis 113 (292-2050 %95 CI), olmak üzere toplam 1268 (648-2483 %95 CI); Ağustos 1998'de T. truncatus, 468 (184-1186 %95 CI), D. delphis 994 (390-2531 %95 CI) olmak üzere toplam 1462 (776-2758 %95 CI) ; Şubat 1999'da T. truncatus 359 (140-1020 %95 CI), D. delphis 329 (110-990 %95 CI) olmak üzere toplam 688 (299- 1580 %95 CI) ve Nisan 1999'da T. truncatus 669 (189-2372 %95 CI), D. delphis 1192 (468-2592 %95 CI) olmak üzere toplam 1861 (921-3761 %95 CI) olarak hesaplanmıştır. D. delphis ve T. truncatus türlerinin TBS'ndeki genel dağılımları incelenmiş ve İstanbul, Çanakkale boğazlan ve güney Marmara'da Marmara Adalan çevresinde sıklıkla bulunduklan belirlenmiştir. Yine, D. delphis ve T. truncatus idlerinin TBS'ndeki dağılımlanmn ilkbahar ve sonbahar aylannda, 0-50 m derinliklerde ve kıyısal bölgede yoğunlaştığı belirlenmiştir. Çalışma süresince karaya vuran yunuslar araştınlmış ve 18 birey bulunmuştur. Bunlar, 7 T. truncatus, 6 D. delphis, 4 P. phocoena ve 1 Stenella coeruleoalba (Meyen, 1833) dır. Türlerin hareketlerinin balık göçleriyle ilişkisi incelenmiş, yunuslann Türk Boğazlar Sistemi'nde pelajik balıkların bulunduğu dönemlerde daha fazla gözlendiği anlaşılmıştır. Karaya vuran hayvanlardan ikisine ait mide içeriği analizlerinde Pomatomus saltator (Lüfer) ve Trachurus trachurus (İstavrit), Sprattus sprattus (Çaça) ve Belone belone (Zargana) türü balıklara ait otolitler belirlenmiştir. Bununla birlikte, bir bireye ait mide içeriğinde misina ağ ve plastik parçalar tesbit edilmiştir. Akdeniz foku çalışmalan sonucunda, bölgede bir bireyin en son 1996 yazında Marmara Adası ve Paşalimanı Adasında görüldüğü bildirilmiştir. Deniz çalışmalarında ise Akdeniz fokuna rastlanmamış olup türün Türk Boğazlar Sistemi'nden çekildiği düşünülmektedir. VI
Özet (Çeviri)
SUMMARY This research was carried out in the Turkish Straits System (TSS) between 1997 and 1999 to elucidate the current situation of marine mammals living in the TSS and to determine their abundance and distribution so that the conservation of these marine mammals is effectively managed. In order to determine the abundance of dolphins the line-transect method was applied using research vessels. Data obtained by observation was analysed by computer programme DISTANCE 3,5 which was developed for estimating population size. The observation forms were distributed to the related persons. Data of Mediterranean monk seals based on inquiry studies was collected in the fishery settlements. The stranded animals were also collected and examined. As a result, Phocoena phocoena (Linnaeus, 1758) was not found in the TSS. Schools of Delphinus delphis Linnaeus, 1758 and Tursiops truncatus (Montagu, 1821) were observed very frequently. However, resident population was not determined in the TSS. As for the abundance of dolphins, it was estimated 495 (203-1 197 95% CI) T. truncatus, 113 (292-2050 95% CI) D. delphis, totally 1268 (648-2483 95% CI) in October 1997; 468 (184-1186 95% CI) T. truncatus and 994 (390-2531 95% CI) D. delphis, totally 1462 (776-2758 95% CI) in August 1998; 359 (140-1020 95% CI) T. truncatus and 329 (110-990 95% CI) D. delphis, totally 688 (299-1580 95% CI) in February 1999; 669 (189-2372 95% CI) T. truncatus and 1192 (468-2592 95 %CI) D. delphis, totally 1861 (921-3761 95% CI) in April 1999. General distribution of D. delphis and T. truncatus in the TSS was examined and they were observed frequently in the Istanbul and Çanakkale Straits, the southern part of Marmara Sea and in the vicinity of Marmara Islands. D. delphis and T. truncatus mostly concentrated in the coastal regions between 0-50 m depth in spring and autumn. Eighteen specimens of stranded dolphins were found. Those were seven T. truncatus, six D. delphis, four P. phocoena and one Stenella coeruleoalba (Meyen, 1833). The movement of the dolphins was related with fish migrations; it was observed that the dolphins were abundant during the presence of pelagic fish in the TSS. By the examination of the stomach content of two stranded animals, the otoliths of Pomatomus saltator, Trachurus trachurus, Sprattus sprattus and Belone belone were found. Besides, some pieces of nylon fishing net and some plastic materials were found in the stomachs. Only one individual of monk seal was reported on Marmara Island and Paşalimanı Island in 1996. During the field studies at sea, monk seal was not observed and it was thought that the animal disappeared from the TSS. VII
Benzer Tezler
- Türkiye denizleri'nde yaşayan mutur'ların phocoena phocoena (Linnaeus, 1758) genetik yapılarının incelenmesi
Genetic investigation on the population structure of the harbour porpoise phocoena phocoena (Linnaeus, 1758) living in Turkish waters
BEGÜM UZUN
Doktora
Türkçe
2020
Biyolojiİstanbul ÜniversitesiDeniz ve İçsu Kaynakları Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAYRAM ÖZTÜRK
PROF. DR. İBRAHİM RAŞİT BİLGİN
- Marmara denizi ve Türk Boğazlar sisteminde dağılım gösteren Echinodermata türlerinin biyoekolojik özellikleri
Bioecological features of Echinodermata distributing along Turkish coasts of Marmara sea and Turkish Straits system
BAŞAK BUHARALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Deniz BilimleriEge ÜniversitesiSu Ürünleri Temel Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALPER DOĞAN
- Kuzeydoğu Akdeniz, Türk Boğazlar Sistemi ve Karadeniz mesozooplankton topluluklarının bölgesel değişimi
Regional changes in mesozooplankton assemblages in Northeastern Mediterranean, Turkish Straits System and the Black Sea
TUBA KURT
Doktora
Türkçe
2016
Su ÜrünleriÇukurova ÜniversitesiSu Ürünleri Temel Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVİM POLAT
- Türk Boğazları'nda meydana gelen gemi kazalarınınkonumsal analizi ve değerlendirilmesi
Spatial analysis and evaluation of ship accidents occurred in Turkish Straits
METİN ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Deniz BilimleriKaradeniz Teknik ÜniversitesiDeniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZKAN UĞURLU
- Assessment of the environmental risk associated with the petroleum transport through the Turkish Straits System
Türk Boğazlar Sistemi?nde petrol taşımacılığından kaynaklanan risklerin değerlendirmesi
ŞEBNEM DOĞA ATAY
Yüksek Lisans
İngilizce
2006
Çevre MühendisliğiDokuz Eylül ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN USLU