Osmanlı süreli yayınlarında Bursa (1840-1909)
Bursa in Ottoman periodicals (1840-1909)
- Tez No: 907761
- Danışmanlar: PROF. DR. SAADET MAYDAER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Bursa, Servet-i Fünûn, Cerîde-i Havâdis, Tasvîr-i Efkâr, Sabah
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bursa Uludağ Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 136
Özet
Bursa, Osmanlı Devleti'nin ilk başkenti olması, ekonomik ve ticari faaliyetlerdeki merkezi konumu ve padişah türbelerinin burada yer alması gibi nedenlerle Osmanlı döneminde büyük bir öneme sahip olmuştur. Şehrin bu stratejik ve sembolik konumu, Osmanlı süreli yayınlarında sıkça ele alınmasına zemin hazırlamıştır. Bursa hakkında yayımlanan bu haberler, şehrin yalnızca fiziki ve sosyal özelliklerini değil, aynı zamanda dönemin toplumsal ve ekonomik yapısına dair önemli bilgiler sunmaktadır. Bu çalışma, Osmanlı süreli yayınlarında yer alan Bursa'ya ilişkin haberleri inceleyerek, şehrin Osmanlı halkına nasıl tanıtıldığını ve bu süreçte hangi temaların öne çıktığını analiz etmeyi amaçlamaktadır. Araştırma kapsamında, 1840-1909 yılları arasında Osmanlı basınında Bursa ile ilgili yayımlanan haberler sistematik bir şekilde toplanmış ve belirli tema başlıkları altında değerlendirilmiştir. Fiziki yapılar başlığı altında, şehrin mimari zenginlikleri arasında önemli bir yer tutan camiler, türbeler ve külliyeler ele alınmıştır. Bu yapılar, sadece dini ve kültürel değerler açısından değil, aynı zamanda Osmanlı mimarlık tarihine ışık tutan unsurlar olarak değerlendirilmiştir. Sosyal ve ekonomik faaliyetler bağlamında ise Bursa'nın özellikle ipekçilik sektöründeki önemi vurgulanmış, ulusal basında bu sektöre dair geniş kapsamlı haberlerin yer aldığı görülmüştür. Bursa'nın ipek üretimi ve ticaretindeki rolü, şehrin Osmanlı ekonomisindeki merkezi pozisyonunu destekleyen bir unsur olarak öne çıkmaktadır. Diğer bir önemli başlık ise asayiş ve güvenlik durumları olmuştur. Şehrin huzur ve güvenliğine ilişkin haberlerde, gazete yazarlarının olaylara dair farklı perspektifler sundukları ve bu değerlendirmelerin dönemin sosyal yapısını anlamak açısından önemli ipuçları taşıdığı görülmüştür. Ayrıca, Bursa'yı ziyaret eden seyyahlar ve Osmanlı basınında bu ziyaretlere dair yer alan aktarımlar, şehrin tarihi, kültürel ve doğal güzelliklerine ilişkin zengin bir bilgi birikimi sunmaktadır. Ziyaretçilerin gözlemleri, hem şehrin Osmanlı toplumundaki algısını hem de uluslararası düzeydeki önemini anlamaya yardımcı olmaktadır. Sonuç olarak, bu çalışma, Osmanlı dönemindeki süreli yayınlar üzerinden Bursa'nın toplumsal, kültürel ve ekonomik özelliklerini analiz ederek, şehrin tarihsel süreç içerisindeki önemine dair daha derinlemesine bir kavrayış geliştirmeyi hedeflemektedir. Bursa'nın Osmanlı halkı için ne anlama geldiği, bu haberlerde yer alan temalar ve detaylar aracılığıyla daha net bir şekilde ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda, araştırma, Osmanlı basın tarihi ve şehir tarihi literatürüne önemli bir katkı sağlamayı amaçlamaktadır.
Özet (Çeviri)
Bursa had great importance during the Ottoman period for reasons such as being the first capital of the Ottoman Empire, its central location in economic and commercial activities and the location of the sultan's tombs here. This strategic and symbolic location of the city paved the way for its frequent coverage in Ottoman periodicals. These news published about Bursa provide important information not only about the physical and social characteristics of the city, but also about the social and economic structure of the period. This study aims to analyze how the city was introduced to the Ottoman people and which themes came to the fore in this process by examining the news about Bursa in Ottoman periodicals. Within the scope of the research, news about Bursa published in the Ottoman press between 1840-1909 were systematically collected and evaluated under certain theme headings. Under the heading of physical structures, mosques, tombs and social complexes, which hold an important place among the architectural richness of the city, were examined in detail. These structures were evaluated not only in terms of religious and cultural values, but also as elements that shed light on the history of Ottoman architecture. In terms of social and economic activities, Bursa's importance, especially in the silk sector, was emphasized, and it was seen that the national press included comprehensive news about this sector. Bursa's role in silk production and trade stands out as an element supporting the city's central position in the Ottoman economy. Another important heading was public order and security. In news about the city's peace and security, it was seen that newspaper writers presented different perspectives on the events and that these evaluations carried important clues in terms of understanding the social structure of the period. In addition, travelers who visited Bursa and the accounts in the Ottoman press about these visits provide a rich accumulation of information about the city's historical, cultural and natural beauties. Visitors' observations help to understand both the perception of the city in Ottoman society and its importance at the international level. In conclusion, this study aims to develop a deeper understanding of the importance of the city in the historical process by analyzing the social, cultural and economic characteristics of Bursa through periodicals in the Ottoman period. The meaning of Bursa for the Ottoman people has been tried to be revealed more clearly through the themes and details in these news items. In this context, the research aims to make a significant contribution to the literature of Ottoman press history and urban history.
Benzer Tezler
- Uyanış Dergisi'ndeki yazıların eğitim ve dönemin güncelolayları açısından incelenmesi
The analysis of Uyanış Journal articles in accordance with education and current events
ALİ İZZET ATAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimBursa Uludağ Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖMER DÜZBAKAR
- Türk basınında edebî türlere tahsis edilmiş bir dergi: Resimli Roman Mecmuası
A journal dedicated to literary genres in the Turkish press: Resimli Roman Mecmuası
BÜŞRA ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELAMİ ALAN
- Mısır kamplarındaki Türk esirlerin çıkardıkları süreli yayınlar -inceleme,dizin, seçilmiş metinler
Periodicals published by Turkish soldiers from prison camp in egypt - review, index, selected texts
SENA BAYKAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiYeni Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NÂZIM HİKMET POLAT
- An assessment on conservation activities in Bursa, focusing on conservation council decisions 1955-2012
Bursa'daki koruma faaliyetlerinin koruma kurul kararları odaklı değerlendirilmesi 1955-2012
SERMİN ÇAKICI
Doktora
İngilizce
2015
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NERİMAN ŞAHİN GÜÇHAN
- Osmanlı'da kubbe gelişimi ve Osmanlı mimarisinde görülen kubbe içi süslemenin plastik değerler açısından incelenmesi
Examination of plastic values in dome development and its interior decoration in Ottoman architecture
CEMİLE EREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Sanat TarihiGiresun ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLCAN BAŞAR